Drzewka bonsai kojarzą nam się przede wszystkim z japońskim ogrodnictwem, podczas gdy w rzeczywistości pochodzą z Chin i są czymś więcej niż większość roślin. Karłowate drzewka w płaskich naczyniach mają o wiele więcej wspólnego ze sztuką, a swój kształt zawdzięczają miniaturyzacji poprzez wieloletnie kształtowanie roślin. Do Japonii sztuka ta trafiła dopiero w VI wieku i uległa modyfikacjom. Dzisiejsze drzewka bonsai pozbawione są ozdób i cechują się minimalizmem, a o ich atrakcyjności świadczy niemal wyłącznie forma drzewka. Tego rodzaju ozdoba w kuchni, sypialni czy salonie zapewni wnętrzom więcej stylu i nieco orientalnego charakteru. Jak zabrać się za uprawę bonsai w domu? Poniżej znajdują się najważniejsze informacje.
Drzewko bonsai - żywe czy sztuczne? Rodzaje drzewek bonsai
Osoby decydujące się na zakup drzewka bonsai często stają przed dylematem, czy kupić żywe, czy też sztuczne drzewko. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi w tym zakresie. Zaletą sztucznego drzewka jest fakt, że nie wymaga ono pielęgnacji i w związku z tym zawsze prezentuje się tak, jak w dniu zakupu. Jego wadą jest jednak fakt, że w rzeczywistości jest mieszaniną tworzyw sztucznych i jest to widoczne z bliska. Sztuczne drzewko nie jest też dobrym wyborem dla osób ceniących obecność roślin w domu i lubiących się nimi zajmować.
Z kolei żywe drzewka mogą być początkiem prawdziwej przygody. Co prawda, wymagają przycinania i pielęgnacji, ale można się w związku z tym poczuć, jak japońscy mistrzowie, którzy mają wpływ na to jak prezentuje się ich drzewko. Popularnymi gatunkami, które nadają się do uprawy w domu, są na przykład fikus tępy, grubosz jajowaty czy podokarp wielkolistny. Podokarp i fikus, poza swoją urodą, cechują się też niską odpornością na mróz, przez co w domu będą miały przez całe rok dobre warunki. Z kolei grubosz jajowaty jest łatwym w uprawie sukulentem, który może być uprawiany jako bonsai.
Jak dbać o drzewko bonsai?
Poza formami kaskadowymi, które są sadzone w wysokich donicach i wymagają sporo doświadczenia, drzewka bonsai uprawia się w płaskich doniczkach. W związku z ich kształtem roślina ma niewiele miejsca, a jej system korzeniowy jest narażony na przesychanie. To właśnie dlatego drzewka bonsai potrzebują specjalnej ziemi, która jest mieszanką gliny, torfu i piasku, a doniczki powinny mieć na spodzie otwory, przez który przelewać się będzie nadmiar wody.
Najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym w tym wypadku jest właśnie podlewanie. Podłoże nigdy nie może być suche, a nadmiar wody należy zawsze wylewać z podstawki, żeby korzenie nie zaczęły gnić. O kwietnia do sierpnia drzewka należy nawozić, a rodzaj nawozu dobiera się pod kątem posiadanego gatunku. Ostatnią czynnością, jaka sprawia, że drzewka prezentują się pięknie, jest oczywiście ich przycinanie. Wymagają tego nawet stuletnie drzewka, a japońscy eksperci twierdzą, że drzewko bonsai nigdy nie jest skończone. Pędy przycina się od samego początku, aby nadać koronie odpowiedni kształt, a przycinanie powinno odbywać się wiosną i w połowie lata.
Jak samodzielnie wyhodować drzewko bonsai?
Przygodę z bonsai od podstaw warto zacząć od zakupu jednego z gatunków, który nadaje się do tego rodzaju modyfikacji. Jest to wyzwanie dla osób cierpliwych, ponieważ drzewko najlepiej jest zacząć przycinać, kiedy ma pięć lat. W sklepach można też kupić rośliny, które są już tak zwanym gotowym materiałem roślinnym, a przez to można je przycinać od samego początku. Do kształtowania najlepiej nadają się sosny, dęby, jałowce czy azalie. Warto zainwestować w narzędzia, które będą potrzebne do pielęgnacji, a mianowicie kleszcze do cięcia, drut aluminiow i kleszcze do drutu, nożyczki, szczypce, dłuta, odpowiednia mieszanka na podłoże oraz płytkie naczynie z otworami w dnie.
Drutowanie bonsai pozwala na uformowanie jego gałęzi, dzięki czemu rośliny te mają tak nietypowe kształty. Na sam początek te materiały i wiedza zawarta powyżej wystarczą, natomiast później można równeż szukać informacji na temat innych metod kształtowania oraz na temat formowania samych korzeni. Doświadczenie dowiodło, że sztuka bonsai może wciągnąć bez reszty, a hodowcy szukają coraz bardziej zaawansowanych metod uprawy oraz coraz bardziej wymagających drzewek do swojej kolekcji.
Czy drzewko bonsai nadaje się do ogrodu?
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby drzewko bonsai stało się atrakcyjną dekoracją ogrodu, ale warto pamiętać o tym, że na zewnątrz można uprawiać inne gatunki niż w domu. W ogrodzie najlepiej sprawdzą się sosna zwyczajna, grab koreański czy też wiąz drobnolistny. Sosna powinna być sadzona na stonowiski słonecznym, a sumienna pielęgnacja sprawi, że przetrwa nawet kilkaset lat.
Grab koreański powinien być chroniony przed zbyt silnym słońcem, dlatego najlepiej czuje się na stanowisku półcienistym, a jego system korzeniowy potrzebuje regularnego nawadniania. Z kolei wiąz drobnolistny poradzi sobie świetnie na stanowiskach półcienistych, a w okresie zimowym dobrze zniesie niską temeraturę, nawet jeśli mróz przekroczy pięć stopni.
