Dynia jest jedną z królowych jesieni - zarówno w zakresie dekoracji, jak i kulinariów. Są jednak gatunki, których podstawowym celem jest pierwsza z funkcji. Dynie ozdobne zachwycają bogactwem kształtów oraz kolorów. To nie tylko świetny sposób na udekorowanie domu czy ogrodu, lecz także fascynujące doświadczenie dla ogrodników!
Dynia ceniona jest przede wszystkim za smaczny miąższ, który ma niesamowicie szerokie zastosowanie w kuchni. Ale pękate, pomarańczowe owoce stały się również jednym z głównych tematów jesiennych dekoracji. Spora w tym rola rozpowszechniania się Halloween, choć z drugiej strony wykorzystywanie dyni w roli ozdobnej nie jest niczym nowym w naszym kraju. A jeszcze więcej możliwości dają mniej popularne gatunki, które wynoszą jesienne dekoracje na wyższy poziom. Co warto o nich wiedzieć i jak je uprawiać?
Kiedy sadzić dynie ozdobne?
Siew dyni ozdobnych najlepiej przeprowadzić późną wiosną (zwykle wskazuje się okres od połowy maja, kiedy nie ma już ryzyka przymrozków) albo na przełomie wiosny i lata. Za punkt wyjścia można również potraktować sadzonki, co jest zresztą bardzo powszechną metodą. Jeśli wybieramy jednak nasiona, to umieszczamy je w ziemi na głębokości około 2,5 cm i zachowujemy odległość około 90 cm między roślinami. Warto o tym pamiętać, jako że dynie są roślinami płożącymi i potrzebują odpowiedniej przestrzeni do rozwoju. W przypadku gdy trudno takową zapewnić, można się wspomagać systemami podpórek.
Jak uprawiać dynie ozdobne?
Aby osiągnąć udane plony dyni ozdobnych, należy zwrócić uwagę na odpowiednie miejsce i glebę. Dynie potrzebują dobrego nasłonecznienia, dlatego sadźmy je w takich strefach, które otrzymują co najmniej 6-8 godzin słońca dziennie. Co do gleby - najlepiej sprawdza się ta żyzna, próchnicza, przepuszczalna, o pH w granicach 6-7. Rośliny należy regularnie podlewać, ale jednocześnie unikać nadmiaru wilgoci (ryzyko gnicia korzeni). Jest to o tyle istotne, że dynie szybko reagują na braki wody - więdną, a owoce mogą być skarlałe. Godne polecenia są także nawozy bogate w potas, co sprzyja rozwojowi kolorów owoców.
Pielęgnacja dyni
Aby uzyskać piękne kształty, warto przycinać nadmiar liści i gałęzi wokół owoców. To nie tylko wpłynie na atrakcyjność dyni, lecz także pomoże im lepiej dojrzewać. Oprócz tego dynie mogą być podatne na różne choroby (np. mączniak prawdziwy czy kanciasta plamistość) oraz szkodniki (m.in. przędziorki), dlatego należy regularnie monitorować ich rozwój. Jeśli zauważymy niepokojące objawy, natychmiast podejmijmy odpowiednie działania, stosując środki ochrony roślin.
Zbiór i przechowywanie
Dynie ozdobne można zbierać, gdy osiągną odpowiednią wielkość i kolor. Zależnie od odmiany i warunków uprawy czas zbioru może się różnić. Najczęściej owoce są dojrzałe po ok. 3 miesiącach od posadzenia roślin. Po zebraniu warto pozostawić dynie w ciepłym, mało wilgotnym miejscu na kilka tygodni, tak by odpowiednio wyschły. Po takim czasie można je śmiało wykorzystywać do dekoracji. Zwykle utrzymują się w dobrym stanie nawet przez kilka miesięcy.
Odmiany dyni ozdobnych
Na rynku dostępnych jest wiele różnych odmian dyni ozdobnych. W kształtach mogą przypominać dyski, grzybki, jabłka, butelki czy dyski. Zachwycają też wieloma kolorami: od bieli przez kremowy, żółty, pomarańczowy, czerwony, zielony - często w malowniczych kompozycjach na jednej sztuce. Do tego dochodzą inne akcenty dekoracyjne, takie jak cętki, plamki, smugi, a także wgłębienia czy wypustki. Większość dyni ozdobnych nie nadaje się do spożywania, niemniej są i takie, z których przyrządzimy dyniowe smakołyki!
Oto kilka popularnych odmian dyni ozdobnych:
• Cobra - zgodnie z nazwą przypominają… węża! Ich inne znaki rozpoznawcze to zielona skórka w jasne cętki.
• Turecki Turban - dwukolorowe owoce i forma przypominająca turban.
• Galaxy of Stars - intrygujące formy gwiazd, a do tego malownicza wielobarwność.
• Korona Cierniowa - główna cecha charakterystyczna to żebrowane wypustki.
• Yellow Crookneck - w kształcie przypominają butelki. Skórkę mają żółtą z licznymi „brodawkami”.
• Flat Striped - ciemnozielone, okrągłe owoce z jasnymi pasami.
• Autumn Wings - podłużne formy z nieregularnymi wypustkami.
• Large Fungo - wielobarwne dynie, które wyglądem przypominają grzyby.
• Baby Boo - dynia o regularnych kształtach i białej lub kremowej skórce. To odmiana jadalna.
Oczywiście w roli dekoracyjnej świetnie sprawdzają się też odmiany dyni, które dobrze znamy z kuchni, takie jak dynia zwyczajna, olbrzymia, hokkaido, piżmowa czy makaronowa.
