Razem żyli, razem pracowali i razem, tego samego dnia, w odstępie 10 lat, zmarli. Ray i Charlesa Eames byli świetnie uzupełniającym się małżeństwem. Jaka rola w ich związku przypadła Ray?
Właściwie 21 sierpnia powinien być rocznicą ich obojga. Zawsze pracowali razem, zawsze firmowali razem swoje projekty, zawsze razem występowali na zdjęciach. Charles Eames był od koncepcji i technologii mebli, ale to Ray Eames nadawała im kształt, plastyczność. Nigdy się nie rozstawali, tworzyli zgodne małżeństwo jakich mało, byli przyjaciółmi. Przypadek, los czy przeznaczenie sprawiły, że zmarli tego samego dnia, równo w odstępie 10 lat: Charles Eames w 1978 roku, Ray Eames w 1988 roku.
Ray Eames - w cieniu męża?
Ray Eames nie była zatwardziałą feministką. W 1977 roku powiedziała w wywiadzie, że "To nie to samo, kiedy ja mówię. Charles potrafi przedstawić rzeczy tak, aby ludzie zwrócili na nie uwagę". Odbierając pośmiertną nagrodę dla męża jako najbardziej wpływowego projektanta na świecie, nie upomniała się o swój wkład w projekty.
To Charles musiał ją promować. Zawsze mówił "my" i "nasze", powtarzał, że "Cokolwiek mogę zrobić, Ray może zrobić lepiej". W 1973 roku w "The New York Times" w artykule zatytułowanym "Casual Giant of Design" Charles Eames opisał współpracę z żoną jako "równy i całkowity sojusz". Ale tekst w spisie treści gazety mówił o Ray jako o Charlesa "asystentce".
Kim była Ray Eames?
Ray-Bernice Alexandra Kaiser Eames urodziła się 15 grudnia 1912 roku w kalifornijskim Sacramento. Jej ojciec prowadził teatr wodewilowy. Wychowała się w domu za miastem i już w dzieciństwie dał o sobie znać jej talent artystyczny. Imię "Ray" był jej pseudonimem z dziecięcych lat, który powodował same nieporozumienia. Notabene, w 2006 roku prasa przypisała jeden z filmów nakręconych przez Eamesów "braciom Eames".
Miała niestandardowy styl, nie nosiła szpilek i obcisłych kostiumów. Można by ją porównać do Dorotki z "Czarnoksiężnika z Krainy Oz". Zakładała bluzki z kołnierzykiem, sukienki z kwadratowym dekoltem i szerokie spódnice z wąskim paskiem w talii.
Ray Eames - zbuntowana artystka
Po uzyskaniu dyplomu w szkole w Millbrook pojechała do Nowego Jorku, żeby studiować malarstwo pod okiem znanego malarza niemieckiego pochodzenia Hansa Hofmanna - ważnej postaci abstrakcjonizmu ekspresyjnego.
Szybko stała się cenioną artystką abstrakcyjną. Przyjaźniła się z Lee Krasner, żoną Jacksona Pollocka. Miała świetne wyczucie koloru i kompozycji, dobrze oddawała szczegóły. W latach 30.-40. ubiegłego wieku nowe prądy w sztuce były wciąż nieakceptowane. To dlatego w tym okresie walczyła z galeriami, które konsekwentnie odrzucały prace jej i innych artystów z tego kręgu. W 1936 roku została współzałożycielką grupy Amerykańskich Artystów Abstrakcjonistów, która starała się spopularyzować dzieła nowoczesnego malarstwa.
Jej talent pomagał w pracy projektowej. Kiedy został ogłoszony konkurs na wystawę w MoMA, Charles Eames i Eero Saarinen opracowali rewolucyjną produkcję mebli wykonanych z modelowanych na gorąco kawałków sklejki. Brakowało im tylko doświadczenia "malarskiego", myślenia przestrzennego.
To wszystko oferowała Ray: zdolności techniczne i umiejętność tworzenia form organicznych. W trójkę stworzyli przełomowe krzesło Organic Chair, które wygrało konkurs. Niestety, nie przewidzieli, że ówczesna technologia nie pozwalała jeszcze na masową produkcję mebli z giętej sklejki.
Ray i Charles - małżeństwo doskonałe
Na początku lat 40. Ray przeniosła się z Nowego Jorku do Michigan, gdzie zaczęła naukę w Cranbrook Academy of Art na wydziale tkactwa. Tam poznała Charlesa Eamesa, który od 1939 roku był dziekanem działu wzornictwa przemysłowego. Zakochali się. Niedługo potem rozwiódł się z żoną Catherine Woermann, z która miał dziecko Lucię, wzięli z Ray ślub i przeprowadzili do Kalifornii. Tu założyli swoje studio w Venice Beach i zbudowali dom - Eames House. Prawdopodobnie nie zaistnieli by osobno. Tylko razem mogli osiągnąć sukces.
Ray - to ona stworzyła Eames House
Dom Eamesów jest również znany pod nazwą Case Study House 8 - pokazowy dom, który odwiedzali studenci, by poznać zasady, którymi kierowali się Eamesowie. By uszczknąć jakąś cząstkę z ich talentu.
Dom również był dziełem Ray. Na frontowej elewacji stworzyła odważne, kolorowe panele inspirowane Mondrianem. W środku zaś odrzuciła modernistyczną estetykę maszyn i standaryzowanych jednostek (które promował Le Corbusier) na rzecz indywidualnej aranżacji.
Nadała więc przestrzeni osobistego charakteru. Wprowadziła do domu różne przedmioty z odmiennych stylów (bo Eamesowie zbierali pamiątki z licznych podróży) i tłumaczyła, że ludzie nie powinni wynajmować dekoratorów, tylko sami zająć się, tak jak umieją, wystrojem domu, aby nadać mu indywidualny klimat.
Charles i Ray, Ray i Charles - równoważni kochankowie
Eamesowie byli innowatorami w swojej dziedzinie. Oprócz kultowych krzeseł, takich jak Wire Chair, Playwood, i najsłynniejsze Eames Lounge Chair, małżeństwo pasjonowało się fotografią i kinematografią. Tworzyli jako pierwsi prezentacje multimedialne.
W Eames House powstało muzeum, w którym zgromadzono wiele eksponatów związanych z projektami Charlesa i Ray. Córka Charlesa, Lucia, z pierwszego małżeństwa, powołała Fundację Eames, żeby zachować pamięć o małżeństwie, których mottem było "ofiarować jak najwięcej najlepszych rzeczy, jak największej liczbie ludzi, za jak najmniejsze pieniądze". Eames Office nadal pracuje.
