Niebanalny pomysł na zdobienie serii Kastehelmi stanowił z jednej strony przełom techniczny w produkcji szkła, z drugiej zaś pozwolił projektantowi na odwzorowanie tak efemerycznego zjawiska, jakim jest poranna rosa.

Design ze Skandynawii uchodzi za prosty i raczej surowy. Na jego tle jedna postać wyróżnia się szczególnie. To Oiva Toikka, jeden z najważniejszych projektantów szkła w Finlandii. Trzeba w tym miejscu powiedzieć, że kraje skandynawskie mają ogromną tradycję w projektowaniu i produkowaniu wyrobów szklanych. Wielkie huty, uznane marki, bagaż doświadczeń i przeszłości, to na pewno nie ułatwia młodym designerom proponowania własnych koncepcji. Tymczasem, gdy Oivo Toikka postanowił zająć się projektowaniem szklanych naczyń i dekoracji zrobił to bez kompleksów. Może dlatego, że z wykształcenia był ceramikiem. A może po prostu wiedział, że ma coś do powiedzenia i nie zawahał się, aby to uczynić. 

Kolekcja była na rynku przez 20 lat, gdy zdecydowano się na jej wycofanie. Jednak w roku 2010 koncern Iittala postanowił, że reedycją kolekcji uczci jubileusz 50-lecia pracy artystycznej designera. O tym, że był to dobry pomysł, najlepiej świadczy fakt, że Kastehelmi z miejsca stała się bestsellerem. Być może zdecydowała nowa gama kolorystyczna (początkowo naczynia produkowane były z bezbarwnego szkła kryształowego). Odcienie szmaragdowej zieleni, pustynnego piasku, błękitu wody czy szaroniebieskiej barwy deszczu, a nawet nasyconej czerwieni borówek sprawiły, że szklane naczynia projektu Toikki można było dopasować do dowolnej w zasadzie kolekcji porcelany.

Jak spod kropli Jak spod kropli Jak spod kropli
Puchar jest jednym z hitów bestsellerowej kolekcji. Może dlatego, że przypomina prawdziwie królewskie naczynie. Jasny błękit jest jednym z szerokiej palety kolorów, które pojawiły się
w jubileuszowej reedycji z roku 2010.
Kolekcja Kastehelmi jest bardzo bogata. Ta miseczka ma niecałe ćwierć litra pojemności. Ale jest też miska o pojemności aż 1,4 litra!

Toikkę z wieloma fińskimi projektantami łączy zamiłowanie do przyrody. Obcowanie z nią, obserwacja zjawisk zachodzących w naturze są dla większości skandynawskich twórców punktem odniesienia. Jako zaledwie 33-latek Toikka postanowił zrealizować projekt, który odda pojawianie się porannej rosy. Połyskliwość kropel, ich perfekcyjny kształt, delikatna forma zainspirowały designera do tego stopnia, że rozpoczął próby odwzorowania ich w szklanej materii. Finalny efekt tych poszukiwań widzimy na zdjęciach niezwykle popularnej kolekcji szklanych naczyń, noszącej obecnie nazwę Kastehelmi. Jednak jej powstanie okupione było wieloma próbami i rozwiązywaniem dziesiątków problemów technicznych. Gdy w końcu udało się to zrobić, naczynia nazwane Tauperle trafiły do produkcji.

Sam producent, Iittala, zestawia je zarówno z baśniową porcelaną autorstwa Klausa Haapaniemiego, jak i geometryczną projektu Alfreda Häberlego. Projekt liczący sobie ponad 50 lat okazał się ponadczasowy! Toikka zaprojektował taki zestaw, który jest atrakcyjny sam w sobie, a jeszcze idealnie łączy się z innymi. To prawdziwa sztuka stołu.

Jak spod kropli

OIVA TOIKKA

Ur. 1931 fiński artysta i projektant szkła, tworzy przedmioty użytkowe i ozdobne, szklane rzeźby i instalacje. Studiował na wydziale ceramiki Institute of Industrial Art w Helsinkach, jednak z czasem zajął się wyłącznie szkłem. Ma na swoim koncie wiele bestsellerów, uważanych za ikony współczesnego designu fińskiego. Jest laureatem wielu nagród, uznanym nauczycielem akademickim.

 

 

Autor
Jak spod kropli
Anna Grużewska
Dziennikarka, redaktorka, miłośniczka designu i malarstwa. Skończyła warszawską ASP i Wydział Dziennikarstwa UW. Redaktor naczelna magazynu Czas na Wnętrze. Ogląda sesje,...