Decyzją Muzeum Narodowego w Warszawie kolekcja lamp Apolin zaprojektowana dla marki Kaspa przez Martę Niemywską Grynasz i Dawida Grynasza z Grynasz Studio przy trójstronnej współpracy z Fundacją Bochińskich, została wpisana do zbiorów Muzeum i będzie elementem stałej wystawy Galeria Wzornictwa Polskiego.
Jest to nie tylko ogromne wyróżnienie dla projektantów, naszej marki i wszystkich stron i osób kreatywnych zaangażowanych w powstanie tej rodziny lamp, ale także dowód na to, że polskie wzornictwo i polska myśl projektowa, nie istnieją w oderwaniu od kontekstu historycznego, że czerpią i inspirują się tym, jak rozwijał się przed laty i przez lata polski i europejski dizajn, jak zmieniały się przedmioty, którymi otaczamy się na co dzień. W jaki sposób projekt lamp Apolin nawiązuje do historii polskiej myśli projektowej, w jakim obszarze jest kolekcją lamp na wskroś nowoczesnych i jaką przestrzenią jest Galeria Wzornictwa Polskiego, o tym piszemy poniżej! Zapraszamy do lektury.
"Jest nam bardzo miło, że kolekcja Apolin została doceniona i włączona do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. To duże wyróżnienie dla całego naszego zespołu projektowo-strategiczno-producenckiego. Potwierdza to słuszność obranego kierunku i dużą wartość projektów z przestrzeni zrównoważonego designu, i poprawiających ludzki dobrostan." - Marta Niemywska Grynas i Dawid Grynasz/Grynasz Studio
Od Apolinarego do Apolina - dizajn inspirowany i hołd dla historii polskiego wzornictwa
Zanim opowiemy o tym, w jaki sposób lampa stołowa z kolekcji Apolin puszcza oko w stronę projektów z przeszłości, przywołajmy i przypomnijmy sobie słynne słowa Heraklita z Efezu - Panta rhei. Wbrew pozorom maksyma Wszystko płynie wcale nie oznacza, że wszystko przemija. Wręcz przeciwnie. Zdanie to podkreśla ciągłą, płynną zmienność jako fundament naszego życia i ciągle zmieniającego się świata. Ciągłość i zmienność, która w przypadku dizajnu - ale także mody - oznacza często zataczanie koła i odkrywanie tych samych form na nowo…
Przedmioty projektowane i produkowane w latach 50., 60. i 70. XX wieku przeżywają obecnie renesans. Styl mid-century modern znów wrócił do łask architektów i projektantów (choć właściwie zawsze cieszył się ich uznaniem), Millenialsi, a nawet Zetki go uwielbiają, a liczne reedycje projektów z przełomu ubiegłego wieku zachwycały odwiedzających tegoroczne targi dizajnu w Mediolanie.
Również projektanci ze studia Grynasz Studio, którzy chętnie czerpią z prostoty i funkcjonalności szkoły Bauhausu, będącej punktem wyjścia dla projektów powstających w połowie ubiegłego wieku, postanowili zainspirować się dizajnem z tego okresu, a za inspirację posłużyła im lampka z ich prywatnej kolekcji - lampa stołowa "piesek" przypisywana Apolinaremu Janowi Gałeckiemu, absolwentowi Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, członkowi Stowarzyszenia Architektów Polskich, a w latach 1950-70 etatowemu projektantowi i konstruktorowi Stołecznych Zakładów Metalowych nr 2 Przemysłu Terenowego w Warszawie.
Jak pisze Beata Bochińska w artykule Design inspirowany: Kopia, imitacja czy twórcze rozwinięcie? "Takie twórcze interpretacje idei i ich rozwijanie to nie byle zadanie. Trzeba mieć odwagę i talent by zmierzyć się z mistrzostwem poprzedników i odważyć się pójść dalej, zaprzeczyć w pewnym sensie rozwiązaniom mistrzów. Trzeba mieć projektancki tupet!"
