Wakacje kredytowe. Na czym polegają i jak z nich skorzystać?

Klienci spłacający złotówkowe  kredyty hipoteczne, wzięte na sfinansowanie własnych celów mieszkaniowych, mogą korzystać z ustawy wakacji kredytowych. Dzięki nim, w trzecim i czwartym kwartale 2022 r. i w 2023 r. można zawiesić spłatę nawet ośmiu rat kredytu. 

Wakacje kredytowe w ostatecznym rozrachunku mogą spowodować wzrost kosztów kredytu (z uwagi na to, że w niektórych przypadkach może zostać wydłużony okres kredytowania). To, o ile one wzrosną, zależy od tego, ile razy w okresie kredytowania skorzystałeś z tego udogodnienia i jaka była łączna kwota rat, których spłatę zawiesiłeś.

Wakacje kredytowe a karencja w spłacie kredytu

Banki, oprócz wakacji kredytowych, proponują swoim klientom także karencje. Pomimo tego, że czasami używamy obu określeń zamiennie, nie są to takie same rozwiązania. Główna różnica polega na tym, że korzystając z karencji, nie spłacasz tylko kapitałowej części raty. Oznacza to, że w czasie jej obowiązywania spłacasz jedynie odsetki i ewentualnie ubezpieczenie.

Z karencji w spłacie kredytu najczęściej mamy do czynienia w przypadku kredytu hipotecznego, którym finansowana jest budowa domu. Wówczas, do czasu wypłaty wszystkich transz kredytu, płacą tylko odsetki naliczane od wypłaconej kwoty. Natomiast w przypadku wakacji kredytowych zazwyczaj zawieszana jest spłata całej raty kapitałowo-odsetkowej.

Z kolei mBank napisał, że oprócz zawieszenia raty kapitałowo-odsetkowej, może również zastosować, dużo powszechniej stosowane niż wakacje kredytowe, odroczenie spłaty samego kapitału. To rozwiązanie jest stosowane jeśli bank uzna, że kredytobiorca będzie w stanie dokonywać wpłat na poziomie raty odsetkowej.

Ile trwa zawieszenie spłaty kredytu w ramach wakacji kredytowych?

Wakacje od rat nie trwają wiecznie i z czasem trzeba wrócić do normalnego trybu spłaty. Ile trwają zatem wakacje kredytowe? W Banku BPS, Banku Millennium, Credit Agricole i w PKO BP można zawiesić spłatę jednej raty w każdym roku kalendarzowym (w Credit Agricole jest to rata kapitałowa, w pozostałych bankach kapitałowo-odsetkowa). W:

• Banku Pekao spłatę rat kapitałowo-odsetkowej można zawiesić raz na 5 lat, nie więcej niż 2 razy w ciągu całego okresu kredytowania. Banku Pocztowym prolongata możliwa jest najwcześniej po 12 miesiącach od zakończenia okresu karencji w spłacie kredytu i łącznie w całym okresie kredytowania nie może przekraczać 18 miesięcy, przy założeniach, że jednorazowo nie przekroczy roku.
• BOŚ Banku zawiesić można do 3 rat w ciągu roku kalendarzowego, nie więcej jednak niż 12 rat w całym okresie kredytowania. Nie istnieje możliwość przekroczenia maksymalnego okresu kredytowania.
• mBanku kredytobiorcy mogą odroczyć spłatę raty nawet na 24 miesiące. Ten limit jest do wykorzystania w okresie 5 lat i po tym czasie ulega odnowieniu. O zasadności wprowadzenia takiego wsparcia decyduje bank, a okres przyznawanych wakacji jest dopasowywany do sytuacji klienta.
• Santander Banku Polska kredytobiorca ma prawo do wielokrotnego zawieszenia spłaty rat kapitałowych w trakcie okresu kredytowania, przy czym łączny okres karencji nie może przekroczyć 12 miesięcy (jednorazowo do 6 miesięcy), bez wliczania okresu standardowej karencji w spłacie kapitału do czasu wypłaty ostatniej transzy kredytu.
• Z kolei w BNP Paribas z wakacji kredytowych można skorzystać tyle razy, na ile pozwala na to umowa kredytowa.

Jak skorzystać z wakacji kredytowych? Co zawrzeć we wniosku?

W większości przypadków klient chcący skorzystać z wakacji kredytowych nie musi tego niczym motywować. Wystarczy, że złoży wniosek (o tym, jak to zrobić i z jakim wyprzedzeniem, przeczytasz dalej) i spełni wymagania określone przez bank (zazwyczaj sprowadzają się one do bieżącej i terminowej spłaty zobowiązania). Tak jest w Banku BPS, Banku Pocztowym, BOŚ Banku, Credit Agricole i PKO BP.

W niektórych przypadkach trzeba jednak spełnić dodatkowe wymogi. W BOŚ Banku o wakacje kredytowe można wystąpić po raz pierwszy po spłaceniu sześciu rat kredytu. W Credit Agricole z kolei kredyt trzeba spłacać terminowo przez 12 miesięcy. Jednak w niektórych bankach nie wszyscy kredytobiorcy mogą zawiesić spłatę zobowiązania.

W Banku Pekao z wakacji kredytowych można skorzystać w przypadkach losowych. Z kolei w mBanku wakacje kredytowe (w rozumieniu odroczenia w spłacie całej raty) są wsparciem, które bank proponuje klientom, którzy utracili źródło dochodu i nie są w stanie regulować na bieżąco spłaty kredytu lub kiedy zastosowanie odroczenia w spłacie samego kapitału byłoby niewystarczającym udogodnieniem, głównie z uwagi na niekorzystną proporcję kapitału i odsetek w racie kredytu. BNP Paribas umożliwia skorzystanie z wakacji kredytowych „według zasad określonych w umowie kredytowej”.

Jeżeli bank, który udzielił Ci finansowania, nie udostępnia gotowego wniosku o wakacje kredytowe, możesz napisać go sam. Taki wniosek powinien zawierać takie informacje, jak: Twoje imię i nazwisko, adres, numer telefonu i adres e-mail; informacje dotyczące spłacanego przez Ciebie kredytu (m.in. numer umowy czy kwota pozostała do spłaty); okres, na jaki chcesz zawiesić spłatę kredytu; podpis.

Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe?

Najszybszym sposobem jest złożenie wniosku o wakacje kredytowe, jest skorzystanie z bankowości internetowej. Zazwyczaj tej opcji towarzyszy też możliwość wnioskowania w oddziale lub przez telefon. Takie rozwiązania proponują: Bank BPS (bankowość elektroniczna, listownie, poczta elektroniczna, placówka banku).

Bank Millennium (bankowość elektroniczna, telefon, placówka własna banku). BNP Paribas, który rekomenduje swoim klientom samodzielne wnioskowanie za pośrednictwem bankowości internetowej, dzięki czemu mają na bieżąco dostęp do statusu wniosku, a potwierdzenie dostają na maila.

Drugą opcją proponowaną przez bank jest złożenie wniosku w placówce. mBank (bankowość elektroniczna lub placówka). PKO BP (bankowość elektroniczna, aplikacja mobilna, oddział). Santander Bank Polska (bankowość elektroniczna lub oddział). W Banku Pekao, Banku Pocztowym i w Credit Agricole wniosek o wakacje kredytowe można złożyć w oddziale, a w BOŚ Banku w oddziale lub telefonicznie.

Kolejną ważną kwestią jest czas, w jakim trzeba złożyć wniosek o wakacje kredytowe. Tego, z jakim wyprzedzeniem trzeba to zrobić, żeby mieć pewność, że będziesz mógł skorzystać z odroczenia spłaty zobowiązania, dowiesz się z tabeli.

Co dzieje się z zawieszoną ratą?

Zawieszona rata kredytu nie przepada. Jest po prostu odraczana. Oznacza to, że klient jest zobowiązany do jej zapłacenia w późniejszym terminie. Jak wygląda to w poszczególnych bankach? w Banku BPS okres spłaty kredytu nie zmienia się, odpowiedniemu zwiększeniu ulega wysokość kolejnych rat. Bank Millennium dolicza do kwoty kapitału kredytu odsetki naliczone w okresie zawieszenia spłaty. Wysokość przyszłych rat jest przeliczana.

W Banku Pekao w okresie zawieszenia spłaty rat kapitałowo-odsetkowych odsetki od kapitału kredytu są naliczane w wysokości określonej w umowie kredytu, ale nie są wymagalne. Po zakończeniu okresu zawieszenia spłaty rat naliczone odsetki są spłacane w pierwszej lub kolejnych ratach po okresie zawieszenia – w zależności od wysokości naliczonych odsetek i rodzaju rat (malejące lub równe).

W Banku Pocztowym prolongata nie powoduje wydłużenia okresu kredytowania, raty kapitałowe zostaną rozłożone na cały okres kredytowania. Skumulowane odsetki będą płatne w terminie płatności najbliższej raty po okresie prolongowanym. W BOŚ Banku odsetki naliczone od bieżącego salda zadłużenia za dany okres rozliczeniowy zwiększają bieżące saldo zadłużenia z tytułu kredytu na koniec okresu rozliczeniowego, za który zawieszono termin spłaty rat kredytu. Na jego podstawie, na pierwszy dzień po zakończeniu okresu obowiązywania zawieszenia rat wyliczona będzie wysokość kolejnych rat kredytu.

Możliwe są dwa rozwiązania: zachowanie pierwotnego okresu kredytowania (wymagana jest ponowna ocena zdolności kredytowej Klienta) albo wydłużenie okresu kredytowania maksymalnie o okres zawieszenia rat, bez wymagania zawarcia umowy ubezpieczenia na życie (wydłużenie łącznego okresu kredytowania w wyniku zmian spłat nie może być dłuższe niż 12 m-cy i nie może przekroczyć maksymalnego okresu kredytowania).

Klienci Credit Agricole mają do wyboru dwie opcje: przesunięcie zawieszonej raty na koniec okresu kredytowania lub zwiększenie wysokości pozostałych rat. mBank rozkłada kwotę zawieszonych rat w równych częściach na raty pozostałe do spłaty po zakończeniu wakacji kredytowych, przy czym kwota zawieszonych odsetek stanowi osobny składnik rat, od którego nie są pobierane odsetki.

W PKO BP odsetki niezapłaconej raty powiększają kapitał i są w pierwszej kolejności spłacane w kolejnych ratach. Santander Bank Polska poinformował, że karencja nie powoduje wydłużenia okresu spłaty kredytu. Raty kapitałowe, których spłata została zawieszona, zostaną rozłożone proporcjonalnie na raty pozostałe do spłaty po okresie karencji.

Czy bank może odmówić wakacji kredytowych?

Bank może odmówić Ci skorzystania z wakacji kredytowych przede wszystkim, kiedy wcześniej miałeś problemy z terminowym regulowaniem rat (ich terminowe opłacanie to jeden z podstawowych warunków, jakie trzeba spełnić, żeby móc zawiesić spłatę rat). Warto też pamiętać, że w niektórych bankach z prolongaty jest spłacanie zobowiązania np. przez 6 czy 12 miesięcy.