Przy zakupie mieszkania otrzymujemy przede wszystkim jego rzut, a więc widok z góry oraz (częściowo) przekrój kondygnacji. Więcej rysunków pojawia się w przypadku domów jednorodzinnych. Warto więc przyjrzeć się różnym typom planów w postaci rysunków od dewelopera.
Plan ogólny (sytuacyjny)
Plan ogólny przedstawia usytuowanie budynku na działce oraz jego otoczenie. Na takim rysunku znajdziemy:
• Granice działki: linia oznaczająca obszar należący do inwestycji.
• Sąsiadujące budynki (jeśli rysunek obejmuje większy obszar).
• Budynek: sylwetka budynku w rzucie z góry, zazwyczaj zaznaczona grubszą linią.
• Drogi i parkingi: układ dróg wewnętrznych i dojazdowych oraz miejsc parkingowych.
• Tereny zielone: obszary przeznaczone na trawniki, parki, place zabaw. Zwróćmy uwagę zwłaszcza na usytuowanie budynku względem stron świata, odległość od sąsiadujących obiektów i dostęp do infrastruktury (takiej jak drogi czy parkingi). Warto też ocenić, czy planowane tereny zielone albo place zabaw odpowiadają oczekiwaniom!
Rzut kondygnacji
Rzut kondygnacji przedstawia układ pomieszczeń na danym piętrze budynku. To jedno z najważniejszych narzędzi do zrozumienia funkcjonalności mieszkania.
Co można znaleźć na takim rysunku?
• Ściany: zewnętrzne i wewnętrzne. Te drugie dzielą się na nośne (grubsze i tak też powinny być oznaczone na planie) oraz działowe (cieńsze). Warto pamiętać, że ingerencja w ściany działowe jest jak najbardziej możliwa, ale w nośne (stanowiące element konstrukcyjny nieruchomości), a tym bardziej zewnętrzne – już nie.
• Pomieszczenia: każde powinno być odpowiednio oznaczone oraz opisane (np. salon, kuchnia, sypialnia). Ich układ należy ocenić pod kątem codziennego użytkowania z uwzględnieniem swoich potrzeb oraz preferencji. Dotyczy to też oczywiście ich zaplanowanej powierzchni! Potencjalnie można oczywiście sporo zmienić, ale jeśli mieszkanie dopiero ma powstać, najlepiej wszystko uzgodnić z deweloperem, wprowadzając potrzebne modyfikacje (na tyle, na ile to jest możliwe).
• Drzwi i okna: zarówno umiejscowienie, jak i sposób otwierania – w przypadku drzwi są to charakterystyczne łuki (wycinki koła), które pokazują zasięg otwieranych drzwi. Na rysunku powinny też się znaleźć po dwa wymiary opisujące wysokość oraz szerokość drzwi i okien. Czasem podawane są jako ułamek, np. 90/200 (90 cm szerokości, 200 cm wysokości).
• Wyposażenie: często na rzutach zaznaczone są podstawowe elementy wyposażenia, jak sanitariaty w łazience czy meble kuchenne. Ilustrowane są w taki sposób, że bez problemu wszystko można zidentyfikować. W przypadku łazienki minimalne wymiary oraz bezpieczne odległości pomiędzy sprzętami czy przyłączami są regulowane w normach prawnych. Niemniej nie zaszkodzi się upewnić, czy wszystko jest zaplanowane, jak należy.
Sporą czujność należy zachować przy określaniu wymiarów. Niektórzy deweloperzy świadomie nie podają wszystkich, ponieważ na etapie realizacji może się okazać, że plan wymaga modyfikacji. Z kolei powierzchnie pomieszczeń nie uwzględniają centymetrów, które należy „zabrać” choćby na wykończenie ścian.
Przekroje budynku
Przekroje pokazują budynek w pionie, przecięty wzdłuż jednej z osi. Pomagają zrozumieć wysokość pomieszczeń, grubość stropów oraz konstrukcję dachu. Na rysunkach znajdziemy:
• Poziomy kondygnacji: wysokość poszczególnych pięter, od piwnicy po poddasze.
• Konstrukcję stropów i dachów: układ belek nośnych, izolacji, pokrycia dachowego.
• Instalacje: czasami zaznaczone są piony instalacyjne (wodno-kanalizacyjne, elektryczne itp.). W przypadku domu zwróćmy szczególną uwagę na wysokość pomieszczeń i konstrukcję dachu, co wpływa na komfort mieszkania oraz możliwości adaptacji przestrzeni (np. strychu).
Elewacje
Są to widoki zewnętrzne budynku z każdej strony. Przedstawiają wygląd fasad, rozmieszczenie okien, drzwi, balkonów oraz elementów dekoracyjnych. Przedstawione na nich są:
• Wykończenie fasady: rodzaj materiałów użytych do wykończenia ścian zewnętrznych (np. tynk, cegła, drewno).
• Okna i drzwi: kształt oraz rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych.
• Balkony i tarasy: lokalizacja i wielkość balkonów, loggii, tarasów. Dobrze jest przeanalizować, czy estetyka budynku odpowiada indywidualnym oczekiwaniom. Szczególnie istotne jest rozmieszczenie balkonów i tarasów pod kątem prywatności czy nasłonecznienia.
Instalacje techniczne
Takie rysunki dokładnie przedstawiają układ i typ instalacji technicznych w budynku, takich jak elektryczna, wodno-kanalizacyjna, gazowa, wentylacyjna, grzewcza.
• Piony i poziomy instalacyjne: przebieg instalacji przez budynek, umiejscowienie głównych pionów. Na rzucie mieszkania piony instalacyjne będą oznaczone jako kwadraty bądź prostokąty. Najważniejsze i zajmujące najwięcej miejsca są piony wentylacyjne oraz wodno-kanalizacyjne. Zwłaszcza te drugie mocno wpływają na dokładne umiejscowienie chociażby sanitariatów.
• Przyłącza: miejsca, gdzie instalacje łączą się z siecią miejską (woda, gaz, energia elektryczna).
• Elementy instalacyjne: gniazdka, łączniki, punkty świetlne, grzejniki. Zwróćmy uwagę na ogólny układ i przebieg instalacji, a w szczegółach m.in. na dostępność gniazdek i punktów świetlnych oraz możliwości adaptacji (np. dodatkowe punkty świetlne).
Legendy i skale
Każdy rysunek powinien zawierać legendę, która wyjaśnia użyte symbole oraz określa skalę pozwalającą zrozumieć wymiary przedstawione na rysunku. To bardzo przydatne przy interpretacji niejasnych bądź nie do końca zrozumiałych oznaczeń na rysunku. Skala zaś daje szanse realnej oceny wielkości opisywanych na rysunkach.
Pamiętajmy, że w razie wątpliwości zawsze możemy skonsultować się z architektem lub inżynierem budowlanym, którzy pomogą w dokładnej analizie dokumentacji!