Tak właśnie po części z miłości do polskiego dizajnu, po części w wyniku fascynacji prostymi, funkcjonalnymi formami, a przy tym przy odrobinie projektanckiej zuchwałości, odwagi i inwencji twórczej, powstała lampa stołowa Apolin z ruchomym, perforowanym daszkiem. Drobne otwory w czaszy lampy rozpraszają światło, które rozchodzi się na mniejsze strumienie świetlne, tworząc we wnętrzu wyjątkowy spektakl. To właśnie ta perforacja jest elementem nawiązującym do projektu realizowanego przed laty przez Pana Gałeckiego i choć reszta kolekcji nie wykorzystuje motywu świetlnego sita, to jest jego rozwinięciem, także w kwestii zastosowanego materiału.
Solidna, długowieczna, poddająca się naprawie i recyklingowi, ręcznie profilowana stal o grubości 1,5 mm, to materiał "na lata". Takie też było założenie wielu projektantów okresu mid-century, jednak wtedy - przynajmniej w Polsce - wynikało ono z nieco innych pobudek niż obecnie. W dobie nieustającego braku i niedoboru surowców, przedmioty codziennego użytku miały być projektami "na pokolenia".
Dziś, choć żyjemy w czasach nadwyżek, nadprodukcji i wszechobecnego nadmiaru, wielu projektantów - w tym Grynasz Studio - tworzy w duchu odpowiedzialnego, zrównoważonego wzornictwa, przeciwstawiającego się erze "fast" obecnej zarówno w obszarze fashion, jak i home.
A gdyby tak - jak przed laty - wszystkie przedmioty, którymi się otaczamy, można było naprawić, odnowić, przekazać naszym dzieciom, wnukom, przyszłym pokoleniom? To właśnie założenia zrównoważonego projektowania, przyjaznego zarówno środowisku naturalnemu, jak i człowiekowi. Projektowania, które przeciwstawia się próbie czasu i sezonowości, nie tylko poprzez formę, ale także materiał, funkcjonalność i technologie.
"Włączenie kolekcji Apolin do zbiorów MN w roku, w którym świętujemy 10te urodziny marki to dla nas wyjątkowe wyróżnienie i potwierdzenie, że podjęcie współpracy z polskimi projektantami i aktywne reagowanie na zmiany jakie zachodzą w zakresie aranżacji wnętrz oraz w ich użytkownikach, to słuszny kierunek. Jako polski producent lamp wydarzenie to odbieramy także jako dowód na to, że korzystanie z lokalnych zasobów - artystów i rzemieślników, materiałów i zakładów produkcyjnych, a także polskiej myśli projektowej, jest ważne i wartościowe." - Katarzya Hanus i Paweł Szymański, KASPA
Kolekcja lamp Apolin - z przeszłości w przyszłość
Co stanowi o nowoczesności kolekcji lamp Apolin, które - jak już wspomnieliśmy - powstały z poszanowaniem zasobów naszej planety, jak i w hołdzie polskiej myśli projektowej? Oświetlenie wnętrza nie jest elementem, który istnieje sam sobie. Światło w naszym domu towarzyszy nam w codziennych czynnościach, pełniąc rozmaite funkcje, w zależności od naszego stylu życia, pracy, rytmu dnia i pory roku. Potrzebujemy go nie tylko do funkcjonowania, ale także dla dobrego samopoczucia. I to właśnie w poszukiwaniu rozwiązań wspierających nasz dobrostan i w myśl idei mówiącej o tym, że przyszłość jest dziś, projektanci kolekcji Apolin sięgnęli po nowoczesne rozwiązania technologiczne, które z jednej strony świadczą o współczesnym charakterze lamp z serii, wspierając zdrowie i samopoczucie ich użytkowników, a z drugiej - znowu! - grają do bramki "dizajnu na lata."
