Wśród wzorów, które może znaleźć na porcelanie dominują elementy kwiatowe, jednak w historii zdobnictwa białego złota, jak nazywana jest często porcelana, pojawiały się także bardziej złożone przedstawienia, takie jak sceny rodzajowe czy krajobrazy. Piękną porcelanę z motywami pejzażowymi zobaczymy na Zamku Królewskim w Warszawie.
Prezentowane tu obiekty powstały w latach 1735-1800, niemal wyłącznie w Królewskiej Manufakturze Porcelany w Miśni. Wzorowane były one w większości na rycinach artystów, między innymi słynnego Bernarda Bellotta, zwanego Canaletto, artysty działającego na dworze Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Wystawa została rozplanowana w dwóch wnętrzach w bezpośrednim sąsiedztwie Sali Canaletta, której ściany zdobią widoki Warszawy pędzla tego artysty. Widok Warszawy od strony Pragi, Widok placu przed kościołem Bernardynów w Warszawie wraz z Widokiem Pałacu Ordynackiego zostały powtórzone przez Bellotta jako akwaforty, które zostały przetransponowane na naczynia z należącego do króla Stanisława Augusta serwisu déjeuner z porcelany miśnieńskiej. Z zastawy déjeuner ocalały trzy elementy: kafetiera, imbryk od herbaty i taca, które zostały tu razem zestawione po ponad 200 latach. Oryginalne, zachowane naczynia zestawiono z "kopiami" elementów pierwotnie wchodzących w skład zastawy: mlecznikiem, cukiernicą oraz parami filiżanek do herbaty i kawy ze spodkami. Formy te kontrastują nieskazitelną bielą z barwnie malowanymi i złoconymi porcelanowymi zabytkami.
Wspaniałymi obiektami jest także siedem talerzy z serwisu namiestnika Zjednoczonych Prowincji księcia Wilhelma V Orańskiego oraz dwa analogiczne naczynia powstałe w manufakturze miśnieńskiej w latach 1772-1774. Okazała zastawa podarowana Wilhelmowi V przez Holenderską Kompanię Wschodnioindyjską (VOC) pierwotnie składała się z co najmniej 435 elementów. Utrwalono na nich widoki miast holenderskich oraz siedziby dyrektorów lub inwestorów VOC w Holenderskich Wschodnich Indiach (Indonezja), gdzie Wilhelm V był namiestnikiem od 1766 r. Były one wzorowane na rycinach autorstwa holenderskich, głównie XVIII-wiecznych artystów.
Zabytki porcelanowe, poza obiektami z kolekcji Zamku Królewskiego w Warszawie, zostały wypożyczone z Muzeum Narodowego w Warszawie i Muzeum Warszawy oraz muzeów zagranicznych: Porzellansammlung (SKD) w Dreźnie, Bayerische Nationalmuseum w Monachium, Landesmuseum Württenberg w Stuttgarcie oraz MAK (Muzeum Sztuk Dekoracyjnych) w Wiedniu.
"Pejzaże na porcelanie. Inspiracje malarskie z Bellottem w tle",
Zamek Królewski w Warszawie,
7 czerwca - 4 września 2022.
Więcej informacji na: www.zamek-krolewski.pl