Co jest ważniejsze, kształt lampy czy samo światło?
Czy ważniejszy jest kształt lampy, czy samo światło - jego kolor, intensywność, rozproszenie? Najgorzej wygląda wnętrze pełne jednolitego, bardzo mocnego światła. Wnętrze ozdobione zróżnicowanym oświetleniem nabiera kształtów i charakteru. Te różne źródła światła nie muszą być intensywne.
Jak radzi Tomasz Andrzej Rudkiewicz, projektant TAR, lampa nie może udawać słońca. W końcu kiedy jest noc, to trzeba się zgodzić, że mamy inną sytuację i rozświetlić trzeba miejsca, a nie całą przestrzeń. Skandynawowie mają problem z długimi zimowymi nocami, dlatego to oni są mistrzami w projektowaniu lamp i aranżowaniu wnętrz światłem.
- W 1927 roku Duńczyk Paul Henningsen zaprojektował swoją lampę Ph, która była rewolucją. Klosze tej lampy osłaniają żarzące się włókno żarówki i nie dopuszczają do tak zwanego olśnienia (występuje ono, gdy gołym okiem patrzymy na źródło mocnego światła). Światło w lampie Henningsena skierowane jest głównie na powierzchnię stołu, a część oświetla łagodnie sufit.- opowiada Rudkiewicz.
- Najpiękniejsze w tym projekcie jest to, że część światła odbitego z wnętrza rozświetla samą lampę. I to jest podstawowa wskazówka dla designera. Dobra lampa powinna być funkcjonalna, ale też piękna. W moich projektach zawsze chciałem mieć rozwiązania funkcjonalne, ale również dążyłem do stworzenia produktu o wyjątkowej estetyce. Chcę też, aby moje lampy występowały w dwóch odsłonach - jednej w dzień, kiedy ważny jest kształt, a drugiej, kiedy świecą i jednocześnie podświetlone są one same.- dodaje.
Czym należy się kierować przy projektowaniu oświetlenia?
Prawidłowo zaplanowane oświetlenie wpływa znacznie na atmosferę panującą w danym pomieszczeniu. Warto więc projekt przygotować już na etapie wykonywania instalacji elektrycznej.
Warto poznać kilka podstawowych zasad, którymi należy kierować się przy projektowaniu oświetlenia.
Światło słoneczne
- Żadna lampa nie zastąpi nam oświetlenia naturalnego. Polecam aranżację mieszkania dopasować do kierunków świata oraz lokalizacji okien. Na pewno miejsce do pracy, czyli biurka i blaty robocze, powinno być dobrze doświetlone. Zazwyczaj nie radzę stawiać głębokich mebli, na przykład szaf, przy samych oknach.- radzi Zuzanna Sikora, projektantka wnętrz.
Pozwólmy światłu wpadać jak najszerszym kątem do wewnątrz. Korzystne jest stawianie łóżek bokiem lub przodem do okien - tak, aby nad ranem widzieć światło słoneczne, co dobrze wpływa na naturalny rytm dobowy.
Oświetlenie ogólne
W każdym pomieszczeniu, zazwyczaj na jego środku, powinno znaleźć się światło ogólne, czyli takie które mniej więcej oświetla całą powierzchnię, jasnym i rozproszonym światłem. Tym rodzajem oświetlenia nie wpłyniemy szczególnie na klimat wnętrza, a raczej na jego funkcjonalność.
Oświetlenie punktowe
W miejscach pełniących szczególną rolę, w których będziemy spędzać czas, warto zaplanować dodatkowe oświetlenie. Takie miejsca to np. stół jadalniany, stoliki kawowe w strefie wypoczynkowej, fotel przy regale z książkami czy miejsce zabaw dzieci. Możemy też świadomie podświetlić pewne punkty, na które chcemy zwrócić uwagę, na przykład obraz na ścianie lub kolekcję filiżanek w witrynie. Takim oświetleniem możemy budować klimat we wnętrzu.
Oświetlenie funkcjonalne
- Funkcjonalne, czyli pomagające przy pracy lub czynnościach wymagających precyzji i skupienia. Mam tu na myśli blaty robocze w kuchni, pracowni czy warsztacie. Tu spełnią się oprawy wpuszczane, a także listwy ledowe. Przed montażem jednak warto sprawdzić ich moc i temperaturę barwową, aby były przyjazne dla wzroku. - tłumaczy Zuzanna Sikora.
