Wprawdzie literatura dzieli się wyłącznie na dobrą i złą, jednak z okazji Dnia Kobiet bierzemy fokus na tę, którą stworzyły kobiety lub która opisuje ich losy. W ostatnich latach świat odkrył setkizapomnianych artystek. Twórczynie i artystki wreszcie otrzymały należne im miejsce w historii sztuki. Warto poznać ich losy i twórczość. 

Z okazji przypadającego na ósmy marca Dnia Kobiet wybraliśmy książki pisane przez kobiety i o kobietach, artystkach i projektantkach. Polecamy Waszej uwadze!

O ciele - najbliższe nam i najdalsze

Linda Nochlin, „O ciele”, Smak Słowa, sklep.smakslowa.pl

Esej Lindy Nochlin „Dlaczego nie było wielkich artystek?” był tym kamykiem, który uruchomił publikacje poświęcone twórczości kobiet. Teraz możemy się zapoznać z tekstem tej autorki „O ciele”.
Czy to fetysz, symbol nowoczesności, rewolucji, dezintegracji czy kanibalizmu, a może element reklamy albo po prostu kształt? Linda Nochlin śledzi przedstawienia i znaczenia ciała w pracach
artystów od neoklasycyzmu i romantyzmu po impresjonistów, postimpresjonistów, surrealistów i innych. Książka inauguruje nową serię wydawnictwa Smak Słowa - „Miniatury o Sztuce”.

Linda Nochlin, „O ciele”, Smak Słowa,

Anda Rottenberg - tylko szczerze

Anda Rottenberg, „Schyłek. Dziennik 2019-2022”, Osnova, osnovapublishing.pl

Anda Rottenberg od pięciu dekad nadaje kształt polskiej sztuce. Znana przede wszystkim jako historyczka i krytyczka sztuki, kuratorka oraz wieloletnia dyrektorka Galerii Sztuki „Zachęta”, jest również autorką książek - i tych o sztuce, i tych bardziej osobistych. Decydując się na wydanie „Schyłku”, dzieli się swoimi refleksjami na temat upływającego czasu. To też zapiski z czasu pandemii, okresu zamknięcia w domu, odcięcia od ludzi i kultury, które są autorce tak potrzebne jak powietrze. To dziennik, w którym Anda Rottenberg poniekąd rozlicza się z życiem, porządkuje
sprawy, książki, pamiątki. Jednak robi to z dystansem do siebie i poczuciem humoru. 

Anda Rottenberg, „Schyłek. Dziennik 2019-2022”, Osnova

Sofonisba Anguissola, Artemisia Gentileschi, Angelika Kauffmann - one naprawdę istniały

Piotr Oczko, „Suknia i sztalugi. Historie dawnych malarek”, Znak, znak.com.pl

Twórczynie i artystki wreszcie otrzymały należne im miejsce w historii sztuki. Sofonisba Anguissola, Artemisia Gentileschi czy Angelika Kauffmann osiągnęły w swoich czasach spektakularny sukces. Tworzyły dzieła wybitne, malowały dla królów i wyższych sfer. Inne malarki - takie jak Polka Agnieszka Piotrkowczyk-Dolabella - pozostawiły po sobie pojedyncze dzieła albo wyłącznie ślad w archiwach. Dla patriarchalnej historii sztuki wszystkie były jednakowo niewidzialne. Piotr Oczko, autor bestsellerowej „Pocztówki z Mokum”, wydobywa z cienia dawne artystki. Pisze o przeszkodach, które musiały one pokonać w drodze na malarski szczyt.

Piotr Oczko, „Suknia i sztalugi. Historie dawnych malarek”, Znak

Jakie były? Jakie są kobiet na polskiej scenie artystycznej?

Dagmara Budzbon-Szymańska, „Mistrzynie. Eseje o polskich artystkach”, Arkady, arkady.eu

„Mistrzynie” to niezwykła opowieść o roli kobiet na polskiej scenie artystycznej w ciągu ostatnich dwustu lat. Ukazuje sylwetki między innymi takich twórczyń jak Olga Boznańska, Katarzyna Kobro, Maria Jarema, Alina Szapocznikow, Teresa Pągowska, Magdalena Abakanowicz czy Agata Bogacka. Poprzez ich dokonania i doświadczenia śledzimy historię sztuki polskiej oraz światowej
od wieku XIX aż do lat najnowszych i przyglądamy się różnym aspektom twórczości artystek, a także ich podejściu do kwestii emancypacyjnych/feministycznych, macierzyństwa, walki z wszechobecną maskulinizacją i patriarchatem świata artystycznego oraz łączenia sztuki z życiem rodzinnym. 

Dagmara Budzbon-Szymańska, „Mistrzynie. Eseje o polskich artystkach”, Arkady

Elsa Schiaparelli - genialna inspiratorka

Emma Baxter-Wright, „Schiaparelli. Historia kultowego domu mody”, Arkady, www.arkady.eu

Wyróżniająca się niezwykłą wyobraźnią i eksperymentalnym podejściem do mody, Elsa Schiaparelli pielęgnowała połączenie dowcipu i surrealizmu oraz nowatorstwa i elegancji. Przyjaźń z wieloma utalentowanymi artystami - m.in. Salvadorem Dalím, Manem Rayem czy Jeanem Cocteau - zaowocowała cenionymi do dziś projektami. Nie bała się wkraczać w rejony, które wielka moda do tej pory omijała. Ubierała sportsmenki, gwiazdy kina czy arystokratki - zaprojektowała m.in. ślubną garderobę dla Wallis Simpson, księżnej Windsoru. Znakomicie ilustrowana książka pokazuje życie i karierę Schiaparelli oraz przedstawia także główne motywy jej twórczości. 

Emma Baxter-Wright, „Schiaparelli. Historia kultowego domu mody”, Arkady
Autor
Książki napisane przez kobiety i o kobietach. Warto je przeczytać!
Anna Grużewska
Dziennikarka, redaktorka, miłośniczka designu i malarstwa. Skończyła warszawską ASP i Wydział Dziennikarstwa UW. Redaktor naczelna magazynu Czas na Wnętrze. Ogląda sesje,...