Warto zacząć od tego, że mówimy o budynku, który w oryginalnej formie nie jest przeznaczony do zamieszkania. Konieczne jest zatem jego odpowiednie przystosowanie, a zwłaszcza efektywne ocieplenie, projekt wnętrz z podziałem na pomieszczenia bądź strefy funkcjonalne, aż wreszcie doprowadzenie wszystkich potrzebnych instalacji.
Adaptacja budynku - od czego zacząć?
Kluczową kwestią na starcie jest sprawdzenie tego, czy w przypadku danego budynku gospodarczego w ogóle jest możliwe przekształcenie go na cele mieszkalne. Najlepiej dowiedzieć się o tym w urzędzie gminy (bądź miasta) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Mówi on m.in. na tym, na jakie cele przeznaczona jest działka i czy dopuszcza się tam budowę (a w tym przypadku - przebudowę) obiektów mieszkalnych.
Nie zawsze jednak taki plan jest uchwalony. Wtedy należy wystąpić do urzędu z wnioskiem o wydanie warunków zabudowy. To pozwoli upewnić się w tym, czy adaptacja stodoły na dom jest w ogóle możliwa z punktu widzenia prawnego. Takie warunki zabudowy, podobnie jak miejscowy plan, opisują też bardziej szczegółowo możliwą zabudowę, informując m.in. o liczbie kondygnacji, kubaturze czy typie dachu.
Druga ważna sprawa to sam stan budynku. Nie w każdym wypadku stodołę da się sprawnie przekształcić w dom. Zależy to chociażby od kondycji fundamentów, ścian, elementów konstrukcyjnych. Taka inwentaryzacja budynku poprzedza przygotowanie właściwego projektu przebudowy stodoły - jednego z niezbędnych elementów całego przedsięwzięcia.
Dom ze stodoły krok po kroku, czyli niezbędne formalności
Adaptacja stodoły na dom wiąże się z przebudową obiektu, co wymaga stosownej zgody - a tę wydaje starostwo powiatowe. Do tego zaś potrzebny jest projekt przebudowy stodoły, który musi być wykonany przez specjalistę - architekta z uprawnieniami. Ramy możliwości projektowych określane są przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego bądź wydane warunki zabudowy. Co powinno znaleźć się w takim projekcie? Składa się on z dwóch części: opisowej (technicznej) oraz rysunkowej. Ta pierwsza zawiera m.in.:
• informacje na temat nowego przeznaczenia budynku;
• opis obiektu (powierzchnia, kubatura, wymiary, liczba kondygnacji);
• charakterystykę konstrukcji i materiałów;
• informacje na temat przyłączy i instalacji (prąd, woda, gaz itd.).
Z kolei część rysunkowa powinna przedstawiać przede wszystkim:
• rzuty poziomów i przekroje budynku;
• elewacje widocznych ścian;
• najważniejsze elementy techniczne oraz ogólnobudowlane. Rysunki muszą też wyróżniać stan istniejący, jeśli adaptacja stodoły na dom wiąże się z przebudową, rozbudową lub nadbudową budynku.
Przekształcenie stodoły w praktyce - domowe instalacje
Projekt architektoniczny ściśle powiązany jest m.in. z instalacjami, które są konieczne do celów mieszkalnych. Tu pojawia się kwestia tzw. uzbrojenia działki, czyli obecności stosownych przyłączy: elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, ciepłowniczych czy gazowych. Opcja idealna? Wszystkie instalacja są już doprowadzone na działkę. Opcja trudniejsza? Wykonujemy je od podstaw.
W tym celu należy udać się do lokalnych dostawców mediów, a w pierwszej kolejności - do dystrybutora energii elektrycznej. Tam zaś trzeba złożyć wniosek o określenie warunków przyłączenia oraz zakresu prac. W efekcie dystrybutor wydaje projekt wraz z harmonogramem koniecznych prac.
Dostawa energii elektrycznej jest kluczowa choćby dlatego, by dało się przeprowadzać wszystkie potrzebne prace budowlane. Podobne procedury obowiązują w przypadku ewentualnego podłączenia budynku do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, ciepłowniczej i gazowej. Tu jednak wiele zależy od położenia działki - a dokładniej tego, czy takie instalacje w ogóle prowadzone są w danym rejonie. Jeśli nie, należy o wszystko zadbać we własnym zakresie na działce, co dotyczy chociażby wykopania studni czy zbudowania przydomowej instalacji kanalizacyjnej. Konieczne jest też zadbanie o system ogrzewania nowego domu ze stodoły.
Adaptacja stodoły na dom - ile to kosztuje?
Koszty adaptacji stodoły mogą być bardzo różne, ponieważ wiele zależy od wyjściowego stanu obiektu oraz zakresu prac. Te zaś obejmują np.:
• wzmocnienie fundamentów (lub nawet wykonanie ich od podstaw);
• wykonanie posadzki (jeżeli takiej nie ma) albo jej zmiana lub odpowiednie dostosowanie do celów mieszkalnych;
• izolacje termiczne i przeciwwilgociowe na posadzkach, ścianach, stropach i dachu - tu kluczową kwestią jest właściwe ocieplenie budynku;
• wykonanie kominów oraz systemu wentylacji;
• wzmocnienie bądź przekształcenie stropów i dachu;
• budowa i wykończenie ścian działowych - koniecznych do podziału dużego i wysokiego wnętrza na pomieszczenia lub strefy funkcjonalne;
• montaż drzwi i okien;
• doprowadzenie i wykonanie domowych instalacji, w tym instalacji grzewczej (konieczne jest np. zaplanowanie kotłowni).
Do tego dochodzą oczywiście same koszty wykończenia wnętrza - ścian i podłóg, a także mebli, sprzętów, akcesoriów, czyli wszystkiego, co jest potrzebne do codziennego funkcjonowania. W efekcie więc można zakładać wydatki rzędu 200-300 tys. złotych, choć tak naprawdę wszystko zależy od konkretnego budynku. Niekiedy nakłady finansowe mogą być znacznie wyższe.
Pomysł na starą stodołę
Mieszkać niebanalnie, w oryginalnym wnętrzu, w dodatku w sielskiej scenerii? Stara stodoła przekształcona na cele mieszkalne otwiera mnóstwo możliwości w tym zakresie. Przede wszystkim warto wyeksponować zastane materiały i elementy konstrukcyjne, takie jak drewniane belki czy cegła.
W wystroju wnętrza można iść przynajmniej w dwóch kierunkach. Pierwszy to stylistyka rustykalna, czyli skupienie się na surowych w wyrazie wiejskich akcentach. Drugi to już ukłon w stronę nowoczesności - styl industrialny. Wysokie pomieszczenia oraz efekt otwartej przestrzeni stanowią idealny punkt wyjścia do rozwijania takich inspiracji. W dodatku można niebanalnie połączyć ze sobą klimat miejskiej metropolii z sielskimi wpływami.
