Bratki to jedne z najwcześniejszych zwiastunów wiosny, które z łatwością wprowadzają kolor i świeżość na balkon, taras czy do ogrodu. Dowiedz się, kiedy i jak sadzić bratki na balkonie. Sprawdź terminy, odporność na mróz, podlewanie, nawożenie i pielęgnację - krok po kroku. Prawidłowa pielęgnacja sprawi, że kolorowe bratki będą piękną i tanią roślinną dekoracją balkonu i tarasu.
Dzięki ogromnej palecie barw i wysokiej odporności na chłody, te niewielkie kwiaty cieszą się niesłabnącą popularnością wśród miłośników roślin balkonowych. Ale kiedy dokładnie sadzić bratki na balkonie? Jak o nie dbać, by rosły bujnie i długo cieszyły oko? W naszym artykule znajdziesz kompleksowy przewodnik - od terminu sadzenia, przez pielęgnację, po porady dla bardziej zaawansowanych ogrodników.
Kiedy sadzić bratki na balkonie?
Najlepszym momentem na sadzenie bratków na balkonie jest wczesna wiosna, czyli marzec i kwiecień. Te rośliny są wyjątkowo odporne na wahania temperatury i znoszą przymrozki nawet do -5°C, co sprawia, że z powodzeniem mogą być sadzone, gdy tylko ziemia rozmarznie i da się ją bez problemu uprawiać. Bratki możemy sadzić w różnych donicach i pojemnikach, mała sadzonka kosztuje obecnie od 2 do 5 zł. Bratki dostępne w sklepach wiosną to najczęściej rośliny jednoroczne w fazie rozkwitu, gotowe do natychmiastowego sadzenia.
- Sadzenie bratków w marcu - idealne, jeśli chcesz jak najwcześniej wprowadzić kolor na balkon. W cieplejszych regionach Polski sadzonki można wystawić na zewnątrz pod koniec miesiąca.
- Sadzenie bratków w kwietniu - to najbardziej popularny termin. Temperatury są bardziej stabilne, a rośliny szybciej się przyjmują.
Czy bratki są odporne na przymrozki?
Tak! To jedna z ich największych zalet. Bratki dobrze znoszą spadki temperatur nawet do -5°C, a niektóre odmiany nawet do -7°C. Dzięki temu nadają się do sadzenia na balkonach i tarasach już wczesną wiosną i nie trzeba się obawiać o nie podczas chłodnych nocy.
Czego nie lubią bratki?
Choć bratki nie są szczególnie wymagające, są wrażliwe na kilka błędów w ich pielęgnacji, które mogą negatywnie wpłynąć na ich rozwój:
- Przelanie - zbyt mokre podłoże sprzyja gniciu korzeni i chorobom grzybowym.
- Cień przez cały dzień - choć bratki tolerują półcień, w zbyt zacienionym miejscu będą słabiej kwitły.
- Silny wiatr - bratki są dość delikatne, silne podmuchy wiatru mogą łamać łodygi i uszkadzać kwiaty.
- Zaniedbanie nawożenia - bez odpowiednich składników odżywczych bratki szybko przekwitają.
Jak dbać o bratki na balkonie?
Wiosną następuje prawdziwy wysyp kolorowych bratków. Warto je kupić jak najwcześniej i od razu posadzić w ogrodzie lub w doniczkach. Będą piękną ozdobą tarasu, schodów lub ogrodowych mebli. Ich wielką zaletą jest to, że można je sadzić na zewnątrz wtedy, gdy inne rośliny jeszcze nie są gotowe do nocowania na powietrzu.
Po pierwsze wybierz odpowiednie stanowisko. Bratki lubią słoneczne lub półcieniste miejsca, osłonięte od silnego wiatru. Im więcej światła, tym obfitsze i trwalsze kwitnienie. Podlewaj bratki regularnie, ale umiarkowanie - ziemia powinna być lekko wilgotna, nigdy mokra. W upalne dni sprawdzaj podłoże nawet dwa razy dziennie. Żeby obficie kwiaty warto je nawozić Bratki lubią nawozy bogate w potas i fosfor. Najlepiej stosować nawóz do roślin kwitnących raz na 2-3 tygodnie. Unikaj przenawożenia azotem - to sprzyja rozwojowi liści kosztem kwiatów. Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest też regularne usuwanie przekwitłych kwiatów. Przedłuża to okres kwitnienia i pobudza bratki do tworzenia nowych pąków.
Czy bratki kwitną całe lato?
Kolorowe bratki są roślinami dwuletnimi, jednak nie łudźmy się, że przetrzymają zimę w ogrodzie, gdyż egzemplarze dostępne w sklepach mają już jeden rok. Traktujmy je więc jako sezonowe dekoracje ogrodu. To idealne rośliny dla każdego. Nie mają szczególnych wymagań, najlepiej jednak rosną w słonecznym lub półcienistym miejscu. Większość bratków kwitnie do czerwca, nowe odmiany kolorowych bratków aż do połowy wakacji, a niektóre, najpierw robiąc sobie letnie wakacje, zakwitają ponownie jesienią. Jeśli zależy Ci na kolorze przez całe lato, po przekwitnięciu bratków warto je zastąpić innymi roślinami balkonowymi, np. pelargoniami lub surfiniami. Bratki można sadzić w donicach, koszach wiklinowych, misach ceramicznych, czy skrzynkach balkonowych.
Podsumowanie: sadzenie bratków na balkonie krok po kroku
-
Termin sadzenia - marzec-kwiecień (gotowe sadzonki), czerwiec–lipiec (wysiew do rozsady).
-
Stanowisko - słoneczne lub lekki półcień.
-
Podłoże - żyzne, przepuszczalne, lekko wilgotne.
-
Podlewanie - regularne, nieprzesadne.
-
Nawożenie - co 2–3 tygodnie nawozem do kwitnących roślin balkonowych.
-
Odporność - wytrzymują przymrozki do –5°C.
-
Długość kwitnienia - do kwietnia-lipca, czasem powtórnie jesienią.
Bratki to wdzięczne rośliny, które za minimum troski odwdzięczą się maksimum uroku. Wystarczy przestrzegać kilku zasad, a Twój balkon wiosną będzie wyglądał jak z ogrodniczego katalogu.
Jak siać bratki, żeby zakwitły na wiosnę?
Zamiast kupować sadzonek można też wysiać bratki samodzielnie z nasion. Bratki do rośliny dwuletnie. Więc jeśli chcesz samodzielnie wysiać bratki, musisz zacząć… już latem poprzedniego roku. Wybierz do wysiewu gotowe nasiona od dobrego producenta, które kupisz w centrum handlowym lub sklepie ogrodniczym.
Optymalny czas na sianie bratków to czerwiec i lipiec. Wysiew nasion bratków do inspektu lub na rozsadnik pozwoli lepiej im przetrwać zimę niż wysiew wprost do gruntu. W sierpniu siewki się pikuje i przesadza do doniczek. Siewki bratków przezimują w chłodnym, ale osłoniętym miejscu (np. nieogrzewanym garażu lub szklarni) i będą gotowe do posadzenia na balkonie wiosną.
Bratek czy fiołek?
Wiosna stroi się w rozmaite kwiaty, ale żaden nie występuje w tak wielu odmianach jak kolorowy bratek. Urok tych wdzięcznych roślin uprzyjemni nam każdą chwilę spędzoną na balkonie i tarasie. Bratki, braciszki - tak przed wiekami na polskiej wsi nazywano niepozorne, dziko rosnące fiołki trójbarwne. Dziś bratkami nazywa się pyszniące się różnymi kolorami, popularne ogrodowe kwiaty. Ta zbieżność dziwić nie powinna - po prostu znany nam wszystkim bratek jest fiołkiem. Jego botaniczna nazwa to fiołek ogrodowy (łac. Viola x wittrockiana). Litera „x” oznacza, że gatunek powstał w wyniku skrzyżowania kilku fiołków - żółtego, trójbarwnego, rogatego i ałtajskiego - dziko rosnących w Europie i Azji.
Historia hodowli kolorowych bratków
Pierwsze kolorowe bratki zostały wyhodowane na początku XIX wieku w Anglii przez ogrodników lorda Jamesa Gambiera. Nowa roślina bardzo szybko zdobyła popularność, choć nie od razu była tak efektowna, jak dziś. Pierwsze bratki miały niewielkie kwiaty i występowały tylko w trzech kolorach: białym, fioletowym i żółtym. Kolejne pokolenia były jednak coraz większe i bardziej kolorowe. Wkrótce wielokolorowe bratki dosłownie zalały całą Europę.
Dziś mamy je we wszystkich barwach. No, prawie wszystkich - ogrodnikom bowiem jak dotąd nie udało się wyhodować tej rośliny o kwiatach zielonych. Moda na kolorowe bratki trwa. Dość powiedzieć, że na przykład w samej tylko Holandii sprzedaje się rocznie ponad 70 milionów sadzonek, a liczba ta stale rośnie. Hodowcy co roku zaskakują nas nowymi, wymyślnymi odmianami. Są coraz większe, coraz dłużej kwitną i intensywniej pachną.
Symbolika wiosennych bratków
Wiele kolorowych bratków ma na płatkach plamki, tworzące charakterystyczny rysunek. Niektórzy dopatrują się w nim dziecięcej twarzy, strojącej śmieszne miny, inni widzą głowę wąsatego staruszka lub groźnego samuraja. Dolny płatek, zawsze największy, żartobliwie nazywany bywa macochą. Mniejsze płatki, po bokach - to córki macochy, zaś górne, najmniejsze, zwane są kopciuszkami. Nasi zachodni sąsiedzi nazywają bratki kwiatami macochy, ale i rodacy z Poznania mówią na nie macoszki.
Z kolei angielska nazwa kolorowych bratków - pansy - pochodzi od francuskiego słowa pensée, czyli myśl. Pewnie dlatego bratki symbolizują wdzięczność, lojalność, troskę i braterską więź. Wierzono także, że kolorowe bratki sprzyjają wierności i miłości. Podobno wystarczy skropić ich sokiem powieki śpiącej osoby, a ta po przebudzeniu na wieki zakocha się w tym, kogo zobaczy. W Anglii nieśmiali chłopcy wyznają miłość, wysyłając wybrance ususzony kwiatek bratka.
Czy bratki są jadalne?
Kolorowe bratki są tak piękne, że… chciałoby się je zjeść. Proszę bardzo - są jadalne i w dodatku bardzo smaczne! W wiosennej sałatce będą pysznym, łagodnym dodatkiem i zarazem niezwykłą ozdobą dania. Są również doskonałym materiałem do dekoracji tortów i ciast. Można je nawet zamrażać w kostkach lodu, by później komponować z nich kwiatowe drinki i koktajle.
