Surowe formy sztuki współczesnej umiejscowione w zabytkowym, osiemnastowiecznym wnętrzu to zestawienie niecodzienne, uruchamiające całą gamę dodatkowych znaczeń. Właśnie taki charakter będzie mieć wystawa prac Magdaleny Abakanowicz - jednej z najważniejszych polskich artystek drugiej połowy XX w. prezentowana w historycznych murach Biblioteki Królewskiej - jedynego w pełni autentycznego, ocalałego z pożogi wojennej pomieszczenia Zamku Królewskiego w Warszawie.

Abakanowicz. Konfrontacje

1 grudnia 2022 r. – 19 lutego 2023 r.

Biblioteka Królewska

Magdalena Abakanowicz to najbardziej rozpoznawalne polskie nazwisko w świecie sztuki współczesnej - artystka totalna, indywidualistka i innowatorka, stale konfrontująca się z nowymi obszarami poszukiwań twórczych. Jej prace na stałe weszły w skład ścisłego światowego kanonu sztuki XX wieku.

Twórczość Magdaleny Abakanowicz

Ewolucja twórczości Abakanowicz przebiegała od tkanin, które stopniowo zyskiwały trzeci wymiar przestrzenny, stając się abstrakcyjnymi rzeźbami, w stronę przedstawień figuratywnych - humanoidalnych form wykonanych z jutowego płótna - postaci siedzących, stojących, kroczących, tańczących, z głowami lub bez.

M. Abakanowicz, "Tłum III/Crowd III", 1989, Kolekcja prywatna Sylwii i Piotra Krupów Fot./Photo Jakub Certowicz

Ci "szarzy ludzie" Abakanowicz są jednocześnie "bierni i natarczywi" (Jasia Reichardt, 1995) - z przodu jawią się jako gotowy do konfrontacji tłum, z tyłu - jako puste, wydrążone figury, robiące wrażenie słabych i bezbronnych. W swoich dziełach artystka często konfrontowała przeciwstawne znaczenia, otwierając drogę ku wielości interpretacji i konkluzji.

Making of wystawy:

Monumentalne, wieloznaczne formy kreowane przez Abakanowicz (m.in.: Tłum IIIPlecyUgłowione) w ramach niniejszej wystawy zyskują szczególny kontekst w postaci historycznego, klasycystycznego wnętrza Biblioteki Królewskiej -  jedynego obiektu w obrębie zabytkowego kompleksu Zamku Królewskiego, który nie został zburzony w czasie II wojny światowej.

M. Abakanowicz, "Plecy/Backs" (12 figur), 1976-1989. Fundacja Marty Magdaleny Abakanowicz-Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego. Fot./Photo Jakub Certowicz

Wystawa wpisuje się w coraz częściej stosowaną praktykę eksponowania prac sztuki współczesnej w muzeach-rezydencjach, wypełnionych dziełami sztuki dawnej. Placówki tego typu to zazwyczaj dawne siedziby monarchów, a więc obiekty o dużym znaczeniu historycznym i symbolicznym. Eksperymenty muzealne w postaci konfrontacji dwóch na pozór nieprzystających porządków umożliwiają odmienne spojrzenie na prezentowane dzieła i historyczny kontekst oraz wydobycie z nich nowych, często nieoczekiwanych znaczeń.

M. Abakanowicz, "Ugłowione/Headed", 1998. Fundacja Marty Magdaleny Abakanowicz-Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego. Fot./Photo Jakub Certowicz

Prace wybrane według klucza

Same obecne na wystawie prace wybrane zostały według klucza, jakim jest kontekst toczącej się obecnie wojny w Ukrainie i związanego z nią poczucia zagrożenia, odczuwanego wyraźnie także Polsce. Słowo "konfrontacja" nabiera tu dodatkowych znaczeń - jako konflikt zbrojny dwóch państw, ale także rodzące się w jego wyniku liczne konflikty wartości: między instynktem przetrwania a poczuciem obowiązku, między miłością bliźniego a wolą walki, między afirmacją życia a zwątpieniem w jego sens w obliczu niewyobrażalnych aktów przemocy i zniszczenia.

Obiekty zostały wyeksponowane jedynie przy użyciu światła, a scenografię stanowi zabytkowe wnętrze. Wszystkie elementy korespondują ze sobą, tworząc wspólną narrację.

Współpraca z Fundacją 

Prace pochodzą z Fundacji Marty Magdaleny Abakanowicz Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego, Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz Krupa Gallery we Wrocławiu.

Wystawa została zrealizowana przy współpracy z Fundacją Marty Magdaleny Abakanowicz Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego.

Wystawie towarzyszą:

  • ilustrowana wyjątkowymi zdjęciami publikacja, zawierająca eseje przygotowane przez znawców twórczości Abakanowicz, wydany nakładem zamkowego wydawnictwa Arx Regia.
  • program edukacyjny


Zapowiedzią, a zarazem zachętą do odwiedzenia wystawy będzie ekspozycja ośmiu figur odlanych w brązie pod tytułem Postacie stojące, które zostaną ustawione na Dziedzińcu Wielkim.

Kuratorzy wystawy: dr Mariusz Klarecki, Katarzyna Rogalska (Zamek Królewski w Warszawie, Kuratorium Pałacu Pod Blachą)

Więcej informacji na: www.zamek-krolewski.pl