Salon pod szkłem - przydomowa oranżeria

Ogród zimowy - do czego ma służyć?

Ogród zimowy - szklany salon pełen zieleni - to marzenie wielu. Zanim jednak podejmiemy decyzję o jego budowie, zastanówmy się, do czego ma służyć: być lokum dla ciekawych roślin czy przedłużeniem salonu, chroniącym dom przed nagrzewaniem w lecie, zaś zimą przed wychładzaniem? A może tylko sezonową przechowalnią ogrodowych ciepłolubnych okazów? Od tego zależy wybór rodzaju konstrukcji i jej umiejscowienie.

Oranżeria to wymarzona zimowa kwatera dla cytrusów, oleandrów, oliwek (na zdjęciu) i innych egzotycznych roślin uprawianych w donicach. Latem można je wystawić na taras. Fot. The Caulfield Company

Kształt oranżerii

Oranżerię można zbudować na planie kwadratu, prostokąta lub wielokąta, przykryć ją jednospadowym lub łamanym dachem. Zwykle lokujemy oranżerię na wysokości gruntu, czasem „zawieszamy” (np. nad garażem) lub wybieramy piętrowy model.

Gdzie najlepiej umiejscowić oranżerię?

Najlepiej, żeby przylegała ona do wschodniej, południowo-wschodniej lub zachodniej ściany domu (będzie wówczas odpowiednio oświetlona). Ściany oranżerii wystawionej na południe są mocno nasłonecznione, latem trzeba ją więc zacieniać i wentylować jej wnętrze. Lokalizacja od północy jest najmniej korzystna z uwagi na brak promieni słonecznych. O ile latem może to być przyjemne, o tyle jesienią i zimą będzie tam zbyt ciemno i dla nas, i dla roślin.

Tak naprawdę na miano ogrodów zimowych zasługują całoroczne ogrzewane oranżerie, gdyż w mroźne dni mogą z nich korzystać nie tylko rośliny, ale i domownicy. Ich szklane ściany chroniące przed mrozem, deszczem i wiatrem są jednak bardzo ciężkie (ogród o pow. 20 m2 waży średnio 1,5–2 tony!). Dlatego takie ogrody wymagają solidnych fundamentów i nie mogą być wznoszone na balkonach.

Wolno stojąca wersja ogrodu zimowego z dwuspadowym dachem ułatwiającym zsuwanie się śniegu. Fot. Archtours

Powierzchnia oranżerii - jaka jest optymalna?

Powierzchnia oranżerii nie powinna być mniejsza niż 10 m2 (pełen komfort zapewnia 15–25 m2). Pozwolenie na budowę ogrodu o powierzchni mniejszej niż 35 m2 nie jest wymagane. Wystarczy zgłoszenie w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta. Tak szczelny szklany klosz wymaga wentylacji i cieniowania. W słoneczny dzień temperatura w jego wnętrzu może wzrosnąć nawet do 50 st. C! Potrzebne są więc specjalistyczne urządzenia poprawiające jakość życia.

Ogród zimowy oparty o ścianę domu, z jednospadowym dachem i pięknym widokiem na połyskliwą wodną taflę. Fot. Solarlux

Oranżeria to duża inwestycja na długie lata

Taki ogród jest drogą inwestycją, ale dzięki niemu zmaleją wydatki na ogrzewanie domu. W nocy i w pochmurne dni drzwi do domu pozostają zamknięte, ale kiedy oranżeria nagrzeje się w słońcu, wystarczy je uchylić, by ciepło przeniknęło do sąsiednich pomieszczeń. Szklana przybudówka odgrywa więc rolę akumulatora ciepła i dodatkowego kaloryfera.

Szklane ściany sprawiają, że wnętrza oranżerii i ogrodu zdają się przenikać. Efekt ten potęgują podobne materiały zastosowane np. na posadzkach. Tu królują kamienne płyty. Fot. Archtours

Natomiast oranżeria typu zimnego to bardziej królestwo roślin niż ludzi. Kwiaty mogą z niej korzystać przez cały rok, my zaś tylko w sezonie (o ile nie dogrzejemy jej wnętrza). Jej ściany często wznosi się z pojedynczych szyb, niekiedy z poliwęglanu. Nie są więc ciężkie i można nimi zabudowywać tarasy, a nawet balkony. W oranżerii zwykle wypoczywamy wśród roślin, ale można w niej też urządzić salon, jadalnię, gabinet…

Wyposażenie oranżerii - co wybrać?

Jak ją wyposażyć? Duże znaczenie ma dobór rolet, markiz, zasłon, które dają cień i zapewniają intymność po zmroku (mogą być sterowane fotokomórką mierzącą natężenie światła, odsłaniającą i zasłaniającą szyby). Ważny jest też wybór podłogi. Przeważnie decydujemy się na praktyczne płytki ceramiczne, ale efektowne jest też drewno i kamień.

Konstrukcja tego „szklanego ogrodu” wykonana jest z kortenu – modnej, odpornej na korozję stali w kolorze rdzy. Prosta forma oranżerii doskonale wpisuje się nowoczesne otoczenie. Fot. Passivlux

W całorocznych szklanych salonach mogą to być płyty granitu czy marmuru, a w sezonowych - kostka brukowa. Oświetlenie dobrane do wystroju pozwoli korzystać z ogrodu również po zmroku. Do tego wygodne meble (np. z ciepłego drewna, chłodnego metalu, modnego technorattanu), fontanna czy małe oczko wodne - i ogród gotowy.