Czym jest współczynnik przenikania ciepła?

Współczynnik przenikania ciepła pozwala określić ile energii wyrażonej w Watach, ucieka przez wszystkie przegrody w domu, zakładając, że po obu stronach przegrody różnica temperatur wynosi 1 Kelwin. Parametr oznaczany jest literą U i podawany jest w Watach na metr kwadratowy na 1 Kalwin. Prościej rzecz ujmując, współczynnik ten pozwala określić dokładne straty ciepła dla każdej przegrody, czyli ścian zewnętrznych, podłóg, dachu, poszczególnych okien i drzwi.

Od czego zależy współczynnik przenikania ciepła?  

Współczynnik przenikania ciepła zależy od wielu parametrów, z których najważniejsze są: zastosowane materiały; rodzaj przegrody i jej grubość - im grubsza przegroda, tym lepsza izolacja; rodzaj izolacji; technologia budownictwa. Podczas budowy nowego domu współczynnik przenikania ciepła brany jest pod uwagę na etapie planowania odpowiedniej termoizolacji nieruchomości. Jednak warto pamiętać, że współczynnik ten można poprawić również w starym budownictwie poprzez ocieplenie domu, wymianę drzwi i okien, czy uszczelnienie dachu.  

Jak obliczyć współczynnik przenikania ciepła?  

Profesjonalne projekty budowlane zawierają obliczenia, które pozwalają szybko wskazać współczynnik przenikania ciepła dla poszczególnych przegród. Dodatkowo parametr ten określony jest też dla wszystkich dostępnych na rynku materiałów budowlanych, co znacznie ułatwia jego obliczenie. Wzór na współczynnik przenikania ciepła to

U = λ/d

*λ to przewodność cieplna d to grubość materiału lub przegrody  

Ten wzór wystarczy do określenia współczynnika przenikania ciepła dla prostych przegród wykonanych z jednego materiału. Przy wielu warstwach różnych materiałów obliczenia są nieco bardziej skomplikowane. Potrzebna jest informacja o oporze cieplnej (R) każdego z materiałów, które na koniec trzeba zsumować. Opór cieplny warstwy wylicza się ze wzoru R = d/λ

Warto przy tym pamiętać, że często lepszej jakości materiał, który ma niski współczynnik przenikania ciepła, oznacza, że mniejsza warstwa materiału pozwoli uzyskać lepsze parametry termoizolacyjne niż materiał gorszej jakości.

Współczynnik przenikania ciepła - normy prawne na 2022 rok  

Coraz większa świadomość na temat zmian klimatycznych i zwiększająca się w związku z tym dbałość o środowisko sprawiają, że normy na współczynnik przenikania ciepła określane są odpowiednimi ustawami. Normy te ulegają zmianie wraz z coraz ostrzejszymi przepisami, dotyczącymi zużywania różnego rodzaju paliw.

Niższy współczynnik przenikania ciepła oznacza znaczne oszczędności dla właściciela budynku i mniejszy ślad węglowy, co ma wpływ na całe środowisko. Ostatnie normy zostały określone w 2021 roku i wskazują, że współczynnik przenikania ciepła dla poszczególnych przegród nie może przekroczyć:

  • Ściany zewnętrzne - U 0,20 W/m2K; Ściany wewnętrzne, które oddzielają pomieszczenia ogrzewane od klatek i korytarzy - U 1,00 W/m2K;
  • Ściany wewnętrzne, które stanowią przegrodę pomiędzy pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi - U 0,30 W/m2K;
  • Dachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami i nad przejazdami - U 0,15 W/m2K;
  • Podłogi na gruncie - U 0,30 W/m2K;
  • Stropy nad ogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi i pomiędzy kondygnacyjnymi oddzielające pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanych - U 0,25 W/m2K;
  • Stropy nad pomieszczeniami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniami podłogowymi - U 0,25 W/m2K;
  • Okna i drzwi balkonowe - U 0,9 W/m2K; Okna połaciowe - W 1,1 W/m2K.  

Oczywiście normy te dotyczą tylko budynków, których budowa rozpoczęła się o wejściu w życie ustawy. Wcześniej postawione domy nie muszą spełniać tych wymagań, ale o dobrą termoizolację warto zadbać zawsze, aby zapewnić sobie komfort.

Czy niski współczynnik przenikania ciepła wpływa na rachunki za ogrzewanie?  

Współczynnik przenikania ciepła ma ogromny wpływ na rachunki za ogrzewanie. Im niższy współczynnik, tym lepsza izolacja cieplna domu, a tym samym dużo niższe koszty ogrzewania, gdyż mniej ciepła ucieka szczelinami. Dobra termoizolacja domu umożliwia osiągnięcie pożądanej temperatury przy mniejszym nakładzie energii.

Dodatkowo pomieszczenia wolniej się wychładzają, co również pozytywnie wpływa na wysokość rachunków za ogrzewanie. Co ważne, izolację budynku można stale poprawiać, stosując dodatkowe uszczelki wysokiej jakości, wymieniając nieszczelne, stare okna i drzwi i oczywiście, ocieplając budynek. Warto to robić szczególnie w starszych domach, które często mają bardzo wysoki współczynnik przenikania ciepła, a więc i koszty ogrzewania, zwłaszcza w obliczu rosnących cen, są dużo wyższe.