Spotkanie z mistrzem
Wojciech Fangor jest jednym z tych artystów, których twórczość dowodzi, że sztuka może faktycznie być warta miliony, nawet w polskich realiach. Najbardziej znane w dorobku artysty i osiągające zawrotne ceny na aukcjach są jego obrazy abstrakcyjne, które powstawały od lat 50. XX wieku. Dla pełniejszego zrozumienia twórczości Fangora warto jednak sięgnąć także do wcześniejszych, figuratywnych prac artysty. Teraz jest ku temu doskonała okazja, gdyż Muzeum Narodowe w Gdańsku przygotowało dużą wystawę poświęconą temu twórcy. Na ekspozycji zobaczymy ponad 100 obrazów i 90 rysunków, plakaty oraz rzeźby ze wszystkich okresów twórczości Fangora.
„Fangor. Poza obraz”, Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku, Pałac Opatów w Oliwie, do 5 lutego 2023 roku, www.mng.gda.pl
Trzy dekady temu w stolicy
Szał na lata 90. ubiegłego wieku trwa w najlepsze, co doskonale widać także w modzie na polskich ulicach. Jeśli chcecie powspominać (ci starsi) lub poznać (ci młodsi) realia tamtej dekady, wybierzcie się na wystawę do Muzeum Warszawy. Zobaczycie tu stolicę czasu kontrastów, zmian i przełomów, utrwaloną na fotografiach. Zdjęcia profesjonalne i amatorskie, fotografia reporterska i artystyczna tworzą fascynujący portret Warszawy lat 90. Pokazano ponad tysiąc zdjęć i filmów autorstwa niemal stu twórców, w tym Hartwiga czy Niedenthala. Jedna z części wystawy to fotografia niezawodowa - rodzinna, pamiątkowa, pokazująca tematy niewidoczne z perspektywy fotoreportażu czy z pola sztuki.
„Błysk, mat, kolor. Fotografia i Warszawa lat 90.”, Muzeum Warszawy, do 19 lutego 2023 roku, muzeumwarszawy.pl
Potęga kamienia
W Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku można oglądać prace Anisha Kapoora. To pierwszy w Polsce pokaz jednego z największych mistrzów współczesnej rzeźby. Międzynarodową sławę przyniosły mu monumentalne rzeźby, z których wiele stało się punktami orientacyjnymi czy symbolami znanymi na całym świecie. W Orońsku zobaczymy kilkanaście monumentalnych kamiennych rzeźb wykonanych z granitu, marmuru, wapienia oraz onyksu, które prezentują osobisty język sztuki Kapoora na przestrzeni jego dwudziestopięcioletniej, niezwykle zróżnicowanej i nowatorskiej twórczości.
„Anish Kapoor”, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, do 12 lutego 2023 roku, rzezba-oronsko.pl
Sztuka o kosmosie
W Muzeum Sztuki w Łodzi, instytucji poświęconej twórczości awangardowej, trwa wystawa ukazująca mnogość idei i estetyk związanych z kosmosem. Ekspozycja została zorganizowana wokół badań prowadzonych przez Antona Vidokle, artystę i wydawcę, który przez blisko dekadę zgłębiał filozofię kosmizmu. Na wystawie znalazła się seria jego filmów, przybliżających niektóre z kluczowych zagadnień tej intelektualnej i artystycznej tradycji, a także dzieła z kolekcji Muzeum Sztuki, jako zasoby domyślnej Międzynarodówki Kosmistycznej, m.in. prace Jacka Malczewskiego, Wojciecha Fangora, Paula Klee, Katarzyny Kobro, Romana Opałki czy Andrzeja Wróblewskiego.
„Obywatele kosmosu”, ms1, Łódź, 1 do 2 marca 2023 roku msl.org.pl
Arcydzieła z Północy
„Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910” to pierwsza w Europie Środkowo-Wschodniej przekrojowa prezentacja twórczości nordyckich artystów. Na eks- pozycji w warszawskim Muzeum Narodowym pokazano prace ponad 100 dzieł malarzy z Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji działających na przełomie XIX i XX wieku. Można na niej zobaczyć dzieła m.in.: Edvarda Muncha, Vilhelma Hammershøia i Carla Larssona. Natura i pejzaż, życie prowincji, obyczaje ludowe, sceny z mitologii oraz wnętrze domu i ludzkiej psychiki – to główne wątki tej wystawy.
„Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910”, Muzeum Narodowe w Warszawie, do 5 marca 2023 roku, www.mnw.art.pl
Siła kontekstu
Magdalena Abakanowicz to jedna z najważniejszych rodzimych artystek drugiej połowy XX wieku, najbardziej rozpoznawalna za granicą postać polskiej sztuki współczesnej. Teraz monumentalne, wieloznaczne formy kreowane przez Abakanowicz możemy zobaczyć w zabytkowym, osiemnastowiecznym wnętrzu Biblioteki Królewskiej – jedynego w pełni autentycznego, ocalałego z pożogi wojennej pomieszczenia Zamku Królewskiego w Warszawie. To niecodzienne zestawienie pozwala inaczej spojrzeć na prezentowane dzieła i historyczny kontekst oraz wydobycie z nich nowych, często nieoczekiwanych znaczeń.
„Abakanowicz. Konfrontacje”, Zamek Królewski w Warszawie, do 19 lutego 2023 roku, www.zamek-krolewski.pl
Mówiące abstrakcje
Wystawa „Ziemia otworzy usta” to dialog malarstwa Erny Rosenstein (1913–2004) i Aubrey’ego Williamsa (1926–1990). Punktem wyjścia stała się obecność dzieł obojga artystów w kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi. Pochodzący z Gujany Brytyjskiej i związany z Londynem Aubrey Williams oraz polska artystka żydowskiego pochodzenia Erna Rosenstein reprezentują różne warianty malarstwa abstrakcyjnego, które, jak się okazuje, może także mówić o ważnych problemach.
„Erna Rosenstein, Aubrey Williams. Ziemia otworzy usta”, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, ms2, Łódź, do 12 lutego 2023 roku, msl.org.pl
Odkrywanie mistrza
Bruno Schulz używał dwóch języków: literatury oraz sztuki. I choć znamy twórców, którzy operują zarówno słowem, jak i obrazem, to rzadko się zdarza, aby na obu polach pojawił się talent równej klasy. Jednocześnie mało jest twórców, którzy w takim stopniu jak Schulz padli ofiarą stereotypu interpretacyjnego. Zrobiono z niego fetyszystę i masochistę. Wystawa w krakowskim MOCAK-u stara się podważyć taki wizerunek, który wydaje się zbyt dużym uproszczeniem tej niezwykłej indywidualności. Na ekspozycji zobaczymy kilkadziesiąt rysunków i grafik tego niezwykłego artysty.
„Bruno Schulz: Sex-Fiction”, Muzeum Sztuki Współczessnej w Krakowie MOCAK, do 19 lutego 2023 roku, www.mocak.pl
Obraz otwierający artykuł: Richard Bergh, „Nordycki letni wieczór”,1899–1900 olej na płótnie, wł. i fot.Gothenburg Museum of Art