Domowa spiżarnia kojarzona jest zazwyczaj z domem jednorodzinnym, gdzie łatwiej, gdyż nawet w fazie projektu, o przygotowanie odpowiedniego pomieszczenie. Tymczasem miejsce, w którym mogą być przechowywane przetwory, produkty o dłuższej dacie przydatności do spożycia, a nawet warzywa i owoce można wygospodarować także w mieszkaniu.
Spiżarnia w domu: niezbędna jest kreatywność
Jak zaprojektować spiżarnię? Spiżarnia oprócz wygodnego miejsca do przechowywania żywności, warzyw, czy domowych przetworów może też pełnić funkcję składziku. Tu zmieszczą się rzeczy, na które nie mamy miejsca w kuchennych szafkach. W spiżarni można trzymać zgrzewki wody, cukru, czy zapas karmy dla psa, a także wygospodarować miejsce na rzadziej używany sprzęt AGD. Jeśli spiżarnia jest osobny pomieszczeniem, często umieszcza się w niej dodatkową, mniejszą lodówkę. Najważniejsze jest prawidłowe rozplanowanie półek i jej funkcjonalne wyposażenie. Ważny jest nie tylko wygodny dostęp do spiżarni i magazynowych w niej produktów, ale także łatwość wypakowywania zakupów. Dlatego wejście do spiżarni warto zrobić z holu lub po drodze do kuchni.
Dlaczego warto mieć spiżarnię w domu?
Oprócz zwolnienia miejsca w szafkach kuchennych i umożliwienia optymalnego wykorzystania przestrzeni kuchennej spiżarnia zapewnia również:
- brak konieczności robienia częstych zakupów,
- dodatkowe miejsce do przechowywania rzadziej używanych urządzeń kuchennych,
- lepszą organizację i segregację produktów,
- wygodę i poprawę ergonomii - nie trzeba przeszukiwać ciasnych szafek i szuflad kuchennych w poszukiwaniu produktów,
- większą ilość miejsca w lodówce w przypadku użytkowania chłodnej spiżarni,
- łatwiejsze zachowanie porządku w kuchni, ponieważ ograniczona zostaje ilość produktów do minimum, pozostałe przechowywane są w spiżarni.
Jakie warunki musi spełniać pomieszczenie na spiżarnię?
Odrębne miejsce, przeznaczone do przechowywania produktów spożywczych i zapasów żywności powinno znajdować się od strony północnej w chłodnej części domu, ponieważ temperatura wewnątrz spiżarni powinna wynosić od 10 do 15°C. Domowe przetwory najdłużej zachowają świeżość z dala od źródeł ciepła takich jak grzejniki, czy piec. Jeśli istnieje możliwość zapewnienia takich warunków, to warto to wykorzystać. Jeśli nie, dobrze jest schłodzić spiżarnię klimatyzatorem lub specjalnym agregatem. Optymalna wilgotność powietrza w pomieszczeniu na spiżarnię to 60%. Ważna jest również wydajna wentylacja (najlepiej osobny kanał wentylacyjny lub niewielkie okno) i zaciemnienie wnętrza.
Planowanie spiżarni - już na etapie projektu domu
Zaprojektowanie spiżarni w domu to temat, który warto przemyśleć jeszcze przed budową, a konkretnie na etapie wykonania projektu domu. To wtedy można dobrze rozplanować przestrzeń i wyodrębnić miejsce, przeznaczone na ten konkretny cel. Warto zaplanować nowoczesną spiżarnię niedaleko kuchni, co usprawni korzystanie z zapasów. W domu albo mieszkaniu już istniejącym możliwości te są zdecydowanie bardziej ograniczone.
Gdzie urządzić spiżarnię? Mała spiżarnia przy kuchni
Lokalizacja spiżarni jest czynnikiem kluczowym, gdyż nie zawsze istnieje duży wybór. W domach jednorodzinnych łatwo jest zaplanować miejsce na spiżarnię i może to być piwnica, a dla szczelnie zamkniętych weków, a nawet garaż. Są to miejsca, gdzie zawsze panuje nieco niższa temperatura do tej w domu, ale co z mieszkaniami? Tutaj warto wygospodarować miejsce w samej kuchni albo tuż przy niej, aby mieć łatwy dostęp do potrzebnych w danej chwili produktów. W takiej spiżarce można również przetrzymywać niewielkie sprzęty AGD, które z kolei nie są potrzebne do każdego przygotowywania posiłków.
Kuchnia ze spiżarnią jest rozwiązaniem bardzo praktycznym. Wszystko jest pod ręką i podczas przygotowywania posiłków nie trzeba daleko chodzić po produkty. W tym celu warto urządzić domową spiżarnię w kuchni w istniejącej wnęce lub wyodrębnić fragment kuchni i oddzielić go ścianą, czego skutkiem będzie powstanie osobnego pomieszczenia, przeznaczonego do przechowywania zapasów.
W nowoczesnym mieszkaniu trudno o idealne miejsce na spiżarnię, ponieważ zazwyczaj w całym panuje podobna temperatura. Jeżeli jednak w grzejnikach mamy regulację temperatury to warto z niej skorzystać i stworzyć miejsce o temperaturze nieco niższej, a przy tym przewiewne. Najlepsza na obniżenie temperatury w spiżarni będzie północna albo północno-wschodnia część mieszkania, tam temperatura będzie zawsze najniższa.
Spiżarnia ukryta w kuchni za drzwiami przesuwnymi lub drzwiami z systemem tip on
Można zrobić nowoczesną ukrytą spiżarnię na kilka sposobów.
- Poprzez wydzielenie części pomieszczenia kuchennego i oddzielenie tej przestrzeni ścianą. Do zamykania przejścia warto zastosować drzwi przesuwne, które nie zabiorą zbyt dużo miejsca i jednocześnie mogą stanowić dekorację wnętrza.
- Poprzez wykorzystanie wnęki i montaż wewnątrz niej dużej szafy albo półek i drzwi do spiżarni.
- Montując zabudowę meblową na wymiar. Taka spiżarnia może być całkowicie niewidoczna z zewnątrz, jeśli będzie kontynuacją mebli kuchennych. Drzwi tip on idealnie dopasowane do frontów meblowych będą niemalże niedostrzegalne.
Jak urządzić spiżarnię? Funkcjonalność i wyposażenie
Spiżarnia to nie salon, nie musi być wielka ani nawet duża. Dla potrzeb lokatorów mieszkania wystarczy wydzielenie niewielkiego obszaru w pomieszczeniu sąsiednim do kuchni. W urządzaniu spiżarni liczy się funkcjonalność, a odpowiednio zaprojektowana niewielka nawet przestrzeń potrafi zadziwić obszernością. Takie ustronne miejsce można pozostawiać odkrytym i ustanowionym jako element aranżacji (słoiki z kolorowymi przetworami mogą być dekoracją) albo zakrytym przed wzrokiem domowników i gości drzwiami harmonijkowymi lub dekoracyjną przesłoną.
Interesującym sposobem na zaaranżowanie małej spiżarni jest tzw. cargo. Jest to rodzaj wysokiej, a przy tym wysuwanej szafy, do której przymocowuje się piętrowo kosze na produkty. Zaletą cargo jest to, że po wysunięciu spiżarni uzyskuje się pełny wgląd we wszystko, co jest w spiżarce przechowywane. Dzięki temu można łatwo orientować się w dostępności przetworów i produktów oraz ustalać listę niezbędnych zakupów.
Spiżarnie domowe są najbardziej doceniane w okresach świąt oraz przy planowanych i nieplanowanych wizytach gości.
Spiżarka pod schodami - funkcjonalne miejsce do przechowywania
Dobrym miejscem na spiżarnię może być też schowek pod schodami. Najczęściej traktowany jest jako składzik, a przecież może stanowić dodatkowe miejsce do przechowywania słoików, pojemników z kawą, makaronem, kaszą albo napojów. Kosze cargo na prowadnicach, modułowe regały schodkowe, albo zabudowa na wymiar zdecydowanie ułatwią korzystanie z tej ciasnej i niewielkiej przestrzeni.
Pomysł na małą spiżarnię w zabudowie kuchennej, czyli jak wydzielić spiżarnię w kuchni w bloku?
Aranżacja spiżarni w kuchni blokowej to nie lada wyczyn. Tylko nieliczni szczęśliwcy, czyli właściciele mieszkań w nowym budownictwie, mogą pochwalić się dużą i ustawną kuchnią, w której wyodrębniona została przestrzeń spiżarniana. Użytkownicy salonów z niewielkim aneksem, małych kuchni lub wąskich nieustawnych pomieszczeń kuchennych nie mogą liczyć na takie luksusy, a przecież przechowywać zapasy gdzieś trzeba.
Jedynym pomysłem na przechowywanie produktów jest wtedy wykorzystanie wysokiej szafy z szufladami i półkami, płytkiego regału zamkniętego drzwiami lub wysokiej szafki spiżarnianej, wyposażonej w kosze cargo. Spiżarnia wydzielona z mebli kuchennych jest zaledwie namiastką prawdziwej spiżarki, ponieważ służy wyłącznie do przechowywania produktów, które nie wymagają zapewnienia im niższej temperatury. Pamiętając jednak o tym, że wykonanie spiżarni w małej kuchni jest niemalże niemożliwe, dlatego dodatkowe miejsce do przechowywania będzie bardzo przydatne i ułatwi organizację.
W jaki sposób uporządkować produkty i przetwory w spiżarni?
W spiżarni mogą się znaleźć gotowe produkty zakupione na wszelki wypadek lub zwyczajnie na zapas, aby codziennie nie chodzić po nie do sklepu, ale nie tylko. Spiżarnia kojarzona jest bowiem tak naprawdę z przetworami, które powstaną z sezonowych owoców, warzyw, a także grzybów. Samodzielnie przygotowywane dżemy (np. z agrestu), kompoty (np. ze śliwek), kiszonki (zazwyczaj ogórki, ale i kapusta), czy konserwanty, tzw. pikle (grzybki w occie, buraki, czy ogórki). Przetwory domowe są doskonałym sposobem na dostępność do owoców i warzyw w okresie zimowym, a ponadto są nie tylko zdrowe, ale i smaczne.
Podczas projektowania domowej spiżarni stawiamy na rozwiązania praktyczne, które zostały już przetestowane. Przestrzeni w mieszkaniu nie ma za wiele, tak i mała spiżarnia musi mieć maksymalnie wykorzystaną przestrzeń. Jeżeli myślimy o takim projekcie bardzo poważnie, można skorzystać z usług firm, które wytwarzają meble na wymiar. Innym sposobem będzie wykorzystanie mebli już posiadanych, ale starych, które można odpowiednio przysposobić przy niewielkim nakładzie sił i środków. Przy aranżacji spiżarni będą wszak niezbędne półki i regały, a ponadto nietrudno się zaopatrzyć w puszki i kosze, słoje, czy drewniane pojemniki różnej wielkości. Ta cała infrastruktura spiżarniana odda charakter spiżarni, a przede wszystkim bardzo ułatwi uporządkowanie i usytuowanie produktów i przetworów.
Dla domowych nalewek, czy nawet kupnych win warto przygotować osobne miejsce i zaopatrzyć się w specjalny stojak na butelki. Taki stojak doda spiżarni dodatkowego klimatu, a wino zawsze się przyda, jak nie do picia, to do wielu różnorakich potraw i wypieków.
Domowa spiżarnia w piwnicy - jak zaaranżować tę przestrzeń?
W piwnicy z powodzeniem można zrobić spiżarnię otwartą albo wyodrębnioną przestrzeń z wejściem, zamkniętym drzwiami. Nasze babcie i mamy od dziesięcioleci w piwnicach i piwniczkach przechowywały zapasy. Ziemniaki, przetwory, jajka, warzywa i owoce długo zachowywały świeżość i cieszyły podniebienia domowników. Panie domu doskonale wiedziały, że to miejsce jest najlepsze. Powód to niska temperatura, optymalna wilgotność i zaciemnienie. Urządzając spiżarnię, warto pomyśleć o wykorzystaniu piwnicy, jeśli takową posiadamy. Jedyną wadą jest schodzenie po schodach po produkty. Odrobina ruchu nikomu jednak jeszcze nie zaszkodziła, a zalety tej naturalnej chłodni warte są zachodu.
Przechowywanie produktów w spiżarni - o czym pamiętać?
Część najniższa spiżarni, zwykle stanowiąca po prostu podłogę, posłuży za miejsce dla najcięższych przetworów, czy kiszonek przygotowanych, np. w naczyniach w rodzaju kamionkowy garnek lub kilkulitrowy słój. Nieco wyższe półki mogą być ostoją dla leżących win, ale również konserw, przecierów oraz produktów sypkich w opakowaniach. Trzeba także pamiętać o bokach spiżarni (jeżeli takowe istnieją), gdyż są to doskonałe miejsca na kieszonki dla przypraw albo haczyków do zawieszenia warkoczy czosnku.
Klucz do sukcesu to uporządkowanie produktów w spiżarni. Trzeba na starcie znaleźć dla nich odpowiednie miejsce i zawsze starać się po zakupach tego nie zmieniać. Dzięki porządkowi zawsze będziemy wiedzieć, czy dysponujemy, a czego nam w spiżarni brakuje.
Aby produkty były zawsze świeże i przydatne do spożycia nie wolno pozostawiać w spiżarni otwartych opakowań, czy słoików. Mogą się wówczas zalegnąć meszki, mole lub powstać pleśń. Otwarte produkty łatwo psujące się, a niewykorzystane w całości chować należy w lodówce, natomiast np. mąkę, należy przesypać z torebki i umieścić w zamykanym pojemniku. Tutaj warto jeszcze pamiętać o oznaczeniach odnośnie do domowych przetworów. Na słoikach z dżemem, czy kompotem trzeba nakleić etykietkę z datą sporządzenia danego przetworu. Kolorowe etykiety dla każdego rodzaju przetworu są jak najbardziej wskazane.
Zabudowa spiżarni - szafa, szafki, regały
Dobrze zaplanowana spiżarnia to same zalety. Na czoło wysuwa się komfort użytkowania i łatwy dostęp do wszystkich produktów. Pomysłów na aranżację spiżarni jest wiele, jednak warto wybierać te, które stworzą przestrzeń nowoczesną, łatwo dostępną i estetyczną. Do dyspozycji są:
- regały metalowe i magazynowe, szafki zwykłe i cargo, szafy, półki, stojaki na wino, meble na wymiar,
- kosze, pojemniki, organizery, skrzynki, pudełka,
- kompaktowe zamrażarki i chłodziarki na żywność oraz chłodziarki do wina,
- wydajne oświetlenie LED lub halogenowe.
Jak zaaranżować spiżarnię? Co na podłogę i ściany w spiżarni?
Podłoga w spiżarni powinna być odporna na wilgoć, trwała i łatwa w utrzymaniu czystości. Powinna też umożliwiać utrzymanie niskiej temperatury w pomieszczeniu. Najlepiej sprawdzą się płytki ceramiczne i gresowe, beton polerowany i kamień naturalny. Na ścianach warto zastosować płytki ceramiczne, farbę lateksową przeznaczoną do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności oraz niektóre tynki dekoracyjne. Do materiałów, których należy unikać w wykończeniu spiżarni, zaliczamy tapety, panele i dywany.
Inspiracje
- Styl rustykalny - drewniane półki, kosze wiklinowe i słoiki.
- Styl nowoczesny - minimalistyczne meble, szklane półki i metalowe kosze.
- Styl industrialny - surowe materiały takie jak metal i beton, regały z czarnej stali.
- Spiżarnia w stylu prowansalskim - płytki ze wzorem lawendy, białe regały i półki, ceramiczne pojemniki.
Spiżarnia w domu: podsumowanie
Spiżarnia to niezastąpione miejsce do przechowywania żywności. Dzięki odpowiedniemu zaplanowaniu i organizacji możesz stworzyć funkcjonalną i estetyczną przestrzeń, która ułatwi Ci codzienne życie.
