Wakacje sprzyjają podróżom. A podczas podróży można nie tylko zwiedzać zabytki, ale również… muzea. Oto przewodnik po europejskich wystawach!

Planujesz wakacje za granicą? To dobry pomysł, że odwiedzić muzea. Zobacz, jakie wystawy przygotowały europejskie galerie. Wybraliśmy 10 ciekawych propozycji.

Yoko Ono - „Dream Together” w Berlinie

  • Neue Nationalgalerie, Berlin
  • 11 kwietnia - 14 września 2025

Neue Nationalgalerie zaprasza publiczność do aktywnego uczestnictwa. Wystawa obejmuje prace ze wszystkich etapów kariery artystycznej Yoko Ono. Zwiedzanie zaczyna się od pracy "Cleaning Piece" (1996), gdzie odwiedzający sortują kamienie rzeczne - jest to zachęta do refleksji nad własnymi emocjami. Następnie mogą skorzystać z instrukcji składania papierowych żurawi. W "Mend Piece" (1966) naprawiają rozbite kubki, a w szachowej instalacji „Play It By Trust” (1966/1991) wszyscy gracze używają białych figur. Ponadto prace takie jak „SKY / WATER” (1999) oraz dokumentacje "Bed-In for Peace" i "WAR IS OVER!" przypominają o potrzebie pokoju. Wyjątkowym elementem jest piosenka Ono "Hiroshima Sky Is Always Blue" (1995), upamiętniająca tragedię Hiroszimy, oraz "Drzewo życzeń" (1996) przed budynkiem Neue Nationalgalerie.

Yoko Ono - japońska artystka, wokalistka i feministka, żona Toshi Ichiyanagiego, Anthony’ego Coxa oraz Johna Lennon. Fot. Neue Nationalgalerie

Kiefer i Van Gogh – inspirujący dialog w Royal Academy

  • Royal Academy, Londyn
  • 28 czerwca - 26 października 2025

Tego lata wyjątkowa wystawa zestawia twórczość Vincenta van Gogha i Anselma Kiefera, ukazując głęboki wpływ postimpresjonisty na niemieckiego artystę. W trzech salach galerii zaprezentowano dzieła obu twórców, podkreślając ich artystyczny dialog. Obok prac Van Gogha, które zamykają jego niezwykłą karierę, zobaczyć można monumentalne obrazy i rzeźby Kiefera, inspirowane historią, mitologią oraz filozofią. Wystawa obejmuje także nowe, nigdy wcześniej niepokazywane dzieła Kiefera, oddające hołd wizji Van Gogha.

Vincent van Gogh, "Słoneczniki". Słoneczniki występują na 11 płótnach artysty: 4 powstały podczas pobytu w Paryżu i 7 w Arles. "Myślę właśnie o dekoracji mojego studia pół tuzinem obrazów ze słonecznikami. Dekoracji, na której surowe lub przełamane żółcienie wybuchną na tle różnych błękitów tła, od najbledszego Veronese do błękitu ciemnego, oprawione w cienkie ramy z listew, pomalowane pomarańczową farbą ołowiową" - pisał van Gogh w liście do Émile Bernarda z 21 sierpnia 1888 roku.
Anselm Kiefer, "Hortus Conclusus" - niemiecki twórca, jeden z najbardziej znaczących i wpływowych artystów współczesnych. W swoich pracach rozlicza się z kulturą, historią i tragedią ojczyzny. Używa wszystkich mediów - rzeźby, malarstwa, instalacji, fotografii.

Salvador Dali, tra arte e mito - surrealista w Rzymie

  • Museo Storico della Fanteria, Rzym
  • 25 stycznia - 27 lipca 2025

Wśród blisko 80 zgromadzonych na wystawie dzieł z prywatnych kolekcji z Belgii i Włoch znajdują się obrazy wielkiego surrealisty, rysunki, ryciny, litografie, rzeźby, ceramika i szkło. Ponadto dokumenty, książki i fotografie opowiadające historię ekscentrycznego artysty i jego twórczości. Wszystkie dzieła prowadzą publiczność do świata Salvadora Dalí, wolnego od sztywnych zasad, w którym rzeczywistość składa się ze snów. Miłośnicy surrealizmu będą mogli zobaczyć również dzieła innych mistrzów tego nurtu, takich jak René Magrit, Giorgio de Chirico czy Leonor Fini.

Salvador Dalí, sklepienie w Dali Theatre and Museum. Artysta wymyślił własną metodę surrealistyczną zwaną „paranoiczno-krytyczną”.

Alfons Mucha, Giovanni Boldini - Czech i Włoch na jednej wystawie

  • Palazzo dei Diamanti, Ferrara
  • 22 marca - 20 lipca 2025

Podwójna ekspozycja prezentująca dwa wielkie nazwiska w sztuce przełomu XIX i XX wieku. Obaj mistrzowsko portretowali kobiety i kobiecego piękna na pewno na wystawie nie zabraknie. Secesyjna dekoracyjność Alfonsa Muchy i elegancki wdzięk Boldiniego stwarzają wspólną opowieść o kobietach tamtego czasu.

