Oba kojarzą się z gracją, subtelnością i pięknem. Taniec i porcelana - razem tworzą bardzo dobraną parę, która zachwyca zarówno w dostojnym menuecie, jak i dzikim charlestonie.

Porcelanowe figurki, czyli taniec zaklęty w porcelanie

Artyści od wieków głowili się, jak ukazać w sztukach plastycznych ruch. Trudno bowiem zatrzymać na płótnie czy w kamieniu jego ekspresję i ulotność. Zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z ruchem tak szczególnym, jakim jest taniec, który wymaga nie tylko utrwalenia pozy, ale też przywołuje od razu na myśl konkretne dźwięki. Okazało się jednak, że taniec może być doskonale zaklęty w porcelanie - materiale, który podobnie jak on jest delikatny i finezyjny.

Figurka art déco "Tancerka", Niemcy, ok. 1930, wys. 28 cm, Desa - Dzieła Sztuki i Antyki, Kraków, cena 900 zł

Początek tańczących porcelanowych figurek

Jako temat porcelanowych figurek był szczególnie popularny od XIX wieku. Szczyt zainteresowania projektantów osiągnął zaś wraz z rozwojem tańca nowoczesnego w początkach XX wieku. Odważne, ekspresyjne solistki w zwiewnych strojach świetnie oddaje ducha roztańczonej epoki, zapoczątkowanej przez Isabelę Duncan.

Figura "Tancerka" (przyp. Isadora Duncan), Niemcy, Rosenthal Kunstabteilung Selb, proj. Ferdinand Liebermann, ok. 1910 r., wys. 20,3 cm, Artykwariat

Na co zwracać uwagę podczas kupna porcelanowych figurek?

Jeśli szukamy efektownie figurki, udajmy się przede wszystkim do domów aukcyjnych i anytkwariatów, które dadzą nam pewność co do proweniencji przedmiotu. Duży wybór porcelany znajdziemy też w internetowych serwisach aukcyjnych i ogłoszeniowych.

W przypadku, kiedy zdecydujemy się na zakup przez internet, przyjrzyjmy się dobrze fotografiom, szukając na porcelanie śladów ewentualnych uszczerbień czy rys, które obniżają wartość oferowanego przedmiotu.

Zwróćmy też uwagę na sygnaturę. Jeśli nie ma jej na zdjęciach, poprośmy sprzedawcę o przesłanie dodatkowych ujęć. Sygnaturę możemy sprawdzić w opracowaniach dotyczących porcelany lub na licznych stronach internetowych jej poświęconych.

Figurka "Tancerka" Steatyt, Desa - Dzieła Sztuki i Antyki Kraków, aukcja 11 maja 2019 r., Katowice, sprzedane za 700 zł

Możemy też szukać figurek na pchlich targach, ale w tej sytuacji powinniśmy mieć chociażby podstawową wiedzę o porcelanie i jej wytwórniach. Możliwość wzięcia przedmiotu do ręki i dokładnego obejrzenia go jest jednak dużą zaletą. Przyjrzyjmy się, czy figurka nie jest uszkodzona i czy nie ma śladów klejenia. Porcelanowe figurki z wystającymi elementami (głowa, ręce, nogi) bywają bowiem szczególnie narażone na uszkodzenia. Zobaczmy też, w jakim stanie jest malatura.

Elly Strobach-Königova, "Tańcząca", Royal Dux, Bohemia, wys. 55 cm, Rempex, aukcja 11 września 2019, niesprzedane, z archiwum D.A. Rempex, fot. Robert Wancerz

Wybierajmy egzemplarze w dobrym stanie zachowania - są więcej warte i stworzą bardziej wartościową kolekcję. Możemy budować ją zupełnie dowolnie, gromadząc po prostu okazy, które wpadły nam w oko, przyjmując klucz konkretnej manufaktury lub epoki. Zresztą nawet jedna efektowna figurka sprawi, że w naszym domu zagości piękno i taniec.

Figura tancerki "Pierrette", Niemcy, Schwarzburger Werkstätten für Porzellankunst, proj. Dorothea Charol wys. ok. 25 cm, Artykwariat

Na zdjęciu otwierającym: "Tańcząca para", Niemcy, Volkstedt, XIX wiek, Galeria Connaisseur