Garść faktów - dlaczego warto używać do farbowania jajek naturalnych barwników?
Nad przygotowaniem pisanek najczęściej pochyla się cała rodzina. Dlaczego? Bo to fajna zabawa, sposób na wspólne spędzenie czasu i doskonała lekcja chemii dla pociech. Doczekaliśmy czasów, w których bycie eko jest nie tylko potrzebne naszej planecie, ale również stało się trendy. To swoisty powrót do korzeni oraz wyraz troski o naturalne środowisko. Warto wpoić milusińskim już od najmłodszych lat zasady szacunku do Ziemi, a z pewnością zaowocuje to w przyszłości kontynuacją nabytych przyzwyczajeń. To jeden tylko z powodów, dla których do sporządzenia wielkanocnych pisanek warto użyć naturalnych barwników, które przecież często mamy „pod ręką”.
Równie ważne jest zdrowie i bezpieczeństwo rodziny, ponieważ podczas poddawania jajek wysokiej temperaturze, dochodzi czasem do pęknięcia skorupki. Farbując jajka naturalnym barwnikiem, mamy pewność, że nawet jeśli skorupka jajka pęknie, możemy je bezpiecznie spożyć.
Jak zabarwić jajka domowymi sposobami na różne kolory?
Domowe sposoby barwienia jaj opierają się wyłącznie na naturalnych barwnikach. Większość z nich znajduje się w naszych kuchennych szufladach, szafkach i spiżarniach. Wystarczy zrobić z nich wywar i gotować w nim jajka. Pamiętajmy, aby bazą do wywaru były dwie szklanki wody, łyżeczka soli i 2 łyżki octu lub kwasku cytrynowego. Dzięki soli skorupki jaj podczas gotowania nie będą pękać, a na skutek użycia octu barwnik intensywniej wniknie w skorupkę.
Ile domów, tyle sposobów sporządzania pisanek z naturalnych barwników. Jednym z nich jest pozostawienie jajek w wywarze wraz z produktami barwiącymi, innym odcedzenie wywaru i pozostawienie pisanek w odcedzonym już wywarze. Warto również wiedzieć, że jeśli priorytetem są delikatne, jasne i pastelowe barwy pisanek, wystarczy ugotować jajka w wywarze i potrzymać je w garnku z naturalnym barwnikiem aż płyn wystygnie, czyli około godziny, natomiast jeśli jajka pozostaną w ostudzonym już wywarze na całą noc, z pewnością kolor zyska na intensywności.
Kolejną ważną zależnością uzyskania pożądanego odcienia jest moc wywaru, im jest mocniejszy, tym intensywniejsza będzie barwa pisanki. Przykładowo wywar barwiący z kurkumy jest idealny, kiedy do dwóch szklanek wody dodamy 6 łyżeczek kurkumy, natomiast wywar z buraków to dwa duże wyszorowane pokrojone na kawałki buraki, zakryte w całości wodą. Nadszedł czas na poznanie barwników, którymi obdarowała nas natura.
• Kolor różowy - buraki
• Kolor niebieski/granatowy - czerwona kapusta, borówka amerykańska, tarnina
• Kolor zielony - świeży szpinak + pietruszka, młoda trawa, pokrzywa
• Kolor oliwkowy - zielona herbata
• Kolor żółty - kurkuma, curry, liście brzozy, rumianek
• Kolor czarny - kora dębu lub olchy
• Kolor pomarańczowy - sok z marchwi lub dyni
• Kolor brązowy - łupiny świeżej jasnej cebuli lub wysuszone łupiny orzecha włoskiego, kawa mielona z dodatkiem kory dębu
Jeśli używamy do farbowania jajek buraków lub kapusty czerwonej, należy pociąć warzywa na mniejsze kawałki i dopiero ugotować, sporządzając wywar. Pozostałe dary natury wrzucamy do garnka, zalewamy wodą, dodajemy sól, ocet i gotujemy.
Jakie jajka kupić do wielkanocnego barwienia?
Odpowiedź może być tylko jedna - jajka od „szczęśliwych kurek”. Jajka pochodzące od kur z wolnego wybiegu lub jeszcze lepiej, te kupione po znajomości od zaprzyjaźnionego gospodarza to gwarant pełni wartości odżywczych i wyśmienitego smaku dlatego, że kury karmione są świeżą paszą wytwarzaną przez gospodarza lub zaufanego dostawcę. Ponadto kury chodzą tam, gdzie chcą, czyli traktowane są z szacunkiem, nie są faszerowane antybiotykami i unikają stresu, czyli hodowane są w humanitarnych warunkach.
Jaja z wolnego wybiegu sprzedawane w sklepach oznaczone są symbolem 1, a te z hodowli ekologicznych cyfrą 0. Ekologiczny chów drobiu to jeszcze większe obostrzenia dla hodowców. Kury karmione są paszą posiadająca certyfikat ekologiczny oraz dożywiają się bezpośrednio na wybiegu, przy czym hodowcy nie stymulują sztucznie roślinności.
Jaki kolor jaj jest najlepszy do barwienia? To zależy od tego, jaki efekt chcemy uzyskać. Im jaśniejszy kolor skorupki, tym żywsze i jaskrawsze osiągniemy kolory po barwieniu, natomiast w przypadku ciemnego koloru skorupki, kolor po barwieniu będzie ciemniejszy i bardziej stonowany.
Naturalne metody zdobienia jajek na Wielkanoc
Kolorowe pisanki prezentują się tradycyjnie i efektownie, jednak możemy nieco wzmocnić efekt, zdobiąc je jeszcze przed zanurzeniem w wywarze. Możemy uzyskać nierównomierne kropki i „ciapki”, malunki bądź geometryczne wzory. Poniżej kilka pomysłów na naturalne zdobienie pisanek.
• Za pomocą świecy tworzymy na powierzchni skorupki malunki, następnie wkładamy jajka do wywaru. Świeca jest wodoodporna, więc obrazki po prostu nie ulegną zafarbowaniu. Obowiązuje pełna dowolność, możemy też zrobić konkurs rodzinny na najbardziej oryginalną grafikę.
• Za pomocą naciąganych na jajko gumek recepturek tworzymy rozmaite konfiguracje geometryczne, po czym farbujemy jajka. Pod gumkę ściśle przylegającą do jajka z pewnością nie dostanie się płyn barwiący i tym sposobem powstanie geometryczna kompozycja. Możemy również użyć ażurowej siatki na owoce ściśle związanej na końcach gumką.
• Skrapiamy jajko olejem kokosowym z każdej strony, czekamy, aż tłuszcz zastygnie i wkładamy do wywaru - w ten sposób powstaną nieregularne kropki tworzące oryginalny wzór.
• Przykładamy do jajka liść dowolnej rośliny (np. pietruszki, bazylii, koperku, koniczyny), po czym wkładamy jajko z przylegającą rośliną do fragmentu pończochy, ściśle związujemy końcówkę gumką recepturką i barwimy w wywarze. W efekcie, po zdjęciu pończochy, naszym oczom ukarze się niezabarwiony wzór liścia na kolorowej pisance. Po zafarbowaniu jajek dobrze jest wytrzeć je delikatnie ręcznikiem i nasmarować odrobiną oleju, w ten sposób uzyskamy piękny połysk i głębszą barwę. Jeśli wytrzemy zabarwione jajko mocniej w niektórych miejscach, pojawi się efekt „przecierki” na pisance.
