W pałacu Topkapi w sercu Stambułu stoją trzy trony sułtanów ottomańskich: pokryty w całości płytkami ze złota tron Murata III, zdobiony tysiącami klejnotów tron Mahmuda I oraz bogato inkrustowany tron Murata IV. Co je łączy? W odróżnieniu od tronów władców europejskich, które przypominają bardziej krzesła, te mają podłokietniki, niektóre po bokach poduchy i są w całości tapicerowane. Dzisiaj nazywamy je sofami, choć przez wieki przyjmowały różne kształty i rozmiary: od rzymskich leżanek, przez trony właśnie, po designerskie siedziska.
Sofa - historia mebla
Pierwsze sofy nie były komfortowymi meblami. Ich nazwa pochodzi od arabskiego słowa „soffah” i oznacza ławkę. Ławka ta miała co prawda drewnianą konstrukcję, ale również boczne wałki, materac i poduchy. Na sofy mogli sobie pozwolić tylko najbogatsi. W wieku XVIII, za panowania Ludwika XV, kiedy pojawił się styl rokoko, sofa zaistniała w Europie. Popularnością cieszyły się wtedy niewielkie meble, znajdujące się zwykle w buduarach dam. Sofa szczególnie dobrze tam się odnalazła. Wtedy też zmieniła na dobre wielkość: stała się mała.
Równocześnie panowała moda na Orient, dlatego Francuzi nazwali ten mebel ottomane, czyli sofą ottomańską. Lata 70. XX wieku przyniosły zmiany. Pojawiła się bowiem kanapa, tym różniąca się od sofy, że po rozłożeniu można było na niej spać.
Czym różni się sofa od kanapy?
Obecnie wielu producentów używa słów sofa i kanapa zamiennie. Ale między nimi widać zasadniczą różnicę. Sofa jest z założenia bardziej oficjalna, służy wyłącznie do siedzenia i przyjmowania gości.
Kanapa natomiast jest mniej formalna - to mebel duży, czasem bardzo rozłożysty i z niskim oparciem. Często przyjmuje formę narożnika. Można się na nim wygodnie ułożyć.
Kultowe sofy - ulubiona sofa Lenny’ego Kravitza
Jednak z tych dwóch mebli to sofa jest najczęściej reinterpretowana przez współczesnych designerów. To wśród sof można znaleźć wiele ikonicznych siedzisk. Kultowym meblem jest na przykład „pognieciona” sofa Togo. Zaprojektowana została przez Michela Ducaroy w 1973 roku. Togo to mebel przełomowy, ponieważ jako pierwszy wypoczynek został wykonany z materiału piankowego. To ulubiona sofa Lenny’ego Kravitza.
Drugą niezaprzeczalnie głośną sofą jest Bocca (z wł. usta). Dzieło włoskiego projektanta Franca Audrita inspirowane było pracą najsłynniejszego z surrealistów - Salvadora Dalego. Ciekawe, że sofa usta powstała specjalnie do salonu fitness i miało być wyrazem ironii wobec kultu ciała.
Sofy występują też często w serialach, takich jak „Przyjaciele” czy „Simpsonowie”. Można by więc powiedzieć, że przebyły długą drogę: od siedzisk dla władców po te dla gwiazd kina.
