Urządzając dom, warto pamiętać, że oświetlenie może zarówno wzmocnić atuty, jak i nieopatrznie podkreślić mankamenty wnętrz. Prawidłowo dobrane optycznie powiększa przestrzeń, czyni ją maksymalnie funkcjonalną i przytulną. Planując oświetlenie należy pamiętać, by uwzględnić jego trzy typy (zwane warstwami): ogólne, akcentujące i punktowe. Czym się one charakteryzują i gdzie najlepiej się sprawdzą?

Jak oświetlić salon?

Oświetlenie ogólne to najpopularniejszy typ oświetlenia - zazwyczaj występuje pod postacią jednej, umieszczonej w centralnym punkcie na suficie oprawy. Dominują szczególnie te, które rzucają światło z góry na całe pomieszczenie.

- Tego typu oświetlenie pełni funkcję podstawową - ma zapewnić orientację we wnętrzu, zastąpić naturalne światło dzienne. Stanowi również istotny element wystroju wnętrza, jego ozdobę - mówi Beata Bedrij-Wolańczyk, product manager oświetlenia wnętrz w Lange Łukaszuk.

Dobór oświetlenia ogólnego zależy w dużym stopniu od powierzchni i charakteru wnętrza - żyrandole znakomicie sprawdzą się np. w przestronnym i wysokim salonie, z kolei plafony czy reflektory halogenowe to lepszy wybór dla nieco mniejszych przestrzeni. Kluczowe jest przede wszystkim równomierne oświetlenie wnętrza, które można optycznie powiększyć - wybierając oprawy rzucające światło na sufit (co pozwoli na odbicie światła od jego płaszczyzny). Z kolei oprawy z punktowymi snopami światła sprawią, że pomieszczenie wyda się mniejsze przez niedoświetlone kąty.

Rozplanuj oświetlenie punktowe

Równie istotne, a w przypadku niektórych przestrzeni nawet ważniejsze, jest oświetlenie punktowe czy też robocze. Stanowi ono naturalne uzupełnienie oświetlenia ogólnego, które nie jest w stanie dotrzeć w odpowiednim stopniu do wszystkich ważnych miejsc (np. zasłanianych przez naturalne przeszkody na swojej drodze, jak meble czy plecy domownika).

- To z reguły źródło bardzo jasnego światła, potrzebne do wykonywania codziennych precyzyjnych czynności, niezbędne przy gotowaniu, czy do komfortowego czytania. To typ oświetlenia, który najlepiej dba o oczy użytkownika - mówi Beata Bedrij-Wolańczyk. Oświetlenie punktowe warto zaplanować zarówno w salonie, jak i kuchni czy łazience. Najczęściej pojawia się:

  • nad blatami kuchennymi
  • nad barkiem lub wyspą kuchenną
  • przy zagłówku łóżka
  • nad lustrem w łazience czy przy toaletce

W przypadku oświetlenia roboczego znakomicie sprawdzają się halogeny czy też małe lampki halogenowe o punktowych źródłach światła. Można je zaplanować w podwieszanym suficie, w postaci opraw natynkowych, systemów szynowych lub linowych, które oferuje m.in. niemiecki Paulmann.

- Systemy takie jak systemy Rail czy Wire to niezwykle efektowne rozwiązanie, pozwalające na uwolnienie naszej kreatywności. Użytkownik może wybierać spośród szeregu różnorodnych spotów czy zwisów zamontowanych na szynie lub lince ciągnącej się nawet przez całe pomieszczenie - mówi Beata Bedrij-Wolańczyk.

Takie rozwiązania świetnie sprawdzają się m.in. w wysokich pomieszczeniach ze skosami, gdzie odpowiednio doświetlając wnętrze dyskretnie podkreślają ich ciekawą konstrukcję. Należy jednak pamiętać, że potrafią eksponować nierówności - co będzie atutem tylko w przypadku niekonwencjonalnie zaprojektowanych wnętrz.

fot. Lange Łukaszuk, Paulmann fot. Lange Łukaszuk, Paulmann fot. Lange Łukaszuk, Paulmann
fot. Lange Łukaszuk, Paulmann fot. Lange Łukaszuk, Paulmann fot. Lange Łukaszuk, Paulmann

Podświetl zdjęcia i schody

Ostatnim typem oświetlenia, które powinno znaleźć się w dobrze zaplanowanym wnętrzu, jest oświetlenie dekoracyjne, zwane również akcentowym. To prawdopodobnie najciekawsza, decydująca o oryginalności domu i mieszkania część projektu. Jego zadaniem jest ekspozycja wyróżniających się elementów wnętrza, walorów, które chcemy podkreślić - dekoracji, obrazów, architektonicznych detali czy ulubionych zdjęć i pamiątek.

- W tym celu coraz częściej wykorzystuje się energooszczędne paski LED, biegnące wzdłuż półek i wnęk, które dają ciekawy efekt świetlny - mówi Beata Bedrij-Wolańczyk, ekspert ds. oświetlenia wnętrz w Lange Łukaszuk. - Świetnie sprawdzają się także umieszczone przy schodach czy wzdłuż podłogi w korytarzu, co zapewnia funkcjonalność i ciekawy klimat.

Rolę oświetlenia akcentowego świetnie spełniają także kinkiety, wbudowane oprawy halogenowe czy też wspomniane systemy szynowe (ukierunkowane na wart podświetlenia element).

Światło w całym domu

Planując oświetlenie warto pamiętać nie tylko o jego warstwach, ale też o płaszczyznach, w których można oświetlić pomieszczenie. Odpowiednie zagospodarowanie warstwy górnej, środkowej i dolnej pozwoli urozmaicić wnętrze. Gdzie je odnajdziemy?

  • warstwa górna - to sufit i jego okolice, warstwa dedykowana lampom wiszącym, ale także lampom stojącym, które rzucają światło z góry na dół
  • warstwa środkowa - oświetlenie w tej warstwie znajduje się najczęściej na meblach i stolikach oraz ścianach; to także oświetlenie wolnostojące, ale nie rzucające światła znad głowy użytkownika
  • warstwa dolna - źródła światła w tej warstwie znajdują się bezpośrednio na podłodze lub światło rzucane przez nie oświetla właśnie tę powierzchnię

Wybierając źródła światło należy pamiętać o jednym - oświetlenie ogólne, punktowe i akcentowe spełniają różnorodne funkcje. Uzupełniają się, tworząc doskonałe wnętrza: wygodne, funkcjonalne i perfekcyjnie doświetlone.