Zamiast kwiatowych fajerwerków - czysta zieleń, żwirek oraz... kontemplacja. Japońskie ogrody szturmem zdobywają serca miłośników ciszy i prostoty. W ogrodowych aranżacjach od kliku lat trwa moda na kompozycje utrzymane w japońskim stylu pełne omszonych głazów, żwiru, kamiennych latarenek i wody połyskującej w stawach czy kaskadach. Podpowiadamy, jak urządzić ogród w stylu japoński.

Orientalna nuta w ogrodzie? Tak - i to z wyraźnym akcentem japońskim. Kamienie jak dzieła sztuki, delikatnie szumiąca woda, latarenki z piaskowca i cienie prastarych sosen - to nowa definicja ogrodowej elegancji. Coraz więcej osób przenosi do własnych ogrodów ducha Kraju Kwitnącej Wiśni.

Jak wyglądają ogrody japońskie?

Japońskie ogrody mają w sobie magię - są ciche, przemyślane, pełne znaczeń. Każdy element coś symbolizuje. Kamienie stają się górami, ścieżki - morskimi cieśninami, a żwirowe przestrzenie z grabionymi wzorami - spokojnym oceanem myśli. To nie tylko aranżacja, to medytacja zaklęta w przestrzeni. 

Styl japoński to nie tylko estetyka - to filozofia, która uczy uważności i pokory wobec piękna natur.

Nie ma tu spektakularnych rabat ani feerii kolorów - zamiast tego znajdziemy harmonię cieni, zapach ziemi po deszczu i szorstkie piękno natury. Japoński ogród stworzony do tego, by zatrzymać się w biegu i zrozumieć urok każdej przemijającej chwili.

Ogrody japońskie mają szczególny, wyrafinowany klimat i dla przybysza z Zachodu skrywają wiele tajemnic. To pomniejszone obrazy natury, w których wszystko urasta do rangi symbolu. Cichy szmer wody w stawach i kaskadach skłania do kontemplacji. Ale często spotykamy w nich też tak zwane suche strumienie i oczka, czyli przestrzenie wysypane żwirem i ozdobione głazami, symbolizujące fale, nurty, wyspy… Żwir grabi się w rozmaite wzory, uzyskując różne nastroje. Układanie kamieni jest prawdziwą sztuką, a pielęgnacja i kontemplacja żwirowego pejzażu - formą medytacji.

Często jedynym kolorowym akcentem w japońskim ogrodzie są barwy kwitnących krzewów. Zwracają też uwagę stylowe, starannie dobrane detale.Fot. Big Ben in Japan/Flickr

Jak stworzyć japoński ogród?

Aby poczuć w ogrodzie ducha orientu, często wystarczy wprowadzić jeden charakterystyczny element, np. czerwony mostek lub bramę Tori, stylowy pawilon, latarenkę lub po prostu formowaną roślinę. Żaden szczegół nie powinien jednak zbytnio skupiać uwagi patrzącego. W aranżacjach ogrodów w stylu japońskim obowiązuje bowiem zasada - mniej znaczy więcej. Japoński ogrodnik musi zapomnieć o jaskrawych barwach, kontrastach, feerii kwitnących bylin i skupić się na zimozielonych różanecznikach, mchach, sosnach, bambusach i trawach ozdobnych. W japońskim ogrodzie często też brak trawnika - zastępuje go żwir i gatunki okrywowe (niskie trawy ozdobne, macierzanka, mech, karmnik). Aranżacje utrzymane są w stonowanej kolorystyce.

Trudno wyobrazić sobie ogród utrzymany w orientalnym stylu bez klonu japońskiego - pięknego krzewu lub niewysokiego drzewka o liściach przebarwiających się na jesieni. Fot. kanegen/Flickr

Jak urządzić japoński ogród?

W ogrodach japońskich rosną gatunki uprawiane w Kraju Kwitnącej Wiśni lub przypominające je wyglądem (np. klony japońskie lub miniaturowe iglaki). Ulubionym materiałem dekoracyjnym są ciemne skały pochodzenia wulkanicznego. W aranżacjach ogrodowych stylizowanych na japońskie warto utrzymać podobną kolorystykę i zdecydować się na szare granity, grafitowe lub srebrno-rude łupki, których porowata powierzchnia szybko pokrywa się patyną czasu (mchami i porostami), dzięki czemu wygląda bardzo naturalnie.

Karesansui, znany również jako ogród suchego krajobrazu, to odmiana ogrodu zen, gdzie żwir ułożony w formie fal jest kluczowym elementem. Te żwirowe fale mają na celu nie tylko wprowadzenie harmonii do przestrzeni, ale również ułatwienie medytacji nad porządkiem świata.

W japońskim ogrodzie cichy szmer wody i plusk wodospadu skłaniają do kontemplacji. Fot. mstk east/Flickr

Natomiast charakterystyczne dla japońskich ogrodów kamienne latarenki, wieże (pagody) i misy na wodę najczęściej wykonane są z jasnego piaskowca lub szarego granitu. Głazy i kamienie układamy tak, by wyglądały jak nietknięte ludzką ręką.

Jakie wybrać rośliny do aranżacji ogrodu w stylu japońskim?

Znakiem firmowym japońskich ogrodów są jednak malowniczo powyginane drzewa (głównie sosny i inne gatunki iglaste), wyglądające jakby wysmagał je wiatr.

Typowe są również rośliny ukształtowane na kształt bonsai, uprawiane w płaskich donicach. Formowanie doskonale znosi wiele gatunków ogrodowych, np. sosny, klony, trzmieliny, bukszpany, cisy, a nawet rośliny doniczkowe wystawiane na lato na zewnątrz, jak choćby fikusy. Najwygodniej kupić okazy uformowane już przez producenta. Ale można też schwycić za sekator i ukształtować je samodzielnie, choć wymaga to czasu, dyscypliny oraz oczywiście bardzo ostrych nożyc. Efekt? Spokój zaklęty w zieleni.

Szukasz inspiracje na ogrodowe aranżacje? Zobacz też:

Ogród w stylu nowoczesnym - trendy ogrodowe

Ogród w stylu angielskim - jak go urządzić?

Ogród w stylu wiejskim - sielskie aranżacje

Charakterystycznym elementem kompozycji ogrodowych stylizowanych na japońskie są kamienne latarenki, wzniesione z jasnego piaskowoca lub szarego granitu. Fot. Bryan/Flickr
Autor
Jak urządzić ogród w japońskim stylu? Założenia i aranżacje japońskiego ogrodu
Robert Pieńkowski
Dziennikarz, kucharz, archeolog, aktor, improwizator, animator. Był redaktorem w wielu prestiżowych magazynach jak Pani, Sukces, Elle Decoration, Gala, Maxim. Ma dwie...