Alfons Mucha, "Gismonda". Mucha znany jest ze swoich charakterystycznych i ozdobnych plakatów teatralnych, zwłaszcza tych przedstawiających aktorkę Sarę Bernhardt. Widoczny plakat ma ponad dwa metry i ukazuje Sarę w stroju bizantyjskiej szlachcianki. "Gismonda" to melodramat w czterech aktach autorstwa Victoriena Sardou, który miał swoją premierę 31 października 1894 roku w Théâtre de la Renaissance.
Giovanni Boldini, "Hiszpańska tancerka w Moulin Rouge". Włoski malarz portrecista sławił piękno kobiet.

David Hockney - retrospektywa we Francji

  • Fondation Louise Vuitton, Paryż
  • 9 kwietnia - 1 września 2025

Najbardziej francuski z brytyjskich malarzy! David Hockney, jeden z najbardziej wpływowych artystów XX i XXI wieku, odwiedził galerię wiosną 2025 roku. Pokłosiem tego jest wystawa, która jest wyjątkowa pod względem skali i oryginalności. Na wystawie zaprezentowanych zostało ponad 400 prac artysty z lat 1955-2025. Jest na niej pokazana ewolucja stylu artysty i inspiracje miejscami, w których mieszkał - od Kalifornii aż po wiejskie okolice Normandii. Znajdują się tam prace tworzone w różnych technikach i mediach (malarstwo olejne i akrylowe, rysunek tuszem, ołówkiem i węglem, sztuka cyfrowa - prace na iPhonie, iPadzie, rysunki fotograficzne oraz instalacje wideo).

David Hockney, "Portrait of an Artist". Obraz przedstawia kochanka Hockney’a, artystę Petera Schlesingera, patrzącego w dół do basenu, w którym majaczy postać innego mężczyzny. Scena zatopiona jest w pejzażu południowej Francji. Hockney z zamiłowania jest pejzażystą. Jak twierdzi nie ma pejzaży nudnych, nudne potrafi być tylko przedstawienie ich na płótnie. Fot. David Hockney/AP
David Hockney, 27.03.2020, obraz "No. 1" był jednym z ponad 200 prac, które artysta stworzył na iPadzie w Normandii podczas epidemii Covida.

Paul Poiret. Couturier, Decorator and Perfumer - wyzwoliciel kobiet w Musée des Arts Décoratifs

  • Musée des Arts Décoratifs, Paryż
  • 25 czerwca 2025 - 11 stycznia 2026

Pierwsza monograficzna wystawa Paula Poireta - projektanta, który "wyzwolił kobiety z gorsetów" i stworzył wyjątkowe jak na tamte czasy zwiewne i luźne stroje. Był jednak nie tylko projektantem mody, ale też pionierem haute couture. Artysta, urodzony w Paryżu w 1879 roku, rozpoczął swoją karierę jako praktykant w domu mody Jacquesa Douceta, a w 1901 roku dołączył do domu Worth. Poiret obserwował i przyswajał podstawy zawodu couture: interakcję z klientami i pracę zespołową. Te doświadczenia zainspirowały go do stworzenia własnego domu mody w 1903 roku. Wystawa zgłębia jego dzieła w dziedzinie mody, sztuki dekoracyjnej, perfum, uroczystości i gastronomii. Poprzez 550 prac (odzież, akcesoria, sztuki piękne i dekoracyjne) podkreśla jego trwały wpływ na współczesnych projektantów mody, od Christiana Diora po Alphonse'a Maitrepierre'a.

Poul Poiret zastąpił klasyczne XIX-wieczne krawiectwo uzależnione od wykrojów pełnym inwencji drapowaniem tkaniny. Pozwolił, by ubiory swobodnie układały się na figurze.

Matisse et Marguerite. Je regard d’un père - ojciec i córka

  • Musée d’Art Moderne de Paris, Paryż
  • 4 kwietnia - 24 sierpnia 2025

Ekspozycja prezentuje ponad 110 dzieł Henriego Matisse’a, w tym obrazy, rysunki, grafiki, rzeźby i ceramikę. Zobaczyć na niej można także fotografie, archiwalne dokumenty i prace córki artysty – Marguerite Duthuit-Matisse. Uporządkowana chronologicznie wystawa jest świadectwem silnej więzi łączącej artystę i jego córkę i ujawnia ogromne zaufanie i szacunek, jakimi się darzyli. To również okazja do poznania fascynujących losów niezwykłej kobiety, która odegrała wiodącą rolę w karierze swojego ojca.

Henri Matisse, "Pani Matisse w kapeluszu", 1906. Francuski malarz jest uważany za najsłynniejszego fowistę.

Wystawa obejmuje wiele rysunków rzadko, jeśli nie w ogóle, pokazywanych publicznie, a także ważne obrazy z kolekcji amerykańskich, szwajcarskich i japońskich, wystawiane we Francji po raz pierwszy.

