Lateks, guma, kauczuk, silikon - co jest co? |
Lateks - mleczny sok drzew kauczukowych występujących w południowo-wschodniej Azji. Kauczuk - elastyczna, lepka substancja różnego pochodzenia, o ograniczonej płynności. Guma - utrwalony kauczuk, stała elastyczna substancja. Silikon - elastyczny materiał syntetyczny na bazie krzemu, niepalny i odporny chemicznie i na skrajne temperatury. |
Na plantacjach w południowo-wschodniej Azji zbierany jest sok mleczny drzew kauczukowych tzw. lateks. Uzyskuje się z niego rozciągliwą lepką substancję, czyli naturalny kauczuk. Poddany wulkanizacji, tj. zmieszany z dodatkami i odpowiednio podgrzewany, zestala się - przestaje być płynny. Staje się gumą naturalną.
Porcelanowe kubki Contrast z silikonowymi osłonkami, dostępne pojedynczo w szerokiej gamie kolorów, Royal Copenhagen, ROSENTHAL, 99 zł/szt. |
Na początku XX wieku otrzymano sztuczny kauczuk na drodze syntezy. Było to konieczne ze względu na rozwijającą się motoryzację i zwiększone zapotrzebowanie na gumę. Od tamtej pory mamy więc do czynienia z gumą syntetyczną (tu ciekawostka: w 1938 roku - jako czwarta na świecie! - rozpoczęła produkcję sztucznego kauczuku Firma Oponiarska w Dębicy).
Wreszcie w latach 40. ubiegłego stulecia pojawił się silikon - nowoczesny, wszechstronny materiał, który w odróżnieniu od gumy jest niepalny i odporny na wysoką temperaturę oraz odporny chemicznie - dlatego tak świetnie się nadaje do produkcji wszelkiego rodzaju kuchennych akcesoriów.
Gołym okiem trudno rozpoznać, z którym rodzajem materiału mamy do czynienia. Jeśli jednak produkt jest w pełni naturalny, wytwórcy najczęściej to podkreślają. Zwłaszcza, jeśli rzecz dotyczy zabawek (najsłynniejsza z nich jest francuska żyrafka Sophie wytwarzana od 48 lat w tradycyjny sposób w procesie, na który złożonych jest 14 ręcznych czynności, stworzona w całości ze 100% naturalnej gumy z soku drzewa Havea - lateksu) czy smoczków dla niemowląt.
Ale też antypoślizgowe maty podłogowe używane w przemyśle bywają zrobione z naturalnej gumy. Takiej, z jakiej wykonano również kultowy fotel Tube autorstwa Joe Colombo z 1969 roku dla firmy Flexform.
Wiele produktów ma gumowane lub pokryte silikonem uchwyty, które dzięki temu - nawet zmoczone - nie ślizgają się w dłoni. To istotne, zwłaszcza jeśli urządzenie jest przeznaczone do kuchni, gdzie silikon pojawia się coraz częściej.
Jego walory użytkowe i estetyczne sprawiają, że robi się z niego akcesoria kuchenne, w tym nawet formy oraz naczynia do pieczenia i zamrażania. Wiele tego rodzaju elementów oferują takie firmy, jak Bodum, Koziol czy IKEA.
Również miękkość można wykorzystać jako atrakcyjną cechę przedmiotu. Projektant Constantin Wortmann zaproponował Drop 1 Liquid Lamp. Wykorzystał on miękkość i przezierność materiału. Inaczej do tego zagadnienia podeszła grupa projektowa Form Us With Love w lampie Unfold.
Czasem materiał definiuje produkt: ciekawa jest słuchawka prysznicowa Drop firmy Ib Rubinetterie (ma interesującą formę, a oprócz tego można wycisnąć resztę wody po użyciu - zapobiega to osadzaniu się kamienia, namnażaniu się mikroorganizmów/bakterii, grzybów i glonów oraz korozji).
Innym niezwykłym produktem jest np. skandynawski silikonowy wazon Kontur firmy Normann Kopenhagen lub podpórka do książek James firmy Black + Blum.