Marcel Breuer - mistrz z Bauhausu

Życie i twórczość Marcela Breuera

Był rok 1925. Marcel Breuer jako świeży absolwent Bauhausu rozpoczął niedawno pracę na etacie wykładowcy tej uczelni, która właśnie przeniosła się z Weimaru do Dessau. Miejsce to musiało najwidoczniej wyzwolić w młodym profesorze nową energię i ogromną ciekawość.

Marcel Breuer

(1902–1981) Jeden z najważniejszych projektantów mebli i architektury XX wieku. Urodzony na Węgrzech, studiował krótko w Wiedniu, potem uczył się w Bauhausie, w którym był następnie wykładowcą. W 1935 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie zwrócił się w stronę architektury. Na tym polu także odniósł znaczące sukcesy, przechodząc drogę od stylu międzynarodowego do brutalizmu.

Zaraz po przybyciu do Dessau postanowił bowiem kupić swój pierwszy rower, żeby móc odbywać długie wycieczki po mieście. Breuer był zachwycony swoim nowym nabytkiem. Niezwykła wytrzymałość pojazdu, a przy tym lekkość jego wykonanej ze stali konstrukcji bardzo zaintrygowały projektanta. Pomyślał: „Skoro z tego niezniszczalnego materiału można było zrobić kierownicę, to dlaczego nie wykorzystać go do produkcji mebli?”

Krzesła Wassily i stoliki Laccio (Knoll) prezentują piękno czystej formy, opartej na stalowej konstrukcji.

Kupił więc stalowe niklowane rury i z pomocą ślusarza wykonał ramę mebla. Masywne tapicerowane siedzisko tradycyjnego fotela zastąpił naprężonymi pasami materiału. To był początek słynnego fotela B3, znanego dzisiaj także jako Wasilly Chair.

Model B3 z czasem został nazwany Fotelem Wassily (Knoll/Aqina) na cześć Kandinsky’ego, który był jednym z pierwszych użytkowników tego innowacyjnego mebla.

Wyeksponowanie konstrukcji mebla okazało się przełomowym rozwiązaniem. Zdeterminowało estetykę kolejnych projektów Bauhausu, ale jednocześnie wpłynęło także na kształt całego nowoczesnego wzornictwa. Stalowe konstrukcje Marcel Breuer wykorzystywał w swoich projektach przez kolejne lata. I tak powstały m.in. pozbawione tylnych nóg krzesło B34, którego podstawa stanowiła jedną linią z podłokietnikami czy krzesło Cesca, łączące stalowy szkielet z oryginalnym plecionym siedziskiem.

Konstrukcję fotelu (od lewej) klubowego S35 (Thonet) tworzy ciągła stalowa linia, która w zestawieniu z czarną skórą tworzy klasyczną, a jednocześnie nowoczesną całość. Krzesło S64 (Thonet) z 1925 roku, wykonane pierwotnie z rur rowerowych, ma także drugą nazwę – Cesca - na cześć córki Breuera, która miała na imię Francesca.

W latach 30. Breuer zwrócił się w stronę architektury. Wyjechał do Londynu, a następnie do USA. Wykładał na Uniwersytecie Harvarda, a w 1946 roku przeniósł się do Nowego Jorku. Zaprojektował m.in. nowojorskie Whitney Museum czy paryski gmach UNESCO. Jednak to nie wybitne budynki, ale fotele ze stalowych rurek stanowiły prawdziwie pionierskie rozwiązania i dokonały rewolucji we wzornictwie XX wieku.

Stal w czarnej odsłonie plus naturalne drewno i licowa skóra doskonale podkreślają urodę krzesła S64 (Thonet).

Autor

Małgorzata Stalmierska

Redaktorka, historyczka sztuki i literatury, autorka licznych tekstów o designie, sztuce i antykach. Oaza spokoju od której z daleka bije pozytywna energia. Z pasją pisze...

Dossier redaktora Poznaj innych autorów