Artemisia. Héroïne de l’art - buntowniczka sztuki w Paryżu

  • Musée Jacquemart-André, Paryż
  • 19 marca - 3 sierpnia 2025

Artemisia Gentileschi to jedna z pierwszych zawodowych malarek, która osiągnęła sławę jeszcze za życia. Artemisia była też jedną z pierwszych kobiet przyjętych do Akademii Rysunku we Florencji. Wspierana przez kilku mecenasów i sponsorów, stworzyła w Akademii sufit Casa Buonarroti, w hołdzie Michałowi Aniołowi. Wystawa w Musée Jacquemart-André pozwala zobaczyć wiele prac Artemisi, które fascynują i inspirują do dziś.

Artemisia Genitleschi, "Autoportret jako alegoria malarstwa". Malarka wczesnego baroku wywodziła się ze szkoły Caravaggia. Podejmowała w swoim malarstwie tematykę religijną i historyczną, uznawaną za niedostępną dla kobiet.

Louvre Couture: Objets d’Art, Objets de Mode - pierwsza modowa wystawa w Luwrze

  • Luwr, Paryż
  • 24 stycznia - 21 lipca 2025

"Louvre Couture: Objets d’Art, Objets de Mode" to pierwsza w historii Luwru wystawa poświęcona wyłącznie modzie. Podczas ekspozycji prezentowane są zarówno ubrania historyczne, jak i wybitne projekty mody współczesnej. Wśród eksponatów znajdują się kreacje najsłynniejszych marek na świecie, takich jak Balenciaga, Givenchy czy Chanel.

Nie ma tu tradycyjnego planu zwiedzania, ale zaproszenie do wędrówki przez kolejne komnaty, w których zbroje, gobeliny i antyczne meble towarzyszą współczesnym kreacjom. Fot. Audrey de Sortiraparis, Cécile de Sortiraparis

Rozciągający się na 9000 metrów kwadratowych Luwr zaprasza odwiedzających do wzięcia udziału w niezwykłym pokazie mody, podczas którego sylwetki największych projektantów mody mieszają się ze skarbami działu Objets d'art. Około stu legendarnych kreacji, ubrań i akcesoriów, wypożyczonych od 45 domów mody - Cristóbal Balenciaga, Karl Lagerfeld dla Chanel, Yohji Yamamoto i Iris van Herpen - jest prezentowanych obok dzieł sztuki dekoracyjnej, które niezmiennie inspirują projektantów.

Radical! Women Artists and Modernism 1910-1950 - kobiety radykalistki w Muzeum Belvedere

  • Muzeum Belvedere, Wiedeń
  • 18 czerwca - 12 października 2025

Wystawa w Muzeum Belvedere pokazuje prace ponad 60 artystek, które w latach 1910-1950 przełamywały tradycyjne normy. Ekspozycja opowiada, jak poprzez sztukę reagowały one na zmiany polityczne, technologiczne i kulturowe oraz jaki miały wpływ na rozwój modernizmu. Na wystawie można zobaczyć dzieła Soni Delaunay, Käthe Kollwitz, Tamary Łempickiej, Hannah Höch, Charley Toorop, Fahrelnissy Zeid czy Katarzyny Kobro.

Zerwanie z tradycyjnymi ramami historii sztuki pozwala na połączenie i zestawienie różnorodnych i ekscytujących artystek, z których większość nigdy nie była pokazywana razem. Podkreślając indywidualność praktyki każdej z artystek, wystawa zapewnia głębsze zrozumienie tego, w jaki sposób artystki poszukiwały innowacyjnych form, aby poruszyć palące kwestie swoich czasów. Wystawa prezentuje prace od abstrakcyjnych po figuratywne, od surrealistycznych po jawnie aktywistyczne.

Charley Toorop, "Posiłek wśród przyjaciół". Jako artystka-samouk rozwinęła bardzo osobisty, mocny styl malarski. Malowała głównie portrety. Dorastała w otoczeniu awangardowych artystów. Była bliską przyjaciółką Pieta Mondriaana i od najmłodszych lat wystawiała obok wielkich nazwisk, takich jak Georges Braque, Paul Cézanne i Pablo Picasso. Inspirowała ją twórczość Wassily'ego Kandinsky'ego i Vincenta van Gogha, a także tak różne style jak ekspresjonizm, szkoła bergeńska i realizm magiczny. Pomimo tych wpływów nigdy nie była związana z żadnym konkretnym nurtem.

Wystawa bada również, w jaki sposób pojęcie płci utrwalało nierówne relacje władzy i stronnicze oceny talentu kobiet. Jej celem jest zbadanie, w jaki sposób płeć i narodowość artystki przyczyniły się do wykluczenia kobiet z kanonu sztuki nowoczesnej tworzonej przez ich męskich odpowiedników.

Autor
Sztuka na wakacje: 10 niezwykłych wystaw w Europie, które warto zobaczyć latem 2025
Monika Utnik
Dziennikarka, wieloletnia redaktorka pism wnętrzarskich, absolwentka polonistyki i italianistyki Uniwersytetu Warszawskiego, autorka książek dla dzieci. Zadebiutowała...