Lilak pospolity kwitnie bardzo obficie, roznosząc po ogrodzie słodki zapach, dlatego stanowi wyjątkowo cenioną roślinę. Jest drzewem z rodziny oliwkowatych, które pochodzi z południowo-wschodniej Europy, a obecnie jest jedną z najpopularniejszych roślin ogrodowych na całym niemal kontynencie. Dorasta do 10 metrów, jego korona zwykle jest asymetryczna, a w okresie kwitnienia pojawiają się na nim różowo-fioletowe, purpurowe lub białe kwiatostany o intensywnym zapachu. Jak uprawiany jest bez, jakie odmiany są warte uwagi i jakich zabiegów pielęgnacyjnych wymaga roślina? Poniżej znajdują się najważniejsze informacje na ten temat.

Lilak pospolity - jak wygląda uprawa?

Lilak pospolity najlepiej czuje się na stanowiskach słonecznych i preferuje glebę żyzną, wilgotną, ciężką i zawierającą wapń. W takich warunkach będzie też najpiękniej się prezentował. Większości osób, które decydują się na uprawę bzu, zależy na efektownym kwitnieniu, a w tym celu warto nawozić roślinę.

Stosowanie nawozów mineralnych i ściółkowanie przekompostowanym obornikiem ma niebagatelny wpływ na kondycję drzewa. Zadbany lilak jest rośliną wprost stworzoną do tworzenia szpalerów czy nie formowanych żywopłotów. Jest też często sadzony przy ogrodzeniach czy w sąsiedztwie forsycji, jaśminowców i berberysów.

Jak dbać o lilaka pospolitego?

Bez należy do roślin, które nie mają zbyt wielu wymagań i nie stawiają ogrodników w obliczu wielkich wyzwań. Potrafi szybko się adaptować i choć preferuje glebę przepuszczalną obojętną lub zasadową, świetnie radzi sobie w przypadku okresowych suszy. Jest odporny zarówno na upał, jak i na silne porywy wiatru, dlatego świetnie sprawdza się w warunkach miejskich.

W okresie wiosennym warto nawozić drzewo kompostem, co bezpośrednio przełoży się na obfite kwitnienie. Z kolei tuż po kwitnieniu warto przyciąć pędy, co spowoduje ich rychłe zagęszczenie się i jeszcze bardziej atrakcyjny wygląd podczas kolejnego kwitnienia. Przekwitłe kwiatostany obcina się, przez co można zapobiec zawiązywaniu się nasion. Warto jednak podkreślić, że odmiany szczepione bzu wymagają wycinania dzikich pędów.

Choroby lilaka pospolitego

Uchodzący za niezwykle łatwą w uprawie roślinę lilak, jak każda inna roślina, pada czasami ofiarą szkodników lub chorób. Pierwszymi objawami są zwykle brązowe lub zniekształcone liście, i to właśnie na nie warto w porę reagować. Jakie choroby są najpowszechniejsze w tym wypadku? Jeśli na liściach pojawiają się nieregularne, brązowe plamy, a cała blaszka jest skręcona, to znak, że lilak cierpi na bakteriozę.

W skrajnych sytuacjach choroba to prowadzi do tego, że drzewo w ogóle nie kwitnie. Tuż po zauważeniu objawów należy usunąć chore pędy, a następnie wykonać kilka oprysków jednym z przeznaczonych do tego preparatów. Werticilioza to choroba atakująca system korzeniowy, której skutki widoczne są dopiero latem. Wówczas liście żółkną i szybko opadają na ziemię. W tym wypadku również należy usunąć chore pędy i zastosować preparat. Z kolei askochytoza objawia się podobnie, jak bakterioza, przy czym brązowe, skręcone liście pozostają na drzewie i rosną ku dołowi. Warto je jak najszybciej usunąć i zastosować specjalny preparat.

Lilak pospolity - rozmnażanie

Rozmnażanie wykonywane jest przez użycie częściowo zdrewniałych sadzonek, które pobiera się późnym latem. W okresie letnim należy odciąć sadzonkę w pędu wierzchołkowego o długości 20 centymetrów. Cięcie wykonuje się tuż pod oczkiem, ponieważ to właśnie w tym miejscu pojawią się w przyszłości korzonki. Podstawę sadzonki należy umieścić w ukorzeniaczu, czyli specjalnym preparacie, którego celem jest zapewnienie wzrostu i wzmocnienie systemu korzeniowego.

Kolejnym krokiem jest posadzenie sadzonki w piasku wymieszanym z torfem w inspekcie i miejscu, gdzie temperatura waha się od 15 do 18 stopni Celsjusza. Całość warto okryć folią, a w okresie jesiennym przesadzić do donic wypełnionych ziemią próchniczą. Ważne jest to, aby miały średnicę nie mniejszą niż 10 centymetrów. 

Jakie są popularne odmiany bzu?

Podstawowy lilak jest znany niemal wszystkim, ale sporą popularnością cieszą się również odmiany bzu o kwitach półpełnych lub pojedynczych. Wyróżniają się one nie tylko za sprawą kształtu, ale również koloru kwiatów i listków. Do najciekawszych odmian tego drzewa należy na przykład lilak "Excellent", który ma wyprostowany pokrój, kwitnie późno,  a jego kwiaty są białe i mają żółte pręciki.

Lilak pospolity "Madame Lemoine" należy do najbardziej cenionych. Drzewo ma maksymalnie około 4 metrów wysokości, a okresie kwitnienia pojawiają się na nim imponujące, białe kwiaty. Jeśli komuś zależy na tym, aby w ogrodzie unosił się słodki, niezwykle intensywny zapach, to ciekawą propozycją będzie lilak pospolity "Andenken an Ludwig Späth", który wyróżnia się również dzięki ciemnofioletowym kwiatom. Z kolei jedną z najatrakcyjniejszych odmian lilaka pospolitego jest "Katherine Havemeyer". Jej kwiaty są duże i pełne. W pączkach mają kolor liliowy, a po rozwinięciu nabierają pięknego kształtu zachwycają jasnoróżową barwą.