Kuchnia to przestrzeń wymagająca niezwykle zróżnicowanego oświetlenia. Podzielona na strefy, spełniająca kilka funkcji, wyróżniająca się pod względem stylu i kolorystyki - to wszystko ma znaczenie przy wyborze oświetlenia. Jak dokonać tego właściwego?

Typy oświetlenia

W pierwszej kolejności należy zdać sobie sprawę, że nie ma jednego oświetlenia - rozróżniamy kilka typów, które różnią się pod względem umiejscowienia, pełnionej funkcji i wyglądu. Laik zapyta: zwisająca z sufitu lampa nie wystarczy? Absolutnie nie - chociaż to jeden z wyróżnianych typów czyli:

  • Oświetlenie ogólne

To przykład oświetlenia najbardziej rozpowszechnionego - zazwyczaj pod postacią jednej, zwisającej z sufitu lampy, która ma za zadanie dostarczyć podstawowe, równomiernie rozłożone światło całemu pomieszczeniu.

Choć trudno się bez niego obejść, można powiedzieć, że dociera wszędzie i nigdzie, bo nie oświetla szuflad czy zakamarków. Zatrzymuje się na przeszkodach - jak plecy użytkownika, który porusza się wzdłuż blatów - tworząc cień - mówi Maciej Wikorejczyk, ekspert ds. oświetlenia w firmie Häfele.

  • Oświetlenie robocze

Inaczej nazywane funkcyjnym, pozwalające swobodnie wykonywać wszelkie kuchenne czynności. Szczególnie ważne jest to skupione wokół blatu roboczego, gdzie wykonujemy szereg prac precyzyjnych. A to wymaga jednolitego, równomiernego i mocnego światła, pozwalającego zachować skupienie i dostrzec niezbędne szczegóły, a jednocześnie nie męczące oczu.

Istotne, by oświetlenie robocze współgrało z tym dostarczanym z otoczenia, na przykład wpadającym przez okno. Stąd największa popularność oświetlenia o neutralnej temperaturze barwowej - mówi Maciej Wikorejczyk. Co to oznacza? O tym dalej.

Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia
  • Oświetlenie pomocnicze

Trzecim typem oświetlenia w kuchni jest oświetlenie pomocnicze, czy też dodatkowe. To jest obecne w szafkach, szufladach czy przy cokole i nierzadko pełnie funkcję dekoracyjną. To wewnątrz mebla jesteśmy w stanie wykonać samodzielnie.

Wystarczy wykorzystać profil, który sami docinamy do wymiarów szuflady, zamontować go za pomocą specjalnych mocowań do boków szafki i zainstalować w nim pasek LED - mówi Maciej Wikorejczyk z Häfele.

Takie oświetlenie dodatkowo podnosi funkcjonalność pomieszczenia - ułatwiając odnajdywanie przedmiotów - a także podnosi estetykę wnętrza. Na przykład podświetlając półkę z elegancką zastawą.

Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia

Kolor blatu ma znaczenie

Wybierając oświetlenie do kuchni błędem jest jego zakup przed ustaleniem stylu i panującej w tej przestrzeni kolorystyki. Jeśli zdecydowaliśmy się na kuchnię w ciemnych kolorach (co jest polecane w przypadku większych pomieszczeń), będziemy potrzebować dużo więcej światła niż w przypadku kuchni białej (optycznie powiększającej przestrzeń). Im ciemniejszy kolor blatu, tym więcej światła będziemy musieli dostarczyć, by uzyskać podobny efekt do tego, jaki zapewnia odbijająca je biel. W takim wypadku należy zwrócić uwagę na:

  • Ilość luksów - wartość określającą ilość światła docierającą do blatu
  • Temperaturę barwową światła – ta może być ciepła, neutralna lub zimna. Czym się różnią?
Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia

Temperatura światła

Zimne, ciepłe czy neutralne – na jakie światło się zdecydować? Wyrażana w stopniach Kelwina temperatura barwowa światła daje nam wyobrażenie, jak światło będzie "wyglądać". Podział przedstawia się następująco:

  • ok. 3000 K - światło o barwie ciepłej
  • ok. 4000 K - światło o barwie neutralnej
  • ok. 5000 K - światło o barwie zimnej

Barwa neutralna jest najbardziej rozpowszechniona i "najbezpieczniejsza" - ma charakter zbliżony do światła naturalnego, co pozwala najlepiej oddawać kolory oświetlanych obiektów. Barwa światła może zmieniać nasze postrzeganie na przykład wykorzystywanych składników – to samo warzywo w świetle zimnym wyda nam się jeszcze niedojrzałe, a w ciepłym bliskie przejrzeniu. Wybierając temperaturę światła, musimy też wziąć pod uwagę wykorzystane materiały.