Oświetlenie nastrojowe
Są sytuacje, w których miły będzie półmrok i bardzo rozproszone oświetlenie przy ścianach. Na przykład podczas oglądania filmu, wieczorze przy kominku czy lekturze w sypialni. Do tego sprawdzą się listwy ledowe lub subtelne kinkiety. Niektóre oprawy mają też opcję ściemniacza, którym możemy płynnie regulować jasność światła. Podsumowując, nie ma jednego schematu do stworzenia nastrojowego oświetlenia, ale podstawą jest możliwość kreowania różnorodnych scen świetlnych zależnie od pory dnia, nastroju i potrzeb domowników.
Oświetlenie w kąciku czytelnika - jak zaplanować?
Fotel, na nim książka, obok lampa - taki obrazek przyprawi o szybsze bicie serca każdego miłośnika literatury. Projektując miejsce do czytania, trzeba jednak wziąć pod uwagę nie tylko aspekt wizualny, ale też funkcjonalność, a jednym z istotniejszych jej parametrów jest rodzaj i moc oświetlenia. Planując światło we wnętrzu, dobieramy zwykle oświetlenie ogólne, o równomiernym natężeniu w całym pomieszczeniu (oprawy sufitowe), światło do pracy (np. oświetlenie blatu w kuchni) i oświetlenie boczne, dekoracyjne, budujące nastrój (lampki nocne).
- Oświetlenie do czytania należy do tej drugiej kategorii oświetlenia funkcjonalnego i powinno precyzyjnie docierać do kluczowych obszarów oświetlanej strefy, w tym wypadku - książki. W tym celu wykorzystuje się oświetlenie typu LED w postaci "żmijek", tubek albo lamp zainstalowanych na wysięgniku. - mówi Karolina Drogoszcz, architektka Mango Studio.
- Ciekawą formą są lampki podtynkowe ukryte w ścianie lub zagłówku, które wysuwa się i nakierowuje na wybrany element. Warto wybierać lampy wyposażone w opcję ściemniacza, który zniweluje zbyt silne kontrasty natężenia między książka a otoczeniem lub zadbać o lampę pomocniczą, żeby uniknąć zmęczenia oczu. Lampa do czytania powinna emitować światło o wysokim natężeniu i barwie zbliżonej do światła dziennego, o wyższej temperaturze barwowej. Zasady te odnoszą się zarówno do lamp salonowych oświetlających kącik z szezlongiem, jak i kinkietów przy łóżku. Jeśli się zastosujemy do owych zasad, możemy bez obaw o kondycję wzroku cieszyć się ulubioną lekturą. - radzi architektka.
Inteligentne zarządzanie oświetleniem
Oświetlenie stanowi jeden z kluczowych elementów wystroju wnętrza. Od niego w dużej mierze zależy, czy nasze wymarzone aranżacje zostaną odpowiednio wyeksponowane, czy będziemy czuli się zrelaksowani, czy też przemęczeni lub poirytowani. Współcześnie dostępne narzędzia umożliwiają inteligentne sterowanie m.in. natężeniem światła, jego barwą z poziomu smartfonu lub za pomocą komend głosowych.
- Dzięki takim systemom jak FIBARO dom staje się miejscem, które dostosowuje się do potrzeb mieszkańców. Można zatem zautomatyzować zmianę oświetlenia zależnie od pory roku, pory dnia, panującej pogody, obecności mieszkańców w poszczególnych pomieszczeniach i wykonywanych czynności. W ten sposób otrzymujemy najlepsze warunki do nauki, relaksu, oglądania filmów lub wspólnych spotkań. - mówi Krzysztof Banasiak, członek zarządu FIBARO.
- Światło może także pełnić funkcję informacyjną w kwestiach bezpieczeństwa domowników oraz mienia. Z taką myślą powstała kompletna linia gniazd i włączników FIBARO Walli, która została wyposażona w świecącą obręcz LED. Jej kolor można dostosować do designu wnętrza, ale także przypisać różnym stanom podłączonych do gniazd urządzeń - choćby od informacji o włączeniu lub wyłączeniu urządzenia, sygnalizowanie zmienionego poboru prądu, aż po sygnalizację alarmową. - dodaje Banasiak.
