Jak suszyć grzyby, by zachować ich smak i aromat na zimę? Poznaj popularne sposoby na suszenie grzybów w warunkach domowych, czyli w suszarce, w piekarniku, na grzejniku i nie tylko. Dowiedz się, jaka metoda daje najlepsze rezultaty i na co warto uważać.
Borowiki, koźlarze, maślaki, kurki - to tylko najpopularniejsze z grzybów jadalnych, które możemy wykorzystać w kuchni. A jeśli zbiory są szczególnie udane i obfite, warto zachować ich smak na dłużej. Marynowanie to jedna z metod, jednak częściej decydujemy się na ususzenie świeżych grzybów. I nie musimy tylko korzystać ze specjalnej suszarki. Jakie są inne domowe sposoby?
Suszenie grzybów w piekarniku: jak to zrobić najlepiej?
Z racji tego, że piekarnik - najczęściej elektryczny, rzadziej gazowy - znajduje się właściwie w każdym domu, suszenie w nim grzybów jest jednym z najprostszych rozwiązań, a przy tym dającym niezłe efekty. Trzeba jednak odpowiednio przeprowadzić cały proces, bo tu jednak nie ma mowy o żadnej „automatyzacji”, jak choćby w przypadku specjalnych suszarek.
Jak suszyć grzyby w piekarniku? Zaczynamy od ich czyszczenie i krojenia na kawałki (w miarę możliwości jak najbardziej płaskie). Następnie wszystko rozmieszczamy na blaszce, ruszcie albo na kratkach czy siatkach, zachowując odstępy (nigdy nie układamy grzybów ciasno!). W przypadku blaszki dobrze jest położyć pod grzyby papier do pieczenia albo nawet gazetę.
W jakiej temperaturze suszyć grzyby w piekarniku? Standardowo robi się to przy 40-60 stopniach, czyli dość niskiej temperaturze jak na to urządzenie. Niektóre nowoczesne sprzęty mają oddzielne programy dla takiego procesu, dlatego suszenie grzybów w piekarniku elektrycznym z takimi funkcjonalnościami gwarantuje doskonałe efekty. Ale jeśli nie mamy takiej opcji, wystarczy zwykłe grzanie. Ponadto zalecane jest suszenie grzybów w piekarniku z termoobiegiem - zapewnia to równomierny przepływ ciepła. Tu też paradoksalnie świetnie sprawdza się jedna z potencjalnych wad termoobiegu, czyli… lekkie wysuszanie żywności.
Jak długo suszyć grzyby w piekarniku? Nie ma tu niestety jednej dobrej odpowiedzi, ponieważ zależy to zarówno od danego sprzętu, jak i samych grzybów (ich wielkości czy zgromadzonej w nich wilgoci). Może to trwać 3-4 godziny, ale też 8 czy nawet 10.
Starajmy się jak najczęściej obracać grzyby w trakcie całego procesu. Jedną z dobrych praktyk jest delikatne uchylanie drzwiczek piekarnika (nawet od czasu do czasu - stałe otwarcie to jednak zmiana parametrów pracy i potencjalne straty energii elektrycznej). Gdy grzyby są już kruche, łamliwe - suszenie można przerwać, uznając je za zakończone.
Jak suszyć grzyby w suszarce?
Suszarka do grzybów to bardzo wygodne i funkcjonalne urządzenie, które sprawnie upora się z całym procesem. W praktyce taka „maszynka” służy ogólnie do suszenia żywności, tak więc przyda się też do konserwowania owoców, warzyw, ziół czy nawet kwiatów. Sporą zaletą suszarki do grzybów jest jej duża pojemność, co zapewnia specjalna, wielopoziomowa konstrukcja. Dzięki temu w jednym cyklu udaje się wysuszyć całkiem sporą porcję leśnego zbioru.
Zatem jak suszyć grzyby w suszarce? Najpierw oczywiście wszystko oczyścimy, tniemy na kawałki i układamy na poszczególnych poziomach. Każdy z ma perforowaną strukturę, czyli przypomina nieco sito. Ma to istotny aspekt praktyczny - zapewnia dobry obieg powietrza i ciepła. Konkretne wskazówki znajdziemy w instrukcji obsługi (w tym temperaturę, w jakiej należy suszyć grzyby - zwykle ok. 60-70 stopni).