Światło ciepłe znakomicie sprawdzi się na przykład w przypadku drewnianych frontów, ale w białej kuchni lepsze okaże się już to zimne. Jeśli nie jesteśmy pewni, które zastosować, najlepiej wybrać to neutralne - mówi Maciej Wikorejczyk z Hafele.

Wahasz się między barwami oświetlenia? Na stronach producentów można znaleźć konfiguratory oświetlenia pozwalające sprawdzić, jak ta sama przestrzeń wyglądałaby z oświetleniem o różnej temperaturze barwowej. Ciekawym rozwiązaniem jest też oświetlenie typu Multi-White, wykorzystujący zastosowanie diody ciepłej i zimnej, gdzie barwę światła zmienia się np. pilotem w zależności od potrzeb.

Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia

W zgodzie ze stylem

Kuchnia, szczególnie w popularnym wariancie otwartym, stanowi kolejną przestrzeń, która nie może stylowo odbiegać od reszty domu i mieszkania. By utrzymać pożądaną spójność, należy wybrać oświetlenie zarazem efektywne i efektowne. Producenci oświetlenia doskonale zdają sobie sprawę z wnętrzarskich trendów i dostosowują ofertę do najbardziej popularnych stylów wystroju wnętrz. Wśród nich należy wymienić styl:

  • Skandynawski - dominuje prostota, biel, kolory natury. Tą naturalność można odnaleźć też np. w lampach z dodatkiem drewna 
  • Industrialny - nieco chłodniejszy, "fabryczny", doskonale sprawdzają się w nim oprawy i lampy w klimacie used look, czy wyraźnie widoczne żarniki 
  • Nowoczesny - wykorzystujący prostotę form, pozbawiony zdobień i ornamentów. Świetnie sprawdza się tu oświetlenie o geometrycznych kształtach
  • Klasyczny - ponadczasowy, pełen elegancji, z którym współgrają lampy z kloszami czy elementami kutymi
Oświetlenie LED - kuchnia
Oświetlenie LED - kuchnia

Oświetlenie przyjazne użytkownikowi

Niezależnie od tego, czy postawimy na styl klasyczny czy skandynawski, nowocześnie oświetlone kuchnie połączy trend wysokiej funkcjonalności. To wygoda pracy i poruszania się, którą zapewnia nie tylko dobrze zaplanowane oświetlenie, ale i ciekawe rozwiązania technologiczne. Należy tu wymienić automatyzację oświetlenia - to w szufladzie może uruchamiać się zaraz po jej otwarciu, a zamontowane w cokole po wejściu do pomieszczenia. Wystarczy wybrać odpowiedni przełącznik:

  • Mechaniczny lub sensoryczny - reagujący na otwarcie mebla
  • Ruchu - reagujący na pojawienie się użytkownika w pomieszczeniu

Ciekawy kierunek rozwoju oświetlenia wskazuje technologia smart home. Wykorzystując aplikacje inteligentnego domu, pozwalającą zarządzać światłem z poziomu smartfona czy tabletu, możemy sterować światłem jednym palcem lub programować sposób, w jaki dana przestrzeń jest oświetlana w wybranych porach dnia.

Zyskujemy możliwość automatycznego uruchamiania się oświetlenia w momencie wstania z łóżka, czy wyłączania kolejnych źródeł, gdy zbliża się pora spania – mówi Maciej Wikorejczyk z Häfele. Wykorzystując technologie smart home i rozwiązania jak Multi-White, barwa światła może zmieniać się o wybranych godzinach - na przykład ocieplać się, gdy kończymy gotowanie i ze strefy gotowania przechodzimy do otwartego salonu.