Źródła światła w lampach Apolin - wysokiej jakości diody LED - można regulować za pomocą aplikacji lub pilota zarówno w zakresie ich natężenia, jak i temperatury barwowej. Lampy z kolekcji łączyć można w grupy, programując wybrane scenariusze świetlne, dzięki czemu z łatwością dostosujemy moc i kolor światła do pory dnia, a tym samym naszego naturalnego zegara biologicznego. Wpływa to pozytywnie na nasze samopoczucie i pozwoli światłu podążać za człowiekiem. Nie odwrotnie.
Dodatkowo, projektanci sięgnęli po efekt światła odbitego, co w połączeniu z mlecznymi blendami, gwarantuje przyjazny, łagodny strumień światła, który nie razi użytkowników, niezależnie od tego pod jakim kątem patrzymy na lampę. Zastosowane diody LED są nie tylko wysokiej jakości, a co za tym idzie energooszczędne i trwałe, ale także wymienne. Dzięki temu, po latach, zamiast kupować nową oprawę świetlną, po latach spokojnie można wymienić źródło światła na nowe, ciesząc się pięknym dizajnem, który opiera się próbie czasu, pozostając jednocześnie w trendach.
Apolin w kolekcji Muzeum Narodowego to miód na nasze doradcze serce. Parafrazując legendarną Wandę Telakowską "zrównoważone piękno jest w końcu dostępne dla wszystkich i na co dzień" nic tylko je brać! - Beata Bochińska/Fundacja Bochińskich.
Galeria Wzornictwa Polskiego - inspirująca przestrzeń dla fanów polskiego dizajnu
Galeria Wzornictwa Polskiego w Muzeum Narodowym w Warszawie to stała ekspozycja, która została otwarta 15 grudnia 2017 roku i której kuratorkami są Anna Demska, Anna Frąckiewicz, Anna Maga i Kaja Muszyńska. Celem wystawy jest prezentacja kluczowych zjawisk w polskim wzornictwie od początku XX wieku do czasów współczesnych.
Galeria ukazuje bogactwo polskiej myśli projektowej i różnorodność podejścia do projektowania w różnych epokach i środowiskach twórczych. Prezentuje polskie projekty, które zaistniały w seryjnej produkcji - popularne odbiorniki telewizyjne i radiowe, porcelanę, szkło, meble, tkaniny, sprzęt AGD, jak również przedmioty luksusowe i ikony polskiego dizajnu. Wystawa przedstawia przedmioty codziennego użytku, które ilustrują odbudowę kraju, socrealizm oraz lata odwilży i poodwilżowej świeżości w polskiej myśli projektowej, aż po kryzys gospodarczy i współczesne wzornictwo.
Znajdziemy tu wybitne prace polskich artystów i projektantów, pochodzących zarówno z kręgu zakopiańskiego, Warsztatów Krakowskich, Spółdzielni Artystów "Ład", twórców, którzy uczestniczyli w Wystawie Sztuk Dekoracyjnych i Nowoczesnego Przemysłu w Paryżu w 1925 roku, czyli Karola i Zofii Stryjeńskich oraz Antoniego Kenara, modernistów z grupy "Praesens", jak i dizajn z okresu powojennego, jak również projekty takich twórców jak Władysław Strzemiński, Jan Bogusławski, Jan Kurzątkowski, Julia Keilowa, Teresa Kruszewska, Andrzej Jan Wróblewski, czy Barbara Hoff.
Ekspozycja uporządkowana jest chronologicznie, co pozwala na obserwację zmian w myśleniu o projektowaniu oraz ich zależności od okoliczności historycznych i gospodarczych, a dodatkowo wzbogacona jest materiałami fotograficznymi oraz fragmentami archiwalnych kronik filmowych. To wspaniałe miejsce, podkreślające walory polskiego wzornictwa i hołd złożony polskiej myśli projektowej.
Cieszymy się, że lampy Apolin zasiliły zbiory tak inspirującej i ważnej dla fanów dizajnu przestrzeni!