Poziomki to niewielkie, ale bardzo smaczne owoce, które wyróżniają się delikatnym, słodkim smakiem. Poziomki je się głównie na surowo lub wykorzystuje do deserów, ale raczej nie stosuje się ich do przygotowywania przetworów ze względu na ich niską dostępność. Niestety poziomki są dostępne krótko i w małej ilości, a jeśli można je kupić, to są bardzo drogie. Z tego względu warto rozważyć ich uprawę w ogrodzie. Czy uprawa poziomek jest trudna? Jak uprawiać poziomki w ogrodzie? Czy można uprawiać poziomki na balkonie?
Poziomki - charakterystyka
Do uprawy wykorzystuje się poziomkę pospolitą, która owocuje dłużej i obficiej niż jej dziki odpowiednik. W sklepach ogrodniczych można kupić sadzonki poziomek wielu odmian, wśród których są takie, które owocują tylko raz lub te powtarzające owocowanie, odmiany rozłogowe i bezrozłogowe. W zależności od odmiany owoce mogą być bardzo drobne lub niewiele mniejsze od truskawek.
Poziomki kształtem, smakiem owoców i sposobem uprawy najbardziej przypominają truskawki, ale ich smak jest dużo bogatszy. Owoce mają delikatny, słodki smak i przyjemny aromat. Co więcej, smak poziomek zależy od wybranej odmiany. Najsmaczniejszą odmianą jest poziomka muskatowa, która wyróżnia się bardzo intensywnym, słodkim smakiem, ale warto również wypróbować inne odmiany, aby wybrać te, które najlepiej będą owocować w naszym ogrodzie i będą nam najlepiej smakować.
Czy można uprawiać poziomki na balkonie?
Poziomki można z powodzeniem uprawiać w gruncie lub na balkonie, czy na tarasie. Pielęgnacja roślin niczym się od siebie nie różni, ale trzeba pamiętać o odpowiednim pojemniku. Poziomki potrzebują dużo miejsca, dlatego sadząc je pojedynczo najlepiej wybierać okrągłe doniczki o pojemności 3 - 4 litrów. Doskonale sprawdzą się też podłużne doniczki - w tym przypadku rozstawa powinna wynosić min. 20 cm. Zbyt ciasno posadzone poziomki nie będą owocować lub będą dawać mało plonów. Doniczki nie powinny być ustawione w bezpośrednim słońcu.
Uprawa poziomek w ogrodzie
Chcąc, aby na krzaczkach pojawiło się dużo owoców, które będą słodkie i mięsiste, należy zadbać o odpowiednie warunki uprawy. Poziomki najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych do półcienistych osłoniętych od wiatru np. przy niewysokich krzewach. Podłoże powinno być żyzne i próchnicze o lekko zasadowym odczynie. Warto więc przed nasadzeniem roślin przekopać glebę i wierzchnią warstwą wymieszać z odpowiednią glebą, którą można kupić w sklepie ogrodniczym.
Miejsce nasadzenia należy dobrze spulchnić i dokładnie odchwaścić, a następnie zasilić nawozem wieloskładnikowym. W przygotowanych dołkach w rozstawie 30 x 30 cm trzeba umieścić sadzonki i dokładnie przysypać korzenie ziemią, a następnie docisnąć i obficie podlać.
Kiedy sadzić poziomki?
Najlepszym terminem jest przełom lipca i sierpnia, ale można to też zrobić na przełomie maja i czerwca. Zabieg ten wykonuje się w pochmurne, ale bezdeszczowe dni.
Pielęgnacja poziomek
Rośliny te są mocne i odporne na mrozy, więc nie wymagają zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych, jednak trzeba o nie odpowiednio zadbać, aby plony były obfite. Poziomki do prawidłowego wzrostu wymagają odpowiedniej wilgotności, dlatego przy małej ilości deszczu należy je podlewać. Gleba powinna być stale wilgotna - nie można doprowadzić do jej przesuszenia.
Podczas podlewania trzeba zwrócić uwagę, aby wodę lać bezpośrednio na ziemię przy podstawie rośliny, a nie na liście, co może spowodować gnicie lub rozwój chorób grzybowych. Termin owocowania zależy od wybranej odmiany, ale owoce mogą pojawiać się przez cały sezon i sukcesywnie dojrzewać, dlatego roślin nie należy przycinać. Jedynie wiosną usuwa się stare, zeschnięte liście.
Poziomki warto nawozić od wiosny do jesieni, stosując gotowe nawozy naturalne lub mieszankę kompostu i torfu. Rośliny zasadzone w gruncie dobrze znoszą nawet duże mrozy i nie wymagają specjalnego przygotowania na zimę, ale te posadzone w doniczkach mogą nie przetrwać niskich temperatur, dlatego przed zimą trzeba je okryć jutą lub agrowłókniną.
Poziomki najlepiej owocują w pierwszych 3 - 4 sezonach, dlatego po tym czasie warto je wymienić na młode rośliny, które można pozyskać samodzielnie. Wystarczy dwuletnie rośliny ostrożnie wyciągnąć z podłoża - od rośliny matecznej powinny odchodzić rozłogi z młodymi osobnikami. Należy je ostrożnie odciąć czystym i ostrym sekatorem, pozyskując w ten sposób nowe sadzonki.
Zastosowanie poziomek
Owoce poziomek stosuje się głównie w deserach i jako przekąska na surowo - mają przyjemny, słodki smak. Rzadziej wykorzystuje się je w przetwórstwie, chociaż można z nich przygotować smaczne i zdrowe doki oraz dżemy. Poziomki zawierają dużą ilość składników odżywczych, które korzystnie wpływają na zdrowie, dlatego warto włączać je do swojej diety, zwłaszcza że są dostępne tylko w krótkim czasie.
Jednak mało osób wie, że poza owocami można również wykorzystać liście, które często stosowane są w ziołolecznictwie. Liście poziomki zawierają składniki, które korzystnie wpływają na układ moczowy i pokarmowy. Dodatkowo zawierają dużą ilość antyoksydantów, które zmniejszają ryzyko chorób cywilizacyjnych.
