Architektura organiczna harmonijnie łączy budynki z otoczeniem, traktując je jak żywy organizm. Zakrzywione lub obłe formy kojarzą z elementami fauny i flory. W takim stylu powstało wiele domów, budynków publicznych i wieżowców. I nadal powstają. Są inspiracją dla kolejnych pokoleń projektantów.
Fallingwater House, Pensylwania - dom nad wodospadem
arch. Frank Lloyd Wrighta
Frank Lloyd Wright był pionierem architektury organicznej. Jednym z jego najbardziej uznanych projektów jest Fallingwater House, który został zaprojektowany w 1935 roku dla rodziny właściciela domu towarowego w Pittsburghu, Edgara J. Kaufmanna. Fallingwater jest ucieleśnieniem architektury organicznej Wrighta: harmonijnego połączenia sztuki i natury. Kluczem do scenerii Fallingwater jest wodospad, nad którym budynek został zbudowany.
"Chcesz żyć z wodospadem, a nie tylko mieć na niego widok; wodospad stanie się częścią twojego domu" - Wright postawił na bliską relację domu z otoczeniem. Wodospad to najlepszy przykład na to, jak pojmował konstrukcję budynku - żelbetowe tarasy unoszą się nad spływającą kaskadowo wodą, a kamienne mury ściągają całą kompozycję z powrotem do skały.
Pawilon bambusowy Qionglai, Chiny - chińskie drzewo
arch. UNO Architects China
Pawilon Bambusowy Qionglai to kolejny przykład architektury organicznej. Znajduje się w małej tradycyjnej wiosce leżącej nad brzegiem rzeki Baimi, otoczonej ponad 40 tysiącami hektarów lasu bambusowego. Zbudowany jest z bambusa, który w tradycyjnej kulturze chińskiej jest symbolem orientalnego piękna. Projekt pawilonu nawiązuje do tego piękna, podkreślając eleganckie krzywizny ukształtowane przez naturę.
Od wieków mieszkańcy osad w zachodnim Syczuanie tworzą harmonijną relację z naturą. Tę więź trafnie oddają słowa znanego poety z dynastii Song, Su Shi, który powiedział: "Lepiej nie mieć mięsa w jedzeniu, niż nie mieć bambusa w życiu".
Pawilon Bambusowy pełni różnorakie funkcje. Po pierwsze, jest punktem informacyjnym dla zwiedzających Obszar Krajobrazowy Lasu Bambusowego, oferując wystawy na temat charakterystycznych cech przyrody tego regionu. Po drugie, pełni funkcję warsztatów niematerialnego dziedzictwa kulturowego, prezentując tradycyjne rzemiosło bambusowe przekazywane z pokolenia na pokolenie. Po trzecie, skupia mieszkańców wioski, umożliwiając im różnorodne aktywności, takie jak tańce i spotkania towarzyskie.
Budynek, zbudowany z lokalnych materiałów, jest kompozycją złożoną z bambusa i ze szklanych odbić, co przywodzi na myśl spacer po lesie bambusowym. Pawilon chroni dziedzictwo kulturowe i sprzyja budowaniu więzi społecznych.
Stadion Narodowy w Pekinie, Chiny - ptasie gniazdo
arch. Herzog & de Meuron
To znamienne, że sami Chińczycy nadali mu przydomek "Ptasie Gniazdo" już na bardzo wczesnym etapie projektu. Stadion Narodowy znajduje się na północy Pekinu, na łagodnym wzniesieniu w centrum kompleksu olimpijskiego. Został zbudowany na potrzeby Igrzysk Olimpijskich w 2008 roku Od samego początku celem było stworzenie przestrzeni miejskiej, która przyciągałaby mieszkańców, a także tchnęła nowe życie w tę część miasta, nawet po igrzyskach.
Z daleka stadion wygląda jak gigantyczna bryła z falującym brzegiem lub statek, która buja się na wodzie. Kształt nawiązuje do konturów misy, w której znajdują się miejsca siedzące. Z oddali wyraźnie widać nie tylko zaokrąglony kształt budynku, ale także siatkę konstrukcji nośnej, która otacza budynek, a także zdaje się go przenikać. Ale to, co z daleka widać jako geometrycznie konfigurację linii, zmienia się w chaotyczny gąszcz podpór, belek i schodów, gdy podejdzie się bliżej. Stadion jest otoczony holem, który stanowi jednocześnie fasadę, konstrukcję, dekorację i przestrzeń publiczną. Staje się łącznikiem między miastem a wnętrzem kompleksu sportowego.
Narodowego Centrum Kongresowego Kataru (QNCC), Katar - drzewo mędrców
arch. Arata Isozaki
Spektakularna fasada, zaprojektowana przez znanego japońskiego architekta Aratę Isozaki, przypomina dwa splecione drzewa, podtrzymujące zewnętrzną koronę. Drzewo sidra (które ma błyszczące zielone liście i kolczaste gałęzie) jest symbolem nauki oraz przystanią dla poetów i uczonych, którzy gromadzili się pod jego gałęziami, by dzielić się wiedzą.
Budowa Centrum została ukończona w 2010 roku. Fasada ma łączną długość 250 metrów i 20 metrów wysokości. Na dachu centrum konferencyjnego, zajmującym powierzchnię około 3700 m² i pokrywającym 12,5% całkowitego zużycia energii elektrycznej budynku, zainstalowano ogniwa słoneczne.
Świątynia Lotosu, Delhi - majestatyczny kwiat
arch. Fariborza Sahba
Świątynia Lotosu jest niezwykłym świadectwem piękna i potęgi duchowej architektury. Przypomina kształtem lotos wyłaniający się z otaczającej zieleni, który wykonany jest z czystego białego marmuru lśniącego w słońcu – to prawdziwie zdumiewające dzieło sztuki, które z wdziękiem łączy naturę z duchowością.
Świątynia Lotosu, znana również jako Mashriqu'l-Adhkar, została otwarta dla zwiedzających w grudniu 1986 roku. Jak wszystkie bahaickie domy modlitwy, zaprasza wszystkich, niezależnie od religii czy kultury. Zaprojektowana przez irańsko-kanadyjskiego architekta Fariborza Sahbę nawiązuje do kwiatów lotosu, które w wielu kulturach symbolizują czystość i piękno. Otoczona jest dziewięcioma basenami wodnymi, co sprawia wrażenie, jakby unosiła się na wodzie.
Świątynia z wdziękiem łączy naturę z duchowością w jedno zapierające dech w piersiach arcydzieło. Delikatne płatki otaczające centralną salę symbolizują dziewięć zjednoczonych duchowych ścieżek wiary bahaickiej, a otaczające ją zbiorniki wodne nadają budynkowi majestatu, który przynosi pokój, zgodę i bezpieczeństwo.
Casa Organica, Meksyk - jak chatka hobbita
arch. Javier Senosiain
Pomysł na ten dom, wpisujący się w styl architektury organicznej, nawiązuje do skorupki orzeszka ziemnego. Dwie przestronne owalne przestrzenie z dużą ilością światła połączone są niskim, wąskim i słabo oświetlonym przejściem. Budynek został zaprojektowany z myślą o tym, aby przekraczając jego próg, poczuć się, jakby schodziło się pod ziemię, nie tracąc przy tym kontaktu z zielonym, naturalnym krajobrazem na zewnątrz.
W projektach Senosiaina dachy są często zielone, a elewacje filtrowane przez roślinność, co pomaga utrzymać chłód i chronić przed słońcem, kurzem i hałasem. Kręta ściana owija się wokół wolnych przestrzeni, omijając istniejące drzewa i zsuwając się niczym wąż po zboczach. Budynek powstał z ferrocementu, który jest wytrzymały, giętki i bardzo elastyczny. Ten materiał, wywodzący się ze zbrojonego betonu i przez długi czas zapomniany, tworzy monolityczną rzeźbę.
Opera House, Sydney - pod żaglami
arch. Jørn Utzon
Sydney Opera House, otwarta w 1973 roku, to wielkie dzieło architektury XX wieku. To śmiały i wizjonerski eksperyment, który wywarł trwały wpływ na kształtującą się architekturę organiczną, i nie tylko, końca XX wieku.
Opera w Sydney położona jest na przylądku Bennelong Point. Bryła opery przyjęła kształt trzech podłużnych hal zadaszonych wielkimi konchami, które przypominają muszle małży o ostrych brzegach. Skorupy zdają się opadać jedna na drugą, nadając budowli niezwykłej ekspresji. Ich zewnętrzna warstwa wykonana jest z ceramicznych płytek. Niektórzy dopatrują się w kształtach opery również żagli jachtów dokujących w pobliskich portach. Te muszle/ żagle osadzone są na rozległej platformie i otoczone tarasami pełniącymi funkcję ciągów pieszych.
Wieżowiec Gherkin, Londyn - budynek ekologiczny
arch. Foster + Partners
Niepowtarzalna ikona, znana każdemu i wszędzie. Najbardziej rozpoznawalna sylwetka organiczna w architekturze XXI wieku. I świetne miejsce do pracy. Mowa o 30 St Mary Axe, budynku znanym na całym świecie pod nazwą The Gherkin (korniszon / ogórek).
Te smukły kształt został precyzyjnie zaprojektowany, aby zminimalizować negatywny wpływ na otoczenie. W przeciwieństwie do tradycyjnych wieżowców opływowa bryła The Gherkin znacząco redukuje zawirowania powietrza u jej podstawy, co czyni przestrzeń publiczną wokół budynku bardziej przyjazną. Konstrukcja opiera się na stalowej siatce diagonalnej, która niczym egzoszkielet oplata cały budynek. Wykorzystanie tej siatki pozwoliło na stworzenie przestrzeni pozbawionej wewnętrznych słupów nośnych, co daje ogromną elastyczność w aranżacji przestrzeni biurowej.