A jak długo suszyć grzyby w suszarce? Przeważnie proces trwa kilka-kilkanaście godzin i mniej więcej co 2-3 godziny należy przekładać suszące się grzyby na drugą stronę.
Potencjalne wady? Przede wszystkim należy realnie ocenić użyteczność takiego urządzenia. Jeśli suszymy grzyby czy owoce okazjonalnie i niekoniecznie każdego roku, warto poszukać alternatywnych sposobów. Tym bardziej że suszarka do grzybów nie jest małym sprzętem i może być problem z jej przechowywaniem zwłaszcza w małych kuchniach i ogólnie na niewielkim metrażu. W przypadku gdy często organizujemy domowe suszenie żywności, takie urządzenie jest prawdopodobnie najlepszą możliwą opcją!
Jak suszyć grzyby na nitce?
Suszenie grzybów na nitce lub sznurku to jedna z tradycyjnych metod, z której korzysta się od lat. Przygotowane i pokrojone grzyby przebijamy igłą z grubą nicią (albo kordonkiem) i tworzymy wianuszek, zawiązując końce, albo rozwieszamy poziomo, mocując w wybranym miejscu. A gdzie umieścić takie grzyby do suszenia? Najlepiej w suchym i ciepłym miejscu. W słoneczne dni można to oczywiście robić na świeżym powietrzu. Jednak jesienią pozostają właściwie tylko domowe wnętrza. Grzyby można zamocować nad grzejnikiem albo płytą grzewczą. Cały proces trwa znacznie dłużej niż w przypadku piekarnika albo suszarki - czasami więcej niż tydzień. Wszystko zależy od warunków i samych grzybów (wielkości, wilgoci itd.).
Suszenie grzybów na słońcu
Suszenie grzybów na świeżym powietrzu jest mocno zależne od warunków pogodowych. Zdecydowanie łatwiej przeprowadzić to latem, ale wczesną jesienią również można liczyć na ciepłe i słoneczne dni. Grzyby możemy nawlec na nić lub sznurek i zawiesić do suszenia w wybranym miejscu. Inna opcja to rozłożenie ich na blaszkach. Warto co jakiś czas przewracać je na drugą stronę oraz kontrolować proces suszenia. Uważamy zwłaszcza na wilgoć, ponieważ jej nadmiar może prowadzić do powstawania pleśni, ale też na kurz, inne zabrudzenia oraz owady.
Jak suszyć grzyby na kaloryferze?
W sezonie grzewczym, czyli przy jesiennych zbiorach, można śmiało zdecydować się na suszenie grzybów na grzejniku. W tym celu rozkładamy na nim np. pergamin (wykonując w nim wcześniej niewielkie otwory), a następnie kładziemy pokrojone lub nawleczone na nitkę grzyby. Optymalna jest temperatura suszenia w granicach 50 stopni. Grzyby powinny co jakiś czas być przewracane na drugą stronę. Kontrolujmy także, czy nie gromadzą się na nich zabrudzenia albo czy nie stanowią łakomego kąska dla insektów!
Suszenie grzybów w mikrofali
Mikrofalówka do takiego zadania? Metoda dość kontrowersyjna, jednak ma swoich zwolenników! Suszenie grzybów w kuchence mikrofalowej polega na kilku cyklach ogrzewania w niskiej temperaturze oraz przy średniej mocy. Warto sprawdzić w instrukcji obsługi urządzenia, jakie są najlepsze parametry do suszenia żywności.
Jak suszyć grzyby w mikrofali? Wstawiamy je na kilka minut, otwieramy drzwi, żeby usunąć wilgoć - i powtarzamy ten cykl do skutku (kilka razy). Taki sposób suszenia grzybów jest bardzo szybki, co może stanowić sporą zachętę dla osób, którym brakuje cierpliwości lub nie chcą się zajmować tym procesem przez wiele godzin czy dni. Niestety obróbka w ten sposób ma swoje wady. W praktyce grzyby się najpierw gotują, a dopiero później pozbywamy się z nich wilgoci. Łatwo więc o uszkodzenia, ponadto smak i aromat ponosi spore straty. W związku z tym lepiej traktować tę metodę jako awaryjną.
Suszenie grzybów w… lodówce?
Sposób z pewnością nietypowy i zaskakujący, jednak - do rozważenia! Mimo niskiej temperatury - nieszczególnie kojarzonej z suszeniem - w kilka dni grzyby schowane do lodówki tracą wilgoć i dobrze się konserwują. Należy je rozłożyć na papierze w taki sposób, by nie stykały się ani ze sobą, ani ze ścianami lodówki.
Dobre praktyki przy suszeniu grzybów
Sam sposób suszenia to jedno - warto też zwrócić uwagę chociażby na odpowiednie przygotowanie. Dzięki temu suszone grzyby zyskają pożądane walory, a do tego usprawnimy cały proces!
Jak przygotować grzyby do suszenia i je oczyścić - myć czy nie?
Często zadajemy sobie podstawowe pytanie: czy trzeba myć grzyby do suszenia? Zasadniczo - nie jest to zalecane. W ten sposób mogą nasiąkać wilgocią (zwłaszcza większe okazy z bardziej gąbczastą strukturą). Lepiej więc dokładnie oczyścić grzyby na sucho, usunąć ziemię i inne zanieczyszczenia, wyciąć delikatnie ewentualne uszkodzenia czy duże ślady po obecności owadów (lub ślimaków!). Przyda się więc szmatka, pędzelek, ostry nożyk. Dokładniej obierać trzeba m.in. maślaki. Można mieć pewien „opór” z racji higieny, jednak pamiętajmy, że ususzone grzyby i tak będą poddawane wysokiej temperaturze, w której zginą potencjalne drobnoustroje. Inna sprawa, że niektórzy szefowie kuchni w ogóle odradzają mycie grzybów, ponieważ mogą tracić część swoich walorów smakowych. Oczywiście dokładnie też sprawdźmy, czy zebrane okazy nie są robaczywe!
Jak kroić grzyby do suszenia?
Grzyby kroimy na mniejsze kawałki zależnie od ich wielkości. W dużych okazach możemy odciąć trzonek i pokroić go na plastry, a kapelusze - również w ten sposób. Zalecana grubość to ok. 0,5-1 cm. Małe grzyby można po prostu przekroić na pół, a kapelusze - również na ćwiartki, bądź suszyć w całości. Te wyjątkowo drobne niezbyt nadają się do suszenia. Lepiej więc je marynować lub spożyć na świeżo.
W jakiej temperaturze suszyć grzyby?
Temperatura suszenia grzybów zależy od metody, na którą się zdecydowaliśmy. Jak wspomniano wyżej, w piekarnikach i suszarkach jest to zwykle przedział ok. 40-70 stopni. W mikrofali wybieramy zaś średnią moc. W pozostałych sytuacjach nie możemy niestety tak dokładnie określić temperatury.
Jak przechowywać suszone grzyby, by zachować ich smak i aromat?
Ususzone grzyby należy włożyć do szczelnych pojemników i postawić w zacienionym oraz chłodnym miejscu. Trzeba je uchronić przede wszystkim przed wilgocią, ale też np. insektami. By nie dostały się tam chociażby mole spożywcze, nie zaszkodzi wrzucić do pojemnika liścia laurowego. Dobra szczelność jest też istotna dlatego, że suszone grzyby mogą chłonąć zapachy z otoczenia.
A konkretnie w czym przechowywać suszone grzyby? Dobrze sprawdzają się szczelnie zamknięte, czyste i suche słoiki. Oprócz tego można je trzymać w plastikowych pojemnikach na żywność czy nawet papierowych workach.
Suszone grzyby można przechowywać w słoikach i innych pojemnikach mniej więcej 1-2 lata. Warto jednak od czasu do czasu do nich zaglądać i sprawdzić, czy nie dostały się tam insekty albo wilgoć. Na przykład zielonkawy, szary bądź biały nalot na suszonych grzybach świadczy o rozwoju pleśni i niestety całą zawartość pojemnika trzeba wtedy wyrzucić. Wszelkie nieprzyjemne zapachy (np. stęchlizny) to najpewniej oznaka obecności szkodliwych bakterii gnilnych i grzybów również należy się pozbyć.
Suszenie grzybów: podsumowanie
Prawidłowo ususzone oraz przechowywane grzyby to świetny sposób na zatrzymanie ich wspaniałego smaku. Zimą możemy je wykorzystać do dań wigilijnych, pierogów, aromatycznych zup. A ponieważ ich trwałość sięga nawet 2 lat, warto z tego maksymalnie korzystać!
