"Gdy byłem dzieckiem, matka mówiła mi: jeżeli będziesz żołnierzem, zostaniesz generałem. Jeśli będziesz mnichem, skończysz jako papież. Chciałem być malarzem i zostałem Picassem" - powiedział kiedyś artysta.
W Antibes w zamku Grimaldich z Monako znajduje się muzeum Picassa, które powstało w 1966 r. Artysta spędził w nim rok 1946 i wkrótce wrócił do ukochanego Paryża. Zostawił w prezencie dla rodziny Grimaldich 23 obrazy i 44 rysunki. Wśród nich jest ceramika i jego zdjęcia przy pracy. I to dla nich właśnie przyjechałam do zamku, który powstał w XII w.
Dla tych, którzy jeszcze bardziej chcieliby zagłębić się w losy wielkiego malarza, polecam film "Geniusz: Picasso" z Antonio Banderasem w roli głównej. 10-odcinkowy serial ukazuje pełne zawirowań życie artysty: porywczy charakter, burzliwe romanse, zmieniające się poglądy polityczne. Zdecydowanie jego biografia objęłaby wiele tomów.
Genialne dziecko
Dla porządku, Pablo Ruiz Picasso urodził się w Maladze w roku 1881. Imię przyszłego malarz brzmiało tak naprawdę: Pablo Diego José Francisco de Paula Juan Nepomuceno Maria de los Remedios Cipriano de la Santisima Trinidad Martyr Patricio Clito Ruiz y Picasso. Składało się z dwóch członów: imienia i nazwiska ojca oraz imienia i nazwiska matki. Picasso było to nazwisko matki.
Ojciec Picassa był rysownikiem. Odkrył geniusz Pabla, wprowadzając go w tajniki warsztatu. Podobno mały Pablo wolał rysować niż bawić się z dziećmi. I podobno wyróżniał się w rysunku zanim jeszcze nauczył się mówić i stawiać litery.
Pabla Picassa buntownicza młodość
W wieku zaledwie czternastu lat Pablo wstąpił do Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda. Jednak był niesubordynowany i buntował się przeciwko nauczycielom, dla których zachowanie wolnego ducha, jakim niezaprzeczalnie był, okazało się nie do przyjęcia. Do tego był arogancki. Szybko więc został wydalony z uczelni i wrócił do Barcelony. Wkrótce przeniósł się do Francji i przystał do bohemy artystycznej w Paryżu, który na równi z Lazurowym Wybrzeżem na zawsze pozostały jego ulubionymi miejscami na Ziemi.
W 1944 r. wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej. W czasie hiszpańskiej wojny domowej żywo zaangażowany był w działalność lewicowego rządu republikańskiego. Jego "Gołąbek Pokoju" w 1949 r. wykorzystany został w celach propagandowych przez partię komunistyczną. Poza tym gołąbek stał się logo Światowego Kongresu Pokoju w Paryżu. W muzeum w Antibe kupiłam sobie na pamiątkę szklany talerzyk z kopią tegoż symbolu - nie z sympatii dla poglądów Picassa, tylko jako znak niezgody na wszelką przemoc w ogóle. W obliczu wojny w Ukrainie okazuje się podwójnie symboliczny.
Ciekawostką może być to, Pablo Picasso nigdy nie miał prawa jazdy i nie potrafił pływać, mimo że przecież urodził się w Maladze. Podobno miał powiedzieć, że „bardzo dobrze pływam do kolan”.
Kobiety życia Pabla Picassa
Picasso namiętnie malował kobiety. Z nimi przeżywał wzloty i upadki, z nimi konkurował, przyciągał je swoją osobowością i zaraz odpychał. W swoim życiu miał ich wiele. Szczególnie siedem z nich pozostawiło w jego twórczości ślad. Uwiecznił je na obrazach, co każe wierzyć, że nie były mu obojętne.
Pablo Picasso miał czwórkę dzieci: Paula (z Olgą Kokhlovą, pierwszą żoną), Mayę (z Marią Teresą Walter), Claude’a i Palomę (z Francoise Gilot, drugą żoną) i na tej trójce kobiet się skupimy.
Olga Chołowa lubi luksus
11 lipca 1918 r. w Paryżu Picasso ożenił się z Olgą Chołową, rosyjską tancerkę baletu Diagilewa. Poznali się, kiedy Pablo robił scenografię do baletu Parada, w którym Olga występowała. Olga pochodziła z dzisiejszej Ukrainy, więc ślub odbył się w cerkwi. Świadkami Picassa była cała śmietanka bohemy i jednocześnie jego najlepsi przyjaciele: Apollinaire, Max Jacob i Jean Cocteau.
Dla Picassa związek z Olgą był próbą. Raz: to był koniec życia, do jakiego przywykł, do zarwanych nocy, do życia na kreskę, do wolności i niezależności, którą dawała mu artystyczna socjeta. Dwa: Olga pochodziła z wyższych sfer, uwielbiała błyszczeć, kochała luksusu. Nie interesowała się zbytnio jego malarstwem. Najsłynniejszym obrazem i jednym z niewielu jest „Women in White” oraz ”Portret Olgi w fotelu”. Olga i Picasso pozostali razem dla ich syna Paula. Nigdy się nie rozwiedli, choć mieszkali osobno.
Marie-Thérèse Walter - kochanka, która była prawie jak żona
Miała siedemnaście lat, była więc młodsza od Picassa o 45 lat. Jednak zatrzymała go przy sobie przez dekadę. Marie-Thérèse Walter była kochanką Pabla, podczas gdy ten był jeszcze w związku z Olgą. Romans Picassa wydał się dopiero po 8 latach.
Pablo imponował Marie, bo nie znała się na malarstwie. Poza tym starszy mężczyzna wiedział, jak uwieść dziewczynę, by ta była wpatrzona w niego jak (omem nomem) w obrazek. Marie przedstawił w płótnie "Kobieta siedząca w fotelu". Dziewczyna śpi, a jej postać jest utrzymana w mocnych kolorach. Walter urodziła Picassowi drugie dziecko - Mayę.
Picasso i Françoise - mentor i studentka
Łączyły ich wspólne tematy (była studentką sztuki), a Picasso był dla niej mentorem - starszym o 38 lat. Wkrótce sama zaczęła malować. Françoise Gilot wypłynęła dzięki burzliwemu związkowi z Picassem i to najbardziej kładło się cieniem na jej niezaprzeczalnym talencie - mówiono, że zrobiła karierę przez łóżko. 11 lat po rozstaniu z Pablem (dodajmy - nieprzyjemnym, w kłótni), wydała książkę "Żyć z Picassem", która natychmiast stała się bestsellerem. Jej popularność podsycał fakt, że Picasso próbował zablokować publikację.
Z portretu, który namalował Picasso, patrzy na nas ładna dziewczyna z melancholią w oczach, która tryska młodością i delikatnością. Pablo i Gilot przeżyli ze sobą dużo pięknych chwil, a rozłączyły romanse Picassa (m.in. z Dorą Maar) i chęć kontrolowania młodej dziewczyny, czemu ona z uporem się przeciwstawiała. Ze związku Françoise i Pabla urodziło się dwoje dzieci, Claude i Paloma. Po ukazaniu się książki Picasso zerwał z Gilot i dziećmi kontakty.
Na starość kochanek i amator płci pięknej postanowił zostawić za sobą wiecznie pędzący Paryż. Izolował się, zaszył i zapuścił korzenie w XIV-wiecznym zamku w Vauvenargues, niedaleko Aix-en-Provence. Zmarł w wieku 91 lat.
Zdjęcie otwierające artykuł: PAP/CAF/Archiwum
