Kolorowe szkło święci tryumfy na salonach. Warto przyjrzeć się dawniejszym wyrobom, które nie tylko upiększą nasz dom, ale wprowadzą do niego także nieco sztuki i historii, tak jak obiekty powstałe w słynnej hucie Niemen.

Wszystkie z pięknego szkła zachwycającego kolorami - pastelowymi różami, zieleniami, błękitami, fioletami czy żółcieniami, ale także bielą, wynikającą z zastosowania matowego wzoru. Takie właśnie przedmioty wytwarzała huta Niemen - najważniejszy w Polsce przed II wojną światową producent i eksporter szklanych wyrobów prasowanych oraz dmuchanych. Galanteria ta trafiała nie tylko do krajów europejskich, ale także do Kanady, USA, Argentyny, a nawet Syrii i Palestyny.

Historia huty Niemen

Historia tej słynnej fabryki sięga 1883 roku, kiedy to w Ustroniu koło Nowogródka powstała huta szkła butelkowego. Kilka lat później wydzierżawiała ją spółka Wilhelm Krajewski i Juliusz Stolle, której właściciel szybko zdecydowali się zbudować nową hutę w Brzozówce, a także wykupić istniejącą tu zadłużoną konkurencyjną firmę. I to właśnie ona w 1923 roku została przekształcona w spółkę akcyjną i do 1939 roku działała jako firma Huty Szklane Juliusza Stolle Niemen S.A.

Karafka art déco z korkiem, Polska, Huta „Niemen”, J. Stolle, lata 30. XX w., szkło przeźroczyste, prasowane w formie, szlifowane, fasetowane, z błękitną, matowaną powłoką, wys. 24,5 cm, Rempex, aukcja 31 stycznia 2018 roku, sprzedana za 1600 zł

Czasy świetności Huta Niemen przeżywała w międzywojniu, produkując wyjątkowe wzory w modnym wówczas stylu art déco. To właśnie te wyroby są najbardziej poszukiwane przez kolekcjonerów. Co prawda huta działa do dzisiaj, jednak jej powojenna produkcja nie dorównywała szkłom z lat 20. i 30. XX wieku. W ofercie polskich domów aukcyjnych i antykwariatów można znaleźć sporo ładnych przedmiotów z Huty Niemen.

Jeśli kupujemy w sprawdzonej, zaufanej firmie, mamy ułatwione zadanie, jeśli jednak szukamy obiektów na pchlich targach czy u prywatnych sprzedawców, korzystających z popularnych serwisów, powinniśmy przez zakupem sprawdzić, czy na pewno mamy do czynienia z wyrobem tej huty i z jakiego okresu on pochodzi. Zdarza się bowiem, że jako szkła z Huty Niemen są oferowane kolorowe naczynia o nieznanej proweniencji.

Karafka w stylu art déco, Huta Szkła „Niemen”, lata 30. XX w., szkło lane, wys. 23,5 cm, Antyki Galicja, cena 1000 zł

Na szczęście w sukurs przychodzi nam literatura, nie tylko biblia wszystkich wielbicieli Niemna - „Szkło huty Niemen”, autorstwa profesora Pawła Banasia, ale też katalogi firmowe huty, zawierające bieżący asortyment. Są one łatwo dostępne za sprawą wydanego niedawno czteroczęściowego reprintu, prezentującego1828 modeli produkowanych do 1939 roku. A teraz jest jeszcze jedna, rzadka okazja, żeby lepiej poznać wyroby Huty Niemen. Pokazuje je do końca września na monograficznej wystawie Muzeum Mazowieckie w Płocku.

Autor
Kultowe szkło huty Niemen. Czasy świetności przeżywało w międzywojniu!
Małgorzata Stalmierska
Redaktorka, historyczka sztuki i literatury, autorka licznych tekstów o designie, sztuce i antykach. Oaza spokoju od której z daleka bije pozytywna energia. Z pasją pisze...