6 lutego w warszawskiej siedzibie Fundacji Rodziny Staraków odbyło się spotkanie podsumowujące II edycję Programu Kunszt. Zadaniem uczestników było stworzenie obiektu schówkowego - funkcjonalnego dzieła sztuki użytkowej w formie zamykanego mebla domowego, przeznaczonego do przechowywania i organizowania przedmiotów. Po raz pierwszy publicznie zaprezentowano modele finalistów oraz zwycięski projekt serwantki autorstwa Zofii Sobolewskiej. Podczas wydarzenia ogłoszono także temat kolejnej, III edycji konkursu, która odbędzie się pod hasłem „Zasłona/Odsłona”.
Kunszt - program dla nowego rzemiosła
Kunszt to program dedykowany twórcom i twórczyniom działającym na styku projektowania i rzemiosła artystycznego. Jego celem jest stworzenie przestrzeni do rozwoju nowatorskich koncepcji i eksperymentalnej pracy z materiałem, zachęcając do poszukiwań twórczych i realizacji autorskich pomysłów. Program promuje potencjał ręcznie wykonywanych przedmiotów użytkowych i dekoracyjnych, podkreślając ich unikatową wartość w kontekście współczesnego designu.
Podczas podsumowania II edycji Programu Kunszt członkowie Kapituły Konkursowej: Ewa Klekot (antropolożka kultury i wykładowczyni), Piotr Korduba (historyk sztuki i wykładowca akademicki), Paweł Grobelny (projektant i wykładowca akademicki) i Michał Zaborowski (artysta malarz), z różnych perspektyw poruszyli temat relacji sztuki i rzemiosła, a także przybliżyli temat ubiegłorocznego zadania konkursowego, jakim był obiekt schówkowy.
- Relacja między człowiekiem a sprzętem ma niezwykłą moc redefiniowania przestrzeni i zmieniania funkcji pomieszczeń. Bardzo często to właśnie przedmioty do przechowywania kształtują sposób, w jaki organizujemy wnętrza. Od zawsze wkładano ogromny wysiłek w tworzenie obiektów, które mają nie tylko funkcję użytkową, ale także „wnętrze” i „duszę” - jak serwantka Zofii Sobolewskiej - podkreśla Piotr Korduba, historyk sztuki, wykładowca akademicki i członek Kapituły Programowej.
Zwycięski projekt obiektu schówkowego
Laureatką II edycji Programu Kunszt została Zofia Sobolewska, autorka projektu serwantki. Kapituła Programowa doceniła mistrzowskie opanowanie przez twórczynię techniki intarsji słomą. Precyzyjne zdobienia zostały zestawione z ludowym akcentem - litym drewnem, ręcznie obrabianym przy użyciu tradycyjnych narzędzi, takich jak stare strugi i dłuta.
- Bardzo lubię uczyć się nowych technik rzemieślniczych i poznawać materiały, z którymi pracuję. Efekt intarsji słomą zachwycił mnie dawno, dlatego przez dwa lata czekałam na możliwość nauki tej techniki w atelier w Paryżu. Najpierw zanurzyłam się w technice, a dopiero później pojawił się mój pomysł projektowy, który idealnie złożył się w czasie. O Programie Kunszt dowiedziałam się przypadkiem, właśnie podczas pobytu w Paryżu, gdzie uczyłam się intarsji słomą. W związku z tym ubiegłoroczny temat konkursu idealnie wpasował się w moją duszę i działalność - opowiada Zofia Sobolewska, laureatka II edycji Programu Kunszt.
Finalistami Programu Kunszt edycji 2024 zostali: Maciej Jelski z projektem Kabinetu NH_3 oraz Konstanty Stajniak z obiektem schówkowym Szuflandia.
- Jako antropolożka zajmująca się wytwarzaniem, wiedzą ciała i relacją z przedmiotami, spojrzałam na prace finalistów przez pryzmat różnych sposobów chowania. Figurą Szuflandii Konstantego Stajniaka jest wiewiórka i jej sposób gromadzenia. To chowanie, gdy właściciel odnajdzie przedmiot, ale inni niekoniecznie. Z kolei Kabinet Macieja Jelskiego jest dla mnie jak dziupla prowadząca do innego świata - to chowanie poprzez ruch i pamięć ciała. Miejsce, w którym ukrywamy to, czego nie chcemy pokazać. Zwycięski projekt Zofii Sobolewskiej to obiekt, który chowa przed wzrokiem. Sposób wykonania serwantki sugeruje, że w środku kryje się coś cennego. To kunsztowne ukrywanie, które samo w sobie przyciąga i zatrzymuje spojrzenie, a jeśli potrafimy to zrobić, jesteśmy mistrzami chowania - powiedziała Ewa Klekot, antropolożka kultury, wykładowczyni i członkini Kapituły Programowej.
Start III edycji Programu Kunszt
Podczas finału II edycji Programu Kunszt ogłoszono kolejną, III edycję konkursu, której hasłem przewodnim jest „Zasłona/Odsłona”, a jej mottem jest zdanie: „Co odsłonięte - pozostaje niewidoczne, a to co zasłonięte - wyraźnie widać.”
Twórcza interpretacja przestrzeni
Celem III edycji konkursu jest stworzenie obiektu sztuki użytkowej, który poprzez zasłanianie i odsłanianie wpływa na organizację i odbiór przestrzeni. Może to być pojedynczy przedmiot, seria elementów lub instalacja wprowadzająca nowe podziały i relacje we wnętrzu. Poszukiwane są projekty, które nie tylko zmieniają układ przestrzeni, ale także grają światłem, fakturą i kolorem, angażując odbiorców.
- Zachęcamy artystów do eksplorowania niejednoznaczności granic pomiędzy tym, co ukryte, a tym, co widoczne. Obiekty mogą kreować atmosferę wnętrza, nadając mu intymności, ciepła lub dynamiki. Liczymy na projekty, które wprowadzą zmianę nie tylko poprzez fakturę, kształt czy kolor, ale także poprzez to, co zasłaniają i odsłaniają. Twórcy mają pełną dowolność w zakresie materiałów i technik, co pozwala na zastosowanie zarówno tradycyjnych metod rzemieślniczych, jak i nowoczesnych rozwiązań - tłumaczy Ewa Klekot, antropolożka kultury, wykładowczyni i członkini Kapituły Programowej.
Więcej informacji na temat Programu Kunszt znajduje się na stronie internetowej Fundacji Rodziny Staraków: https://starakfoundation.org/pl/kunszt/program
