Stary dom na starym mieście w Kutnáj Horze przeszedł wiele zmian w swojej historii. Pierwotny średniowieczny dom spłonął całkowicie i został zastąpiony budynkiem z końca XIX wieku. Ten w latach 70. przeszedł gruntowną zmianę i nieudaną rekonstrukcję, która pozostawiała dużo do życzenia. Remont do końca zniszczył charakter domu.
Wydawało się, że zasadniczo stracił on dawną autentyczność i atmosferę. Właściciele mieli jednak nadzieję, że dom można jeszcze uratować. Zwrócili się więc do architektów, Jana Holuba i Tomáša Hanusa, z prośbą o kompletny projekt renowacji. Ich zadaniem było przywrócenie go do dawnej świetności.
Jaki były główne założenia projektu?
Głównym celem było ponowne przywrócenie domu do życia i odkrycie jego oryginalnych warstw, które z biegiem lat się zatarły. W efekcie stworzyły niezbyt szczęśliwą całość. Architekci starali się raczej zatrzeć granicę między starym a nowym, niż ją podkreślać.
Architekci wprowadzili do niego nieoczekiwane połączenia między poszczególnymi przestrzeniami, takie jak wewnętrzne okna, szerokie otwory drzwiowe czy łazienka... w amfiladzie! Teraz poszczególne pokoje przeplatają się wzajemnie, a odpowiednie oświetlenie wtóruje im.
W rezultacie dom, zaprojektowany dla rodziny z trójką dzieci, otworzył się na świat. Nabrał charakteru i stworzył konsekwentną całość.
Co jest cechą charakterystyczną domu?
Motywem przewodnim domu są spiralne schody, stanowiące centralny punkt budynku. W ten sposób powstał główny rdzeń komunikacyjny z odchodzącymi od niego pokojami. Układ domu krąży wokół centralnej klatki schodowej, która łączy wszystkie jego piętra.
Pomiędzy parterem a piętrem znajdują się oryginalne schody kamienne, natomiast pomiędzy piętrem a poddaszem są nowo zaprojektowane ażurowe stopnice wykonane wyłącznie ze stali. Kamień jest pamiątką po dawnych czasach. Stal sygnalizuje współczesność.
W tym domu światło gra bardzo ważną rolę. Ponieważ okna osadzone są w grubych murach, architekci starali się jak najbardziej doświetlić wnętrza. Na stopnice pada światło przez kwadratowy świetlik umieszczony w szczycie klatki schodowej i przenika przez schody do samego dołu.
Oprócz tego światło gra dużą rolę w łazience, gdzie postawiono ścianę z luksferów. Szklane pustaki bardzo ładnie je odbijają.
Inną rzeczą, która rzuca się od razu w oczy, jest duża liczba okien przypominających trochę bulaje - pojawiają się one wzdłuż schodów, dodatkowo je doświetlając. Taki sam efekt tworzy ściana z luksferów, w której ładnie załamuje się światło, sprawiając, że linie kolejnych pomieszczeń są czyste i przejrzyste.
Jaki kolor dominuje we wnętrzu?
Oprócz światła na charakter domu wpływa również jego kolorystyka. Wygląd zewnętrzny domu jest skromny, podczas gdy kolory we wnętrzu są bardziej wyraziste.
Ogólnie rzecz biorąc, wybrano stonowane odcienie szarości, kawy z mlekiem i brudnego różu. Na tym tle wyraźnie odznaczają się barwy intensywniejsze: przede wszystkim mocny zielony na stopnicach, czerwony wprowadzony jedynie w ramach biblioteki i nogach stołu oraz niebieski i granatowy w drzwiach wewnętrznych i płytkach w łazience.
Precyzyjny i przemyślany dobór kolorów stanowił jedną z najtrudniejszych części projektu i był długo konsultowany z właścicielami.
Jaką funkcję pełni dziedziniec?
Trochę komplikuje układ budynku, ale też uatrakcyjnia wnętrza i sprawia, że dom jest bardziej oryginalny. Dziedziniec stanowi integralną część domu, jest kameralny i schodzi tarasowo z poziomu ulicy. On również został zmodyfikowany podczas renowacji.
Kamienne schody z poręczą prowadzą nas do piwnicy, która jest na poziomie -1. Znajduje się tutaj pralnia i spiżarnia. Na parter można wejść zarówno z piwnicy, jak i z poziomu 0 przez taras. Na parterze oprócz wąskiego korytarza znajduje się pokój zabaw dla dzieci z oddzielną łazienką oraz ta część domu (zorientowana na dziedziniec), w której znajduje się pracownia artystyczna.
Na piętrze jest salon - otwarty, przestronny, połączony z jadalnią. Prawie połowę długiej ściany zajmuje kominek z siedziskiem. Dalej ciągnie się amfiladowy gabinet, który przechodzi w sypialnię. To w nim właśnie jest przejściowa łazienka. Z sypialni wychodzi się na taras ze schodami. Z kolei kuchnia w błękitach jest zadziwiająco mała jak na rodzinę z dwójką dzieci, natomiast poddasze przeciwnie - zadziwiająco duże z pokojami dla dzieci oraz kolejną łazienką z toaletą.
Jakie materiały zostały wykorzystane w domu?
Większość mebli użytych we wnętrzu została wykonana z drewna i sklejki na zamówienie przez samych architektów. Jest to aranżacja po stokroć minimalistyczna tak, że chyba bardziej się nie da. Ale to nie wystrój przyciąga wzrok. Zastosowane materiały są z pozoru różnorodne, ale każdy swobodnie przechodzi w kolejny, tworząc konsekwentną całość.
Beton nadaje wnętrzom kolor szary, wtóruje mu tynk strukturalny i drapany, który pojawia się na ścianach, czyniąc wnętrza bardziej surowymi. Ciekawym zastosowaniem sklejki jest położenie jej na sklepionym suficie, co jest rozwiązaniem ciekawym i rzadko spotykanym. Resztę uzupełnia kamień na schodach i dziedzińcu oraz